Od 1 lipca 2023 r. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznaje świadczenia pieniężne
z tytułu pełnienia funkcji sołtysa wszystkim osobom, które ze względu na okres pełnienia tej funkcji, w ramach społecznego zaangażowania na rzecz społeczności lokalnej, pełniły funkcję sołtysa. Kasa wypłaca to świadczenie także osobom, które świadczenia emerytalno-rentowe pobierają z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innego organu rentowego.
Sołtys organizuje zebrania wiejskie, wykonuje ich uchwały, zarządza mieniem komunalnym i gminnym, inkasuje podatki lokalne, dostarcza nakazy podatkowe. Organizuje również życie społeczno-kulturalne na wsi. Wszystkie te zadania wykonuje społecznie, poza swoją aktywnością zawodową. Dlatego celem tego świadczenia jest uhonorowanie sołtysów za wysiłek włożony w na rzecz społeczności lokalnej.
Świadczenie pieniężne z tytułu pełnienia funkcji sołtysa uzyskają osoby, które:
- pełniły funkcję sołtysa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym przez okres co najmniej dwóch kadencji, lecz nie mniej niż 8 lat,
- uzyskały odpowiedni wiek: w przypadku kobiet 60 lat, zaś w przypadku mężczyzn 65 lat,
- nie były skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa.
Przy ustalaniu okresu pełnienia funkcji sołtysa nie jest wymagane zachowanie ciągłości pełnienia tej funkcji. Świadczenie przysługuje w wysokości 300 zł miesięcznie i jest przyznawane na wniosek osoby zainteresowanej. Kwota świadczenia podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 marca.
Wniosek o przyznanie świadczenia należy złożyć osobiście w oddziale regionalnym albo placówce terenowej KRUS, właściwych ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, lub
- za pośrednictwem przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej
w obrocie krajowym lub zagranicznym,
- przez elektroniczną skrzynkę podawczą KRUS – ePUAP,
- w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czy też podpisem zaufanym.
Do wniosku o przyznanie świadczenia należy dołączyć:
- oświadczenie wnioskodawcy o niekaralności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione w związku z pełnieniem funkcji sołtysa,
- zaświadczenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego dla sołectwa, w którym wnioskodawca pełnił funkcję sołtysa, potwierdzające okres pełnienia tej funkcji lub postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia wraz z oświadczeniem wnioskodawcy
o pełnieniu funkcji sołtysa i pisemnymi oświadczeniami złożonymi przez co najmniej 5 osób zamieszkujących w sołectwie potwierdzających okres, w którym wnioskodawca pełnił funkcję sołtysa.
W przypadku nieprzedstawienia wymaganych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych wnioskodawca zostanie wezwany do uzupełnienia braków w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez odpowiedzi.
Decyzja w sprawie przyznania świadczenia będzie wydawana w terminie 60 dni od dnia złożenia wniosku o jego przyznanie. Prawo do świadczenia przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym zostały spełnione warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o to świadczenie.
Więcej informacji na temat świadczenia pieniężnego z tytułu pełnienia funkcji sołtysa można uzyskać w każdej jednostce organizacyjnej KRUS lub na stronie www.krus.gov.pl.