Historia

W nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku na warszawskim Solcu symbolicznym podpaleniem browaru rozpoczęło się pierwsze wyzwoleńcze powstanie w Królestwie Polskim. Błędy taktyczne, brak wspólnej strategii, liczna przewaga wojsk rosyjskich, niechętni do pomocy chłopi przyczyniły się, między innymi, do upadku tego wielkiego narodowego zrywu niepodległościowego. Wielki potencjał legł w gruzach, zostawiając po sobie ogromne, negatywne dla Polaków skutki, którzy chcieli odzyskać wolność i suwerenność.

Miłośnikom fortyfikacji i ich eksploratorom polecamy dziś poniemieckie schrony bojowe z 1944 znajdujące się na jurze krakowsko-częstochowskiej w okolicach miejscowości Ciecierzyn, pomiędzy Olsztynem a Janowem. Większość z nich ukryta jest głęboko w lesie, toteż poza pasjonatami historii, jury lub okolicznymi mieszkańcami nie są innym powszechnie znane. Oglądanie ich nie pozostawia może takiego wrażenia jak gotycka katedra, niemniej jednak są jakimś świadectwem historii oraz ciekawostką.

Sukces pilota porucznika Franciszka Żwirki i inżyniera Stanisława Wigury na paryskim Challenge w sierpniu 1932 roku spowodował zainteresowanie nowym środkiem przemieszczania, tym razem podniebnych przestworzy – samolotem. Jak najbardziej to zainteresowanie udzieliło się i mieszkańcom Częstochowy. Na Dzień Lotnictwa Sportowego, wielkie pokazy lotnicze na Kucelinie, zaprosił Komitet Powiatowy Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Częstochowie i Aeroklub Śląski w Katowicach. Od godziny 10.00 do 14.00, 2 października 1932 roku, każdy mieszkaniec Częstochowy po wykupieniu biletu mógł obserwować Częstochowę „z lotu ptaka”.

7 Dywizja Piechoty dowodzona przez gen. bryg. Janusza Gąsiorowskiego już od pierwszych minut II wojny światowej stanęła do twardej walki z niemieckim agresorem. Po skutecznych bojach opóźniających prowadzonych 1 i 2 września pod Częstochową przeciwko siłom głównym niemieckiej 10 Armii, w dniach 3 i 4 września 7 DP stoczyła z nieprzyjacielem ciężką i krwawą bitwę pod Janowem (niem. Gefecht bei Janow).

„Chociaż od kilku dni jesteśmy świadkiem napływu chłodnych prądów powietrza nad całą Polską, co wywołało znaczne ochłodzenie i deszcze, to jednak astronomiczna jesień rozpoczęła się w ubiegły piątek, gdzie noc i dzień zrównują się. Wzrost zachmurzenia i opady deszczowe rozpoczęły się w pierwszym rzędzie na Śląsku, po czym stopniowo rozszerzyły się na inne połacie ziemi naszego kraju i potrwają do dnia dzisiejszego. Jedynie w porze południowej rozgrzewa się słońce, za to wieczory są bardzo chłodne, a nad ranem dachy domów, drzewa i ziemia pokrywają się szronem. Są to już wyraźne oznaki agonii lata, a początku jesieni”. Taki był początek jesieni 1932 opisany w „Gońcu Częstochowskim” z 25 września tego roku.

W niedzielę 10 września odbędzie się beatyfikacja Rodziny Ulmów zamordowanych przez niemieckich okupantów za ukrywanie w swoim domu Żydów. Proces beatyfikacyjny Ulmów rozpoczął się 17 września 2003 roku. 7 grudnia 2022 roku papież Franciszek podpisał dekret otwierający drogę do ich beatyfikacji. Oficjalne uroczystości odbędą się 10 września 2023 roku w Markowej. To pierwszy raz w historii Kościoła, gdy do godności błogosławionych zostanie wyniesiona cała rodzina.

  Jesienią zeszłego roku mieliśmy okazję obejrzeć na dużym ekranie film pt. „Orzeł. Ostatni patrol” według scenariusza Jacka Bławuta oraz w jego reżyserii. Końcowa plansza prezentuje listę załogantów okrętu, którzy zaginęli podczas ostatniego patrolu. Widoczne na niej są personalia porucznika marynarki Jerzego Sosnowskiego (w filmie jego rolę gra Filip Pławiak). Oficer ten pochodził z Częstochowy i był absolwentem „Traugutta”. Zostawił po sobie pamiętnik, korzystał z niego Bławut podczas realizacji filmu.

Powstała Polska od początku prowadziła wiele walk o swoje granice. Jeszcze wcześniej młodzież broniła Lwowa (Orlęta Lwowskie), później powstanie Wielkopolskie, trzy powstania śląskie, plebiscyty na Górnym Śląsku oraz Warmii, Mazurach i Powiślu, konflikt polsko-czechosłowacki, bunt Żeligowskiego oraz temat główny, czyli wojna polsko-bolszewicka (1919–1921) i związana z nią wyprawa kijowska. 15 sierpnia to dzień Wojska Polskiego, czczący pamięć o zwycięskiej Bitwie Warszawskiej, jest również świętem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz kościelnym świętem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Starcie to zatrzymało dalszą ekspansję rewolucji bolszewickiej na zachód Europy.

„Tłumnie uczęszczaną miejscowością wycieczkowo-majówkową stał się pobliski Korwinów. Zwłaszcza w każdą niedzielę częstochowianie zjeżdżają tam setkami, aby na łonie natury, w lasku brzozowo-świerkowym czy wśród rozległych łąk nad Wartą, zaczerpnąć świeżego powietrza i opalić się na brązowo.

15 lipca 1932 roku w Częstochowie odnotowano najwyższą temperaturę w cieniu – 34 ͦC, w województwach wschodnich temperatura dochodziła do 33ͦC w cieniu. Jak stwierdzili meteorolodzy podobnych do tegorocznych upałów nie odnotowano od półwiecza, to jest od 1882 roku.

W 2017 roku obchodzimy 300 rocznicę koronacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej koronami papieskimi. Warto z tej uroczystej okazji przypomnieć Biskupa Koronatora Krzysztofa Andrzej Jana Szembeka herbu własnego, Biskupa Chełmińskiego, Przemyskiego i Warmińskiego.

Na niewielkim cmentarzu w Poczesnej, nieopodal Częstochowy, spoczywa dowódca oddziału ZWZ-AK, pedagog, nauczyciel akademicki, działacz społeczny, Stanisław Bączyński pseudonim „Bas”.

Zapraszamy do udziału w rekonstrukcji historycznej, która odbędzie się dnia 9 lipca 2023 roku na terenie zespołu pałacowo-parkowego w Złotym Potoku (powiat częstochowski gmina Janów). W związku ze 160. rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego na Ziemi Janowskiej odbędzie się rekonstrukcja Bitwy Janowskiej z roku 1863.