2 grudnia br. w Centrum Edukacyjnym Instytutu Pamięci Narodowej im. gen. J. Gąsiorowskiego w Częstochowie przy Al. N.M.P. 52 dr Adam Kurus, historyk, pracownik tejże instytucji, wygłosił referat zatytułowany „Małe Termopile”. Temat dotyczył bohaterskich walk 74. Górnośląskiego Pułku Piechoty z niemieckim najeźdźcą w pierwszych godzinach II wojny światowej. Prelegent znany jest Czytelnikom z licznych publikacji poświęconych działaniom bojowym częstochowskiej 7. Dywizji Piechoty we wrześniu 1939, drukowanych także na łamach naszej Gazety. Drugą część prelekcji stanowiła prezentacja polskiego ciężkiego karabinu maszynowego wz. 1930, w który m.in. wyposażone były walczące tam polskie oddziały.

22 stycznia br. będziemy obchodzić 159. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. W tym wielkim narodowym niepodległościowym zrywie brały udział postacie mocno powiązane z regionem częstochowskim. Do takich zaliczyć należy Wojciecha Korwin Szymanowskiego, który miał niezwykle duży wpływ na rozwój Konopisk, gminy znajdującej nieopodal Częstochowy, w czasach popowstaniowych.

Urodził się 13 lipca 1867 r. w Chełmnie nad Wisłą (Pomorze, w ówczesnym pruskim zaborze) w rodzinie kupieckiej, jako syn Józefa i Teresy z Chrzanowskich. Zmarł w Częstochowie i tu został pochowany.

Częstochowa hucznie i wesoło witała rok 1922. Wszystkie sale były zajęte na bale i zabawy taneczne. W hotelu „Polonia” wielkim powodzeniem cieszył się bal „Lutni”, w Stowarzyszeniu Kupców bawili się drobni kupcy, w Stowarzyszeniu Rzemieślniczym urządzono również zabawę sylwestrową z tańcami. Przy dźwiękach dętej orkiestry zabawa trwała do białego rana i w teatrze kolejowym, w Sali Straży Ogniowej i w „Harmonii” odbyły się bale na rzecz instytucji dobroczynnych Żydów Polskich. W „Cristalu” powiększony zespół orkiestry i ładnie udekorowana weranda w zupełności wynagrodziły licznemu gronu gości 25% dodatki do rachunku na rzecz kasy miejskiej. Ten Sylwester zapowiadał wesoły i urozmaicony karnawał, po siedmiu chudych latach wojny kraj stanął w przededniu unormowania wysoce skomplikowanych stosunków ekonomicznych.

W 2017 roku obchodziliśmy 300. rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej
Częstochowskiej koronami papieskimi. Warto z tej uroczystej okazji przypomnieć Biskupa
Koronatora Krzysztofa Andrzej Jana Szembeka herbu własnego, Biskupa Chełminskiego,
Przemyskiego i Warmińskiego.

Przywołując czas, który spędziłam w obozie internowania, pamiętam często pojawiający się niepokój o nasze losy, o naszą przyszłość. Dokuczał brak kontaktu z najbliższymi, niepewność jutra. Tak bardzo zawsze czekaliśmy na wiadomości od rodziny. List, który przyszedł od mojej mamy esbecja przetrzymała dwa tygodnie. Tak na złość. Nie poprosiłam o jego zwrot, nie było takiej opcji, gdyż ludzi tych o nic się nie prosiło. Takie zachowanie tylko potęgowało mój upór.

11 listopada to bez wątpienia najważniejsza data w polskim kalendarzu z historycznego punktu widzenia, bo kończąca okres rozbiorowy w naszych dziejach. W tym dniu co rok obchodzimy Święto odzyskania Niepodległości przez nasze państwo, co miało miejsce w 1918 roku i wieńczyło wielki zwycięski wysiłek polskiego narodu: zbrojny, organizacyjny i dyplomatyczny.

Na północ od granic naszego miasta, między Nową Wsią a Ostrowami nad Okszą, znajduje się leśna kapliczka Św. Anny. Aby dojechać do niej należy minąć oznaczony biało-czerwonymi „sierżantami” ostry zakręt między wyżej wymienionymi miejscowościami, a następnie skręcić na zachód w pierwszy za tym zakrętem leśny dukt. Wkrótce po prawej stronie ukaże się zadbana kapliczka. Ma ona bardzo ciekawą historię liczącą ponad 200 lat, jako że zbudowana została w czasach napoleońskich.

Pierwotny koszt produkcji sztandaru dla 27 Pułku Piechoty miał wynosić około 200 000 marek polskich. Całkowity koszt wyniósł mniej, 195 000 marek polskich. Na sztandar ten złożyli się mieszkańcy ziemi wieluńskiej i częstochowskiej. Oprócz wspomnianych dochodów z zabaw w dniach 2 i 16 kwietnia 1921 roku organizowanych przez Koło Polek w Częstochowie dary swoje złożyli: członkinie Koła Polek w Częstochowie, Pracownice wojskowe, Związek Ziemian, Radni i Prezydent miasta Częstochowy, redakcja „Gońca Częstochowskiego” i osobno właściciel i wydawca „Gońca Częstochowskiego” Franciszek Dionizy Wilkoszewski, Starostwo Częstochowskie, Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa w Częstochowie, Bank Związku Ziemian, Magistrat Częstochowy, Sąd Okręgowy w Częstochowie, Bank Ryski, Huta „Paulina”, Komenda Policji w Częstochowie, Huta „Raków”, Fabryka „Częstochowianka”, Towarzystwo Pożyczkowo-Oszczędnościowe Częstochowa, Hurtownia Właścicieli Aptek, Urząd Skarbowy w Częstochowie, Bank Handlowy.

W bezpośredniej bliskości Ostrów nad Okszą w powiecie kłobuckim znajduje się przysiółek Mazówki, gdzie 3 października 1863 miała miejsce bitwa Powstańców Styczniowych z rosyjskim okupantem. Jaka była jej geneza?

Wieś Kruszyna, licząca obecnie niespełna tysiąc mieszkańców, położona w północnej części powiatu częstochowskiego pomiędzy Radomskiem a Częstochową, przed wybuchem II wojny światowej oddalona była od granicy polsko-niemieckiej o około 43 kilometry i znajdowała się w granicach administracyjnych ówczesnego województwa kieleckiego. Podobnie jak dziś, znana była przede wszystkim ze słynnego zespołu pałacowo-parkowego należącego do rodu Lubomirskich, którzy kilkukrotnie gościli w Kruszynie przyjeżdżającego na polowania w okoliczne lasy Prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego.

Stary Rynek w Częstochowie był obiektem zainteresowań archeologów już w latach 60. XX wieku. Pierwsze badania archeologiczne prowadzone przez Muzeum Częstochowskie we wrześniu i październiku 1960 roku zainicjował Włodzimierz Błaszczyk – archeolog i ówczesny dyrektor Muzeum Regionalnego w Częstochowie. Ich celem było rozpoznanie zasięgu oraz rodzaju osadnictwa na tym obszarze. Wykonano wówczas 24 odwierty geologiczne na terenie między ulicami Bohaterów Getta od północy a skwerem przed katedrą od południa i placu Daszyńskiego od zachodu po nadbrzeża Warty od wschodu. Badania wykazały, że osadnictwo w tym rejonie zaczęło się dopiero od średniowiecza.

      Osiemdziesiąt dwa lata temu, 1 września 1939 roku, o świcie, agresją Niemiec na Polskę rozpoczęła się druga wojna światowa, największy konflikt zbrojny w historii ludzkości. Armie niemieckie uderzyły na nasz kraj z lądu, morza i powietrza.

Na terenie gmin Miedźno i Mykanów wytyczona została ścieżka edukacyjna historyczno-przyrodnicza, obejmująca 20 ciekawych miejsc związanych z historią i przyrodą regionu. Można śmiało polecić ją miłośnikom wycieczek krajoznawczych. Miejsca te oznakowane są charakterystycznymi dużymi głazami z tabliczką opisową, przy których znajduje się większa tablica ze zdjęciami i dokładnym opisem samego miejsca, jego przyrody i tego co się w nim wydarzyło. Jedenaście z nich dotyczy walk Wołyńskiej Brygady Kawalerii we wrześniu 1939 roku, jeden kamień dotyczy Lemańska.

Idąc z centrum Częstochowy na „Bałtyk” warto na chwilę zatrzymać się przed domem przy ul. Kordeckiego pod numerem 9. Rok temu umieszczono tam tablicę pamiątkową, jako że przed wybuchem II Wojny Światowej oraz w trakcie niemieckiej okupacji mieszkali w nim państwo Józef i Stefania (z domu Gierczycka) Muszyńscy. Mieli 4 synów: Mariana (ur. 13.08.1920 r.), Stanisława (ur. 17.10.1921 r.), Zenona (ur. 09.07.1925 r.) i Tadeusza (ur. 17.10 1928 r.). Dwaj najstarsi bracia uczęszczali do Szkoły Handlowej.