Medycyna

22 listopada w sali widowiskowej Ośrodka Społeczno-Wychowawczego Spółdzielni mieszkaniowej “Hutnik” w Częstochowie odbyło się drugie spotkanie edukacyjne nt. “Cukrzyca – epidemia XXI wieku” pod patronatem zastępcy prezydenta miasta, Jacka Betnarskiego. Organizatorem spotkania był Zespół Promocji Zdrowia, działający przy SP ZOZ Przychodni Lekarskiej przy ul. Mireckiego.

Udar mózgu to nagłe wystąpienie mniej lub bardziej nasilonych objawów ogniskowego uszkodzenia mózgu w wyniku zaburzeń krążenia mózgowego. Jest w Polsce trzecią co do częstości przyczyną śmierci. W Stanach Zjednoczonych najnowsze dane epidemiologiczne wskazują już udar jako drugą przyczynę. Udar mózgu jest główną przyczyną niesprawności, trwałego kalectwa u osób dorosłych. Zapadłość na tę chorobę wśród mężczyzn waha się w granicach 175 na 100 000 tys., wśród kobiet natomiast 125 na 100 000 tys. W Polsce odnotowano ok. 60 tys. zachorowań rocznie.

W Częstochowie powstanie Centrum Chorób Serca. Centrum utworzą specjaliści ze Śląska. Wzorem dla częstochowskiego Centrum będzie Centrum kardiologii w Zabrzu.

O osobach niepełnosprawnych mówi się w ostatnich latach coraz częściej. Jedni uważają, że to swego rodzaju moda, inni że niepełnosprawnym udaje się coraz skuteczniej przebijać do społecznej świadomości, jeszcze inni, ze wynika to z naturalnego postępu cywilizacyjnego. Wszyscy – jak się wydaje – mają po trosze racji. Mamy rok osób niepełnosprawnych.

Aleksandra Ziółkowska – Boehm urodziła się w Łodzi. Polonistykę ukończyła na Uniwersytecie Łódzkim, a następnie na Uniwerytecie Warszawskim uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych. W latach 1972-1974 była asystentką i współpracowniczką wybitnego reportażysty i prozaika – Melchiora Wańkowicza. Przez ponad pięć lat pracowała w redakcji repertuaru Teatru Telewizji. Była stypendystką instytucji i fundacji kanadyjskich i amerykańskich. Od czternastu lat mieszka w Wilmington, w stanie Delawar.
Aleksandra Ziółkowska jest autorką kilkunastu książek, m.in.: “Blisko Wańkowicza”, “Moje i zasłyszane”, “Kanada, Kanada”, “Nie tylko Ameryka”, “Korzenie są polskie”, “Na tropach Wańkowicza”, “Podróże z moją kotką” i najnowszej, będącej wymianą listów pisarki z Szymonem Kobylińskim pt. “Nie minęło nic, prócz lat…”.

– Pani doktor, jakim schorzeniem jest migrena i kto najczęściej na nią zapada?
– Ból głowy jest chyba najczęstszą przypadłością człowieka. Prawie każdy może powiedzieć, że przynajmniej raz w życiu odczuwał bóle głowy. Migrena to z kolei najczęstsza przyczyna samoistnego bólu głowy. Jest znana od bardzo dawna. Chorowało na nią wielu znanych ludzi począwszy od Juliusza Cezara po Bethovena, Wagnera, Einsteina, czy księżnę Dianę. U większości chorych migrena pojawia się między 10 a 20 rokiem życia, u dziewczynek w okresie dorastania, u chłopców z reguły w okresie podjęcia pracy czy służby wojskowej.

21 lat to był dla mnie piękny wiek. Studia, imprezy, dziewczyny, praca dorywcza aby jakoś finansowo funkcjonować. Oprócz nauki żadnych zobowiązań. Jeżeli pojawiały się jakieś problemy rozwiązywane były w miarę szybko i bezpowrotnie. Przyjemne i beztroskie życie studenta.

– 10. października to Dzień Zdrowia Psychicznego, w tym roku po raz drugi na terenie szpitala był on obchodzony jako Dzień Solidarności z Chorymi na Schizofrenię, pod hasłem “Schizofrenia-otwórzcie drzwi i serca”. Wydaje mi się jednak, że choroba ta nie jest ogólnie znana, a jeżeli już, to widziana jest w niewłaściwym świetle.
-Pogląd, który pan przed chwilą wyraził, w ostatnim czasie w dosyć szybkim tempie ulega zmianie. Dzieje się tak dlatego, gdyż coraz więcej osób dotyka to schorzenie. Schizofrenia jest chorobą , na którą cierpi około 1 procent społeczeństwa. Jednak nawet specjaliści nie są w stanie dokładnie zdefiniować schizofrenii, a przez to precyzyjnie określić, co jest przyczyną choroby. Owszem, nauka w tej materii nie jest bierna i można określić czynniki mające wpływ na powstanie pewnych zaburzeń w psychice pacjenta. I tak należy wskazać, że schizofrenia w większości przypadków dotyka społeczeństwa cywilizowane o wysokim poziomie ekonomicznym, kulturowym, gdzie człowiek prawie cały czas żyje w stresie, odczuwa pewnego rodzaju nieporządek otaczającego świata, przez co czuje się samotny, obcy, nie zrozumiany. Mówi się również o dziedziczeniu, ale zaznaczyć należy, że stopień pokrewieństwa nie determinuje zachorowania. Przenoszona jest najprawdopodobniej podatność sprzyjająca zachorowaniu, a nie sama choroba.

18 października w częstochowskim magistracie odbyło się Sympozjum “Razem pokonamy raka”, zorganizowane przez Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej oraz Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Rakiem Piersi działające na terenie Częstochowy.

– Pani doktor, co jest przyczyną zapalenia zatok?
– Główną przyczyną jest upośledzenie drożności nosa, a więc katar, długotrwały obrzęk śluzówki nosa przy alergii. Zapalenie zatok sitowych i szczękowych od 0,5 do 5 procent jest powikłaniem schorzeń wirusowych, takich jak przeziębienie, występujące najczęściej wiosną i jesienią. Inną przyczyną są alergie. U pacjentów ze stwierdzoną alergią dochodzi do długotrwałego obrzęku śluzówek w obrębie nosa i ujść zatok, co powoduje łatwość namnażania się bakterii w jałowych dotąd jamach zatok. Przyczyną są również wady anatomiczne, np. skrzywienie przegrody nosowej. Sprzyja to złej drożności nosa i łatwości rozwoju drobnoustrojów w zatokach. Niebezpieczne są też schorzenia zapalne zębów. Korzenie zębów w szczęce górnej mają bezpośredni kontakt ze ścianą zatoki szczękowej i ich choroby mogą przenosić się bezpośrednio do jamy zatok.

Nadzwyczajny VII Krajowy Zjazd Lekarzy przyjął 20 września nowelizację Kodeksu Etyki Lekarskiej.

Na podstawie morfologicznego badania tkanki tłuszczowej wyróżnia się otyłość:
* hiperplastyczną – zwiększenie liczby komórek tłuszczowych (adipocytów)
* hipertroficzną – zwiększenie objętości – wielkości adipocytów
* mieszaną – zwiększenie liczby i wielkości adipocytów.

– Panie doktorze, co jest przyczyną choroby Alzheimera?
– Choroba Alzheimera jest schorzeniem pierwotnie zwyrodnieniowym o niepoznanej etiologii, które charakteryzuje się stopniowo narastającym otępieniem.

U dzieci starszych smakołyki – zwłaszcza słodycze – są najczęstszą formą nagrody. Mama (babcia…) ma zwykle “w pogotowiu” ukryte łakocie, które daje za piątki czy za dobre zachowanie. Ulubiony przez dziecko smakołyk pełni rolę lekarstwa, mającego pocieszyć w przypadkach niepowodzeń. Jeśli sytuacja taka zbyt często się powtarza, zdobyte w ten sposób dodatkowe kalorie magazynowane są w tkance tłuszczowej, której powoli przybywa.

– Pani doktor, jak rozpoznać grypę i w jaki sposób przebiega ta choroba?
– Grypa to choroba dróg oddechowych wywołana przez swoisty wirus. Początkowe objawy nie są charakterystyczne dla tej choroby. Podobne mogą być wywołane przez wiele czynników etiologicznych, w tym 90 procent przez inne wirusy, mykoplazmy. Po okresie wylęgania (18-36 godzin), choroba rozpoczyna się nagle dreszczami, uczuciem rozbicia, silnym bólem głowy, bólami mięśniowo-stawowymi, bólami gałek ocznych. Przy schorzeniu bardzo szybko wzrasta gorączka, zwykle do 39 stopni i wyżej. Objawy te uniemożliwiają choremu zwykły tryb życia. Chorzy skarżą się na ból gardła, tchawicy, suchy męczący kaszel. Charakterystyczna jest łatwa potliwość. Objawy nieżytu nosa nie występują zawsze, lecz jeśli już się pojawią, to po upływie 1-3 dni, często z krwawieniami z nosa. W przebiegu choroby mogą wystąpić objawy drugoplanowe, takie jak: utrata łaknienia, nudności, pobolewania w jamie brzusznej, bardzo rzadko wymioty lub biegunka. Są one objawem ogólnego odczynu nastroju na zakażenie wirusem.
Gorączka utrzymuje się 2-3 dni, czasem do tygodnia. Bóle głowy i kostno-stawowe ustępują zazwyczaj razem z gorączką, a osłabienie utrzymuje się do 10-14 dni od początku choroby.

– Choroby układu krążenia są najczęstszymi przyczynami zgonów wśród mieszkańców rejonu częstochowskiego.
– Zdecydowanie tak. Na terenie naszego działania, a obejmuje on miasto Częstochowę oraz powiaty częstochowski, kłobucki, lubliniecki i myszkowski, zgony spowodowane chorobami układu krążenia, w tym nadciśnienie, niedokrwienie serca, ostry zawał, choroba naczyń mózgowych, stanowią aż 52% wszystkich zgonów. Drugie miejsce na czarnej liście zajmują nowotwory. Wskaźnik umieralności, jak go fachowo określamy, wynosi 23,2%, czyli innymi słowy co piąty zgon spowodowany jest nowotworem złośliwym.. Trzecią podstawową przyczyną zgonów są wypadki, urazy i zatrucia, stanowią 6,8% ogólnej liczby zgonów.

Jacek B. ma 52 lata. Urodził się w Sosnowcu, w Zagłębiu, regionie znanym z odrębności, bogatych wielowiekowych tradycji i zwyczajów kulturalnych. Tradycje te i zwyczaje dotyczą również sposobu życia i odżywiania się. W latach 50. wśród osób starszych, rodziców, rodziny panowało przekonanie, że im dziecko grubsze, dobrze odżywione, tym zdrowsze.
– Jak tylko sięgnę pamięcią, już jako mały chłopiec byłem dzieckiem grubym, ze skłonnościami do tycia, mającym z tego powodu szereg kompleksów i frustracji. Wśród rówieśników postrzegany byłem jako grubas. Niełatwo było mi z tym żyć, ale jakoś sobie radziłem – mówi pan Jacek.
Otyłość zaniepokoiła rodziców Jacka B., którzy udali się z chłopcem do lekarza. Jednak badania nie wykazały nic niepokojącego – poziom cukru w normie, a więc nie cukrzyca, nadmierną zdolność do odkładania się tkanki tłuszczowej tłumaczono chwilową złą przemianą materii. Radzono ograniczenie posiłków. Tłumaczono, że to wiek młodzieńczy, wiek dorastania, i dziecko z tego wyrośnie. Twierdzono, że jest to tzw. “zdrowe utycie”.

– Panie doktorze, jak często występuje rak piersi u kobiet?
– Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym występującym u kobiet na całym świecie. Stanowi ok. 19 procent ogółu zachorowań na nowotwory. Jest najczęstszym nowotworem złośliwym wśród mieszkanek Ameryki Północnej i Europy, z wyjątkiem Rosji. W Polsce stanowi ok. 17 procent ogółu zachorowań na nowotwory złośliwe i ok. 14 procent ogółu zgonów.

Na czy polega dieta śródziemnomorska?
Dieta śródziemnomorska, stosowana od tysiącleci stanowi praktyczną, skuteczną i przyjemną ofertę, łatwą do wdrożenia i dającą większe szanse na długotrwały sukces niż inne diety.

Społeczeństwo jest niemal stale bombardowane sprzecznymi i niejasnymi poradami dietetycznymi. W jaki sposób rozsądnie z tych porad korzystać? Niezależnie od przyczyny otyłości redukcja masy ciała jest możliwa dzięki właściwie dobranej diecie, modyfikacji zachowań i nawyków żywieniowych, aktywności fizycznej i ewentualnej farmakoterapii (u dorosłych).

Prawie w każdym czasopiśmie przeznaczonym dla kobiet można znaleźć jakąś dietę odchudzającą, a mimo to liczba osób z nadwagą jest nadal bardzo duża. Stosowanie diety niskokalorycznej nie stanowi więc idealnej metody odchudzania się – skutecznej i odpowiedniej dla wszystkich. Czasem metoda ta bywa wręcz szkodliwa, czasem – zbyt trudna.
Proponowane “diety cud” wymagają zrzucenia kilogramów za wszelką cenę. Przeważnie za cenę dobrego samopoczucia i zdrowia.
Dlaczego diety nie są skuteczne?

– Czy jest pan zwolennikiem diety wegetariańskiej?
– Nie jestem zwolennikiem diety wegetariańskiej, ale też nie jestem przeciwnikiem. Nie widzę wyższości tej diety przy racjonalnym odżywianiu. Moi pacjenci, szczególnie młodzi ludzie są przekonani, że stosując dietę wegetariańską nie utyją. Jest to błędne myślenie.

Nowy ośrodek dializ dla chorych z tendencją niewydolnościową nerek działa od miesiąca w Częstochowie przy ul. Botanicznej 32.

Każdy z nas stoi przed wyborem – odżywiać się tak, aby żyć dłużej i lepiej, lub krócej i być nękanym chorobami. Zrównoważona dieta jest podstawą naszego rozwoju fizycznego, umysłowego i odporności na choroby.

– Czy w obecnych czasach, kiedy prawie na wszystkie dolegliwości są rewelacyjne i skuteczne leki, oddawanie krwi jest tak samo ważne jak to było kiedyś?
-Krew zawsze pozostanie niezastąpiona. Jest to najcenniejszy z leków i co ważne prawie każdy może być jego darczyńcą. Wystarczy sprostać odpowiednim normom i wyrazić chęć bycia dawcą.

Niezbędne dla człowieka białka znajdują się w produktach pochodzenia zwierzęcego np. w mięsie i mleku oraz w rybach. Jednak ze względu na dużą zawartość tłuszczu w tych produktach należy ograniczyć ich spożycie na rzecz białka pochodzenia roślinnego.
W codziennym jadłospisie powinno znaleźć się miejsce na chude mleko i jego przetwory: niskotłuszczowe twarogi, jogurty i kefiry.
Dobrym źródłem łatwo przyswajalnego, wysokowartościowego białka roślinnego jest soja, groch, fasola, bób i inne rośliny strączkowe. Można z nich przyrządzać pełnowartościowe dania obiadowe.
Postarajmy się zatem, by w ciągu dnia spożyć w sumie: 2 szklanki chudego mleka, 2 łyżki twarogu, 2-3 plasterki chudej wędliny, kawałek (ok. 8 dag) mięsa, drobiu lub ryby i dodatkowo w ciągu tygodnia co najmniej 10 dag nasion roślin strączkowych (ważonych przed gotowaniem). Ten przykładowy jadłospis dostarcza organizmowi odpowiedniej ilości białka.