Relikwie błogosławionej Hanny Chrzanowskiej w pocześniańskiej parafii

Wersja do wydruku | Data publikacji: 30 kwietnia 2023

30 kwietnia 2023 roku do kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Poczesnej uroczyście wprowadzono relikwie bł. Hanny Chrzanowskiej. Jest to osoba niezwykle zasłużona dla Polski, polskiej medycyny i pielęgniarstwa. Relikwie przybyły z Krakowa. Mszę Świętą koncelebrował proboszcz parafii św. Mikołaja w Krakowie ks. Józef Gubała.

Wprowadzenie relikwii odbyło się podczas uroczystej Mszy Świętej, odprawionej przez Proboszcza parafii św. Mikołaja w Krakowie – ks. Józefa Gubałę, w której licznie uczestniczyli parafianie oraz delegacje pielęgniarek z Częstochowy, Łodzi, Krakowa, Katowic i zaproszeni goście. Relikwie do świątyni wprowadziła Radna gminy Poczesna Halina Synakiewicz, z inicjatywy której szczątki bł. Hanny Chrzanowskiej przybyły z Krakowa do Poczesnej.

W Eucharystii uczestniczyli m.in.: Kapelan Szpitala w Myszkowie, Proboszcz Parafii w Osinach – ks. Jacek Kurczaba, Posła na Sejm RP Szymona Giżyńskiego reprezentowała żona – Urszula Giżyńska redaktor ,,Gazety Częstochowskiej”, Poseł na Sejm RP – Zdzisław Wolski, Wicewojewodę Śląskiego Roberta Magdziarza reprezentowała Sylwia Bednarska, Wójt Gminy Poczesna – Krzysztof Ujma z małżonką, Zastępca Wójta Gminy Poczesna – Andrzej Lech z małżonką, Przewodnicząca Rady Gminy Poczesna – Iwona Choła, Sekretarz Gminy Poczesna – Renata Smędzik, Dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Poczesnej – Iwona Skorupa, Przewodniczący Małopolskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych – dr Tadeusz Wadas, Przewodniczący Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie – Tomasz Czech, Przewodnicząca Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Łodzi – Agnieszka Kałużna, Prezes Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy w Częstochowie – dr Irena Błaszczeć z mężem, Przewodnicząca Oddziału Śląskiego Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego – dr Jolanta Warzycha, Prezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w Katowicach – Wiesława Kołodziej, Dyrektor Gminnego Zespołu Ośrodków Zdrowia w Poczesnej – Aneta Sowińska, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Poczesnej – Jadwiga Knapik, Dyrektor Przedszkola w Poczesnej – Ewa Rakowska, Asystent dydaktyczny – Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach – dr Izabela Kaptacz, Prezes Stowarzyszenia Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej – Anna Kaptacz, Dyrektor Innowacyjnej Szkoły dla Dorosłych „Przyszłość” w Kłodawie – Irena Sikora – Mysłek, Pielęgniarzy i Pielęgniarki Naczelne Szpitali w Myszkowie, Kłobucku i Częstochowie oraz wszyscy pracownicy ochrony zdrowia, radni i sołtysi, przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich Gminy Poczesna.

Poczty Sztandarowe wystawili: Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Częstochowie, Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Łodzi, Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych w Katowicach, Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Krakowie, Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego w Katowicach, Akcja Katolicka w Poczesnej, Straż Pożarna w Poczesnej. Wszystkich przybyłych serdecznie powitał proboszcz parafii, ks. prałat Jarosław Sroka.

Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Poseł Szymon Giżyński w swym liście z okazji wprowadzenia relikwii, adresowanym na Księdza Jarosława Srokę, Proboszcz Parafii pw. Św. Jana Chrzciciela i Radną Halinę Synakiewicz, Przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego napisał:

Wprowadzenie relikwii do kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela to wyjątkowa uroczystość, podczas której możemy wspominać oraz obcować duchowo z wybitną osobą, niezwykle zasłużoną dla Polski, polskiej medycyny i pielęgniarstwa – błogosławioną Hanną Chrzanowską.

Wychowywała się w domu, gdzie na pierwszym miejscu były: miłość do Boga, patriotyzm, szacunek do polskiej kultury i nauki oraz poważanie godności drugiego człowieka. Ojcem Hanny Chrzanowskiej był wybitny profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ignacy Chrzanowski, autor pomnikowej historii literatury polskiej. W młodych latach Hanna Chrzanowska odkryła w sobie powołanie pielęgniarskie, przejawiając bezinteresowną chęć niesienia pomocy bliźnim. Wykształcenie zdobywała w prestiżowych szkołach pielęgniarskich w Warszawie oraz w zachodnich uczelniach
w Belgii i Francji. Podjęła także studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej misją była walka o godny status zawodu pielęgniarki, skodyfikowanie pielęgniarskiego zawodu, który sama wykonywała z wielką miłością i zaangażowaniem.

Piastując funkcje w zarządzie Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Zawodowych i jako redaktor naczelny czasopisma „Pielęgniarka Polska”, aktywnie uczestniczyła w pracach legislacyjnych nad „Ustawą o pielęgniarstwie”, uchwalonej przez Sejm w 1935 r. W czasie II wojny światowej wykazała się niezłomnym charakterem i odwagą, niosąc pomoc charytatywną i podejmując działalność konspiracyjną w Obywatelskim Komitecie Pomocy Społecznej, pod przewodnictwem abp. Adama Stefana Sapiehy. Po wojnie, już w 1945 r. przewodniczyła Sekcji Pomocy Przesiedleńcom zapewniając pomoc Polakom rugowanym z Kresów Wschodnich i powracającym z przymusowych robót z Niemiec. Pracowała w Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego;, prowadziła kursy i szkolenia dla pielęgniarek w całym kraju, korzystając z bogatego doświadczenia zdobytego na zachodzie; po wojnie – również w Stanach Zjednoczonych.

Hanna Chrzanowska zapisała także wzniosłą kartę religijnego i patriotycznego posłannictwa wśród pielęgniarek. Mimo sprzeciwu władz, w najmroczniejszych czasach komunistycznego reżimu, organizowała pielgrzymki pielęgniarek na Jasną Górę, dbając, by oprócz przyswajania kompetencji medycznych, formowały się także duchowo. Stworzyła „Rachunek Sumienia Pielęgniarki”, który stanowił obowiązkową część prowadzonych rekolekcji. Była pomysłodawczynią i promotorką systemu pielęgniarstwa parafialnego. Przekonywała proboszczów i siostry zakonne do rozszerzania opieki nad chorymi w ich domach, w obrębie parafii – stanowiącej pomoc nie tylko zdrowotną, ale także duchową. W swojej działalności blisko współpracowała ze św. Janem Pawłem II, wtedy jeszcze Karolem Wojtyłą biskupem krakowskim, który patronował jej idei pielęgniarstwa parafialnego i dla którego – jak sam mówił – „była ogromną pomocą i oparciem” i który cenił Ją za „wewnętrzny żar i świadectwo Chrystusowego Miłosierdzia”. Pozwoliło to na otwarcie wielu placówek w Krakowie i całej archidiecezji krakowskiej. W 1956 r. została oblatką benedyktyńską, związaną z klasztorem benedyktyńskim w Tyńcu. Za ofiarną działalność na rzecz chorych i ludzi ubogich otrzymała m.in. w 1965 roku – papieski order Pro Ecclesia et Pontyfice i w 1971 roku – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Działalność błogosławionej Hanny Chrzanowskiej na polu edukacyjnym i popularyzacja wiedzy medycznej oraz praca nad ukonstytuowaniem zawodu pielęgniarek jest dowodem na Jej wybitne zasługi dla naszej Ojczyzny. Wytrwałość oraz determinacja jaką przejawiała w niesieniu pomocy chorym i biednym stanowi niepodważalny wzór dla nas wszystkich, jest także pięknym przykładem heroizmu wypełniania Bożego przykazania miłości bliźniego.

Dziękuję Szanownej Pani Halinie Synakiewicz, pomysłodawczyni sprowadzenia do pocześniańskiej świątyni pw. Św. Jana Chrzciciela – relikwii zasłużonej dla Polski, błogosławionej Hanny Chrzanowskiej oraz Szanownemu Księdzu Proboszczowi Jarosławowi Sroce za wsparcie tej inicjatywy. Dzięki Państwu uczestniczymy dzisiaj w tak wzniosłej uroczystości, wzmacniającej nie tylko nas tu obecnych, ale także wszystkich Polaków – duchowo i patriotycznie.

Hanna Chrzanowska urodziła się 7 października 1902 roku w Warszawie, w rodzinie zasłużonej dla polskiej nauki i kultury oraz pielęgniarstwa polskiego, znanej z zaangażowania patriotycznego i dobroczynności. Była córką znakomitego polonisty prof. Ignacego Chrzanowskiego i posażnej panny Wandy Szlenkier. Mieszkający w pałacu w Warszawie Szlenkierowie, znani byli ze swej filantropii. Natomiast mieszkający na Podlasiu dziadkowie Chrzanowscy słynęli ze swej dobroczynności, patriotyzmu i katolicyzmu. Ciotka Hanny Zofia Szlenkierówna, ufundowała w Warszawie stu łóżkowy nowoczesny szpital dziecięcy. W roku 1910 rodzice Hanny Chrzanowskiej przenieśli się do Krakowa, gdzie ojciec otrzymał Katedrę Historii Literatury Polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1915 roku rozpoczęła naukę w zakresie szkoły średniej w prywatnym, żeńskim gimnazjum u sióstr urszulanek. W 1920 roku zdała egzamin maturalny. Ukończyła krótki kurs pielęgniarski prowadzony przez pielęgniarki Amerykańskiego Czerwonego Krzyża. Następnie rozpoczęła studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które przerwała po ukończeniu dwóch semestrów. W 1922 roku podjęła naukę w nowo otwartej Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa. Po dwuletnim okresie nauki i uzyskaniu dyplomu otrzymała roczne stypendium Fundacji Rockefellera. W 1925 roku, w ramach otrzymanego stypendium wyjechała do Francji i tam przygotowywała się do pracy i nauczania pielęgniarstwa społecznego. Po powrocie do kraju podjęła pracę jako instruktorka w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie. W 1928 roku Hanna Chrzanowska wyjechała do Belgii na miesięczne stypendium z zakresu higieny szkolnej. W okresie od listopada 1931 roku do października 1933 roku pracowała na stanowisku asystentki dyrektorki Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa. W 1929 roku została redaktorką miesięcznika Pielęgniarka Polska. Hanna Chrzanowska pracowała w zespołach przygotowujących ustawę o zawodzie pielęgniarki. Jest współautorką podręcznika dla pielęgniarek „Zabiegi pielęgniarskie” oraz „Wytycznych pracy pielęgniarki społecznej”. W okresie międzywojennym podejmowała pracę literacką pod pseudonimem Agnieszki Osieckiej. Napisała nowelę pt „Klucz niebieski”, powieść „Krzyż na piaskach” oraz „Płonący śnieg”. Pisała również drobne utwory poetyckie i wiersze. W 1937 roku powołano komitet organizacyjny Polskiego Związku Pielęgniarek Katolickich. W skład komitetu weszła Hanna Chrzanowska. Okres okupacji był dla Hanny i jej rodziny szczególnie bolesny. Hanna z matką zmuszone zostały przez Niemców do opuszczenia swojego mieszkania w Krakowie. Hanna zgłosiła się jako wolontariuszka do pracy w Obywatelskim Komitecie Pomocy, działającym pod przewodnictwem arcybiskupa Adama Stefana Sapiehy. Chrzanowska zajmowała się osobiście adopcją sierot i poszukiwaniem rodzin zastępczych. Ukrywała również żydowskie dzieci. Organizowała leki i materiały opatrunkowe dla chorych i rannych. Docierała też do więźniów na ul. Montelupich. Dla zagrożonych powstańców warszawskich starała się o dokumenty. Po wojnie Hanna Chrzanowska powróciła do pracy pedagogicznej w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie. W 1946 roku wyjechała do Nowego Jorku na półroczne stypendium gdzie poznała amerykańskie pielęgniarstwo domowe i jego metodykę. Po powrocie wdrożyła do programu nauczania w szkole nowy przedmiot pielęgniarstwo domowe wraz z praktykami. Uczyła trudnej sztuki pielęgnowania chorego w domu, samodzielnie bez wsparcia lekarza, oraz taktu i poszanowania praw chorego. Wykładała także w katolickiej Pielęgniarskiej Szkole sióstr Szarytek w Krakowie. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych została odsunięta od pracy dydaktycznej z powodów światopoglądowych. Znalazła wtedy nowe pole działania, organizowanie pielęgniarstwa domowego w sieci parafii. Organizowała wśród pielęgniarek rekolekcje, dni skupienia, aby pogłębić ich życie religijne. Mówiąc o etosie pracy pielęgniarki cytowała rachunek sumienia pielęgniarki. Sama pogłębiała swoją wiarę uczestnicząc w Opactwie Tynieckim nie tylko w nabożeństwach i obrzędach, ale stając się oblatką tyniecką. W kwietniu 1958 roku przygotowując pielgrzymkę do Częstochowy, Hanna rozpoczęła z pomocą ks. Karola Wojtyły tworzyć opiekę pielęgniarską przy parafiach. Szkoliła siostry zakonne, organizując dla nich kilkumiesięczne kursy sanitarne, zakończone egzaminem i wydaniem świadectwa, podpisanego przez ks. kard. Karola Wojtyłę. Od 1964 roku rozpoczęła organizację rekolekcji dla chorych w Domu Rekolekcyjnym w Trzebini i Staniątkach. Z pomocą ks. kardynała K. Wojtyły zainicjowała działalność wolontariatu, tworzyła opiekę hospicyjną. Do obsługi chorych zgłaszali się studenci, klerycy i inni ochotnicy świeccy. Droga do świętości Hanny Chrzanowskiej była przepełniona gorliwą pracą i miłością do drugiego człowieka. Swoją posługę pielęgniarską budowała na prawdzie o człowieku i prawdzie o Jezusie Chrystusie. Wiele razy mówiła, że w twarzy cierpiącego człowieka widzi twarz cierpiącego Jezusa. Była wszędzie tam gdzie potrzebowali jej chorzy. W 1966 roku przeszła ciężką operację z powodu choroby nowotworowej. Podczas pobytu w klinice odwiedził ją ks. kard. K. Wojtyła. W lutym 1973 roku podczas konferencji wygłosiła długi referat pt. „Apostolstwo świeckich w opiece nad chorymi”. Mówiła o radości z posługiwania chorym i owocach tej pracy. Przestrzegała przed górowaniem nad chorymi mówiąc, że to my powinniśmy uczyć się od naszych pacjentów przede wszystkim pokory. Wobec nich mamy być świadkami Chrystusa. Zmarła w Krakowie, w sobotę 29 kwietnia 1973 roku nad ranem, w niedzielę Białą, obecnie obchodzoną jako niedziela Bożego Miłosierdzia. Kondukt żałobny prowadził ks. kard. Karol Wojtyła. Podczas Mszy św. pogrzebowej Karol Wojtyła powiedział „dziękujemy Ci, Pani Anno za to, że byłaś wśród nas; że byłaś taka jaka byłaś. Dziękują Ci za to chorzy, dziękują opiekunki chorych, siostry zakonne, pielęgniarki, młodzież akademicka, cały Kościół krakowski. Dziękuję Ci za to jako biskup kościoła krakowskiego. Byłaś dla mnie ogromną pomocą i oparciem. A raczej dziękujemy Bogu, za to, że byłaś wśród nas, że byłaś jakimś wcieleniem Chrystusowych błogosławieństw z Kazania na Górze; zwłaszcza tego, które mówi „Błogosławieni Miłosierni”. „Niech będą dzięki Bogu miłosiernemu za Twoje życie; niech nagrodą Twoją będzie sam Pan; nich promieniowanie Twojej posługi trwa wśród nas i wszystkich nas nieustannie poucza; jak służyć Chrystusowi i bliźnim”. Hanna Chrzanowska została pochowana 2 maja 1973 roku na Cmentarzu Rakowickim. Relikwie błogosławionej znajdują się w kościele św. Mikołaja w Krakowie. Uroczyste wprowadzenie relikwii błogosławionej Hanny Chrzanowskiej do Kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Poczesnej odbyły się 30 kwietnia 2023 roku o godz. 12.00. Bardzo dziękujemy Państwu za udział w tak ważnym i pięknym wydarzeniu dla nas wszystkich, ale przede wszystkim dla Pielęgniarek i Położnych, dla których bł. Hanna Chrzanowska jest wielkim autorytetem.

Opr notki biograficznej: Halina Synakiewicz;

Źródło: Błogosławiona Pielęgniarka