13 maja br. w budynku Muzeum Żydów Częstochowian przy ul. Katedralnej 8 odbyło się spotkanie z pracownikiem Ośrodku Dokumentacji Dziejów Częstochowy Wiesławem Paszkowskim na wystawie pt. „Żydzi Częstochowianie”.
Podczas spotkania wiodącymi tematami były: polityka gospodarcza Żydów na przestrzeni lat, stosunek Żydów do religii, kultura żydowska w Częstochowie, rola Kościoła w stosunkach polsko-żydowskich, getta żydowskie w Częstochowie (XIX wiek), pozycja gospodarczo-polityczna Częstochowy przez wieki, proces powstania państwa Izrael, czy żydowskie normy społeczne. Pracownik ODDC przytaczał liczne ciekawostki, między innymi o XVII-wiecznych zatargach pomiędzy polskimi, a żydowskimi piekarzami czy zwyczaju niestosowania nazwisk przez Żydów aż do XIX wieku.
– Na początku XVIII wieku na naszych terenach toczyła się III Wojna Północna. Polska w niej nie uczestniczyła, ale uczestniczył król August II Mocny jako książę Saksonii. Cierpiała na tym Częstochowa, bo została obłożona bezprawną kontrybucją (inaczej daniną). Miast zapłaciło 100 talarów pieniądzem kruszcowym, a pieniądze pożyczyło od Żyda Mośka (prawdopodobnie przedstawiciela żydowskich przedsiębiorców). Nie miał wówczas nazwiska, ale wiele rodzin żydowskich wówczas nie miało nazwisk, używali przydomków, aż do XIX wieku – mówił Paszkowski.
– Częstochowa była małym miasteczkiem w powiecie lelowskim. Nie było dużego napływu przedsiębiorców, czy kupców żydowskich. Trwało to do czasów odzyskania przez Polskę niepodległości na tych terenach, bo w 1790 i 1791 roku był spis wszystkich osób, dzieci do 1,5 roku życia. Mamy dla Częstochowy oba spisy, mimo, iż uważa się je za niewiarygodne, gdyż robiły te spisy inne osoby, to są zgodne ze sobą. Z nich wiemy, że na terenie Częstochowy mieszkało wówczas 50 osób pochodzenia żydowskiego (24 mężczyzn, 26 kobiet)- opowiadał pracownik ODDC
Foto: Dawid Gątkowski
Dawid Gątkowski/ RED