24 kwietnia 2024 roku w 55. rocznicę śmierci Ojca Polskiego Jazzu Krzysztofa Komendy Trzcińskiego, przy Al. MNP 31 w Częstochowie, gdzie artysta spędził część swojego dzieciństwa, odsłonięto tablicę jego pamięci.
Krzysztof Komeda Trzciński II wojnę światową i okupację niemiecką oraz kilkanaście powojennych miesięcy spędził w Częstochowie. Rodzina Trzcińskich – ojciec Mieczysław oraz mama Zenobia z Nałęcz-Gembickich wraz z dziećmi Krzysztofem i Ireną w początkach września 1939 roku, w trakcie działań wojennych nazistowskich Niemiec ewakuowała się z Poznania do Świętego Miasta Maryjnego Częstochowy. Zamieszkali początkowo w mieszkaniu babci Krzysztofa, Władysławy Nałęcz-Gembickiej przy ul. Katedralnej 2, obecny adres to ul. Ogrodowa 15, w tzw. domu wodociągów. Następnie przenieśli się do mieszkania w wynajętej kamienicy przy II Alei NMP 31. Tutaj narodził się jego późniejszy artystyczny pseudonim, który przerodził się w nazwisko.
Podczas jednej z zabaw z kolegami w wojsko Krzysztof napisał kredą na drzwiach „komęda” zamiast komenda, ktoś zauważył, że zapis jest błędny i od tej chwili przylgnęła do niego taka ksywka, przezwisko! Którą później zmieniono na Komeda i stało się jego wizytówką artystyczną muzyka. Od początku okupacji Komeda kontynuował w Częstochowie, rozpoczętą jeszcze w Poznaniu, naukę gry na fortepianie. Czynił to pod okiem wspaniałej, wyszukanej przez matkę, znanej żydowskiej pianistki i nauczycielki muzyki w Częstochowie Wandy Kopeckiej. Lekcje odbywały się w jej mieszkaniu przy ulicy Kilińskiego 35, według innych przekazów historycznych w mieszkaniu zajmowanym przez rodzinę Trzcińskich. Od wiosny 1941 roku Komeda nadal uczył się gry na fortepianie u wspomnianej nauczycielki, mimo iż ta została siłą przeniesienia do getta żydowskiego. Mieszkała wówczas przy I Alei NMP 10, było to zaledwie kilkadziesiąt metrów w głębi wytyczonej przez nazistowskich niemieckich okupantów dzielnicy żydowskiej. Dziesięcioletni Krzysztof wchodził na teren getta dzięki odpowiedniej przepustce.
Oprócz edukacji muzycznej Komeda od listopada 1939 roku kształcił się wraz z bratem ciotecznym Jurkiem Rzeczkowskim w Szkole Powszechnej Braci Szkolnych przy ulicy Generała Pułaskiego 71. Każde wakacje w czasie okupacji Krzysztof spędzał w pięknym Olsztynie koło Częstochowy wraz z siostrą i dziećmi z dalszej rodziny. Po zdobyciu Częstochowy przez Armię Sowiecką 16 stycznia 1945 roku i wypędzeniu Niemców, od początku 1945 roku uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Romualda Traugutta. Zajęcia odbywały się na trzecim piętrze budynku Gimnazjum i Liceum im. Juliusza Słowackiego przy ul. Kościuszki, bowiem w budynku „Traugutta” funkcjonował szpital dla żołnierzy sowieckich. Od września 1945 roku uczęszczał na zajęcia do prowizorycznie przystosowanego do nauki budynku szkolnego przy ul. Jasnogórskiej 8, gdzie przeniesiono Gimnazjum Traugutta. Od marca do czerwca 1946 roku Komeda chodził do Gimnazjum Traugutta, które wróciło do budynku przy ulicy Jasnogórskiej 17. W drugiej połowie 1946 roku wyjechał z rodziną z Częstochowy. Krzysztof Komeda Trzciński, znany już wówczas muzyk jazzowy, ponownie odwiedził nasze miasto 17 maja 1960 roku. Wówczas zespół ,,Trio Krzysztofa Komedy”, z którym występował koncertował podczas wieczoru jazzowego w sali Miejskiej Orkiestry Symfonicznej przy ul. Dąbrowskiego 16. Był to ostatni nam znany kontakt muzyka z Częstochową.
Autorem pamiątkowej tablicy jest częstochowski rzeźbiarz Mariusz Chrząstek. Pomysłodawcą i fundatorem – Włodzimierz Gidziela.
Krzysztof Komeda, właśc. Krzysztof Trzciński (ur. 27 kwietnia 1931 w Poznaniu, zm. 23 kwietnia 1969 w Warszawie) – polski kompozytor i pianista jazzowy, twórca muzyki filmowej. Pionier jazzu nowoczesnego w Polsce. Najczęściej występował z własnym sekstetem (założonym w 1956). Napisał muzykę do 65 filmów. Pierwszym filmem zilustrowanym muzycznie przez Komedę była etiuda filmowa Romana Polańskiego Dwaj ludzie z szafą (1958), ostatnim zaś również film tego reżysera – Dziecko Rosemary (USA, 1968), ze słynną „Kołysanką” jako motywem przewodnim. Z wykształcenia lekarz laryngolog.
Jako muzyk jazzowy wywarł istotny wpływ na ukształtowanie się oryginalnego stylu, określanego jako polska szkoła jazzu, który już po tragicznej śmierci artysty miał wpływ na rozwój międzynarodowej sceny jazzowej, zwłaszcza awangardy lat 70. XX wieku skupionej wokół wydawnictwa ECM.
Mieszkał m.in. w Częstochowie, Wałbrzychu, Ostrowie Wielkopolskim (matura 1950 w I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego, udział w spotkaniach „Klubu Muzyki i Poezji”) i Poznaniu (studia medyczne).
