Rok szkolny obfity w programy i rządowe dotacje

W województwie śląskim rok szkolny 2022/2023 kończy ponad 550 tys. uczniów i słuchaczy szkół różnych typów oraz ok. 170 tys. przedszkolaków. Ponad 29 tys. uczniów ostatnich klas liceów ogólnokształcących, techników i branżowych szkół II stopnia, skończyło szkołę 28 kwietnia br., natomiast 23 czerwca szkołę podstawową kończy ponad 61,5 tys. uczniów. Swoje pierwsze świadectwa szkolne odbierze ponad 44 tys. pierwszoklasistów – czytamy w sprawozdaniu śląskiej kurator oświaty w Katowicach Urszuli Bauer.

 

 

Uczniowie i słuchacze zdobywali wiedzę w ponad 2700 szkołach różnych typów, a najmłodsi w wieku od 3 do 6 lat korzystali z opieki i nauki w 1700 przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego. W woj. śląskim działa także ok. 800 różnego rodzaju placówek, w których uczniowie mogą rozwijać zainteresowania, a dorośli – zdobywać dodatkowe kwalifikacje i umiejętności. Funkcjonuje również grupa placówek przeznaczona dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Uczniowie oraz ich rodzice mogli liczyć także na wsparcie w 135 poradniach psychologiczno–pedagogicznych i specjalistycznych.

Uczniowie – uchodźcy z Ukrainy

W woj. śląskim rok szkolny w polskich szkołach kończy ponad 20 tys.  uczniów – uchodźców z Ukrainy. Największą liczbę – 12 789 stanowią uczniowie szkół podstawowych. 1394 uczniów – uchodźców uczyło się w 107 oddziałach przygotowawczych utworzonych w 65 szkołach, przy czym najwięcej oddziałów przygotowawczych – 90powstałow 50 szkołach podstawowych. Z dodatkowej nauki j. polskiego skorzystało 10 901uchodźców. Najwięcej oddziałów przygotowawczych utworzono w Częstochowie – 17 dla 314 uczniów, w Katowicach -12 dla 143 uczniów i Sosnowcu – 8 dla 35 uczniów.

Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne

Stan epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2 i związana z nią izolacja społeczna doprowadziły do znaczącego osłabienia kondycji psychicznej uczniów. W celu przeciwdziałania temu zjawisku od 1 września 2022 r. realizowano obowiązek zatrudniania w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych specjalistów: psychologów, pedagogów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i pedagogów specjalnych, zgodnie z ustalonymi ustawą Kartą Nauczyciela standardami. Standardy określają m.in. minimalny wymiar zatrudniania ww. nauczycieli specjalistów oraz sposób wyliczenia etatów w zależności od liczby dzieci lub uczniów w przedszkolach i szkołach. Pedagodzy specjalni stanowią wsparcie dla pozostałych nauczycieli prowadzących zajęcia z dziećmi i uczniami w sposób uwzględniający zróżnicowanie ich potrzeb, a także realizują specjalistyczne zajęcia bezpośrednio z uczniami i udzielają porad i konsultacji rodzicom uczniów. Na realizację tego zadania zagwarantowano w budżecie państwa dodatkowe środki określone w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw na lata 2022-2031.

W celu zwiększenia dostępu do pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów po okresie edukacji prowadzonej z wykorzystaniem sposobów i metod kształcenia na odległość, w okresie od 1 marca 2022 r. do 20 grudnia 2022 r. w publicznych i niepublicznych: szkołach podstawowych, szkołach ponadpodstawowych i szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego, były organizowane dodatkowe zajęcia specjalistyczne z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W skali całego kraju przeznaczona przez rząd kwota 180 mln zł pozwoliła na zaplanowanie i realizację około 3 mln dodatkowych godzin zajęć dla uczniów w latach szkolnych 2021/2022 oraz 2022/2023 (do 20 grudnia 2022).

W województwie śląskim placówką wyspecjalizowaną w pomocy psychologiczno-pedagogicznej jest Regionalny Ośrodek Metodyczno- Edukacyjny Metis w Katowicach. W placówce pracują specjaliści, w tym z zakresu interwencji kryzysowej. Na stronie internetowej Ośrodka młodzież, nauczyciele i rodzice mogą zapoznać się z informacjami i materiałami edukacyjnymi dotyczącymi profilaktyki i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Udostępniono również adresy i telefony miejsc, gdzie można uzyskać pomoc w trudnych sytuacjach.

W ramach realizacji rządowego programu Dostępność Plus przeprowadzono kampanie świadomościowe, szkolenia kadr, opracowanie standardów dostępnej szkoły (Działanie pn. 200 dostępnych szkół), rozwiązania polegającego na zapewnieniu asystentów wspierających funkcjonowanie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz pilotaż Centrów Wsparcia Edukacji Włączającej (nowa rola szkół specjalnych i ośrodków). W województwie śląskim zostały powołane 2 a w Polsce – 23 takie Centra.

Sytuacja kadrowa

W mijającym roku szkolnym w woj. śląskim jest zatrudnionych ponad 80 tys. nauczycieli. Niektórzy nauczyciele mają zawartych więcej niż jedną umowę o pracę. Wśród aktualnie pracujących nauczycieli są także zatrudnieni na czas określony lub zatrudnieni na zastępstwo za nieobecnego nauczyciela.

Jak co roku o tej porze – w szkołach trwa ruch służbowy. Każdego roku nauczyciele odchodzą z pracy i co roku są zatrudniani nowi nauczyciele. Jest to sytuacja naturalna, która powtarza się w każdym roku szkolnym. Dla nauczycieli zatrudnionych w tzw. placówkach feryjnych na czas nieokreślony lub na podstawie mianowania wypowiedzenia stosunku pracy muszą zostać złożone nie później niż trzy miesiące przed końcem roku szkolnego, czyli do 31 maja. Natomiast nauczycielom zatrudnionym na czas określony umowy wygasają z końcem okresu, na jaki zostały zawarte. Jednocześnie odbywa się nabór na wolne stanowiska pracy. W przypadku ewentualnych braków kadrowych dyrektorzy szkół mogą rozwiązać problem poprzez m.in. umieszczenie informacji o wolnym miejscu pracy na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w Katowicach, współpracy z terenowym urzędem pracy, wymianie informacji między dyrektorami szkół podczas narad wspierających oraz stałym kontakcie i wsparciu wizytatora rejonowego. W szczególnych przypadkach Śląski Kurator Oświaty może wydać zgodę na zatrudnienie nauczyciela nieposiadającego kwalifikacji wymaganych do prowadzenia danych zajęć lub na zatrudnienie osoby niebędącej nauczycielem. Ponadto część nauczycieli – tak jak to dzieje się od wielu lat – będzie miała przydzielone godziny ponadwymiarowe. Zgodnie z art. 35 Karty Nauczyciela w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, z zastrzeżeniem dotyczącym  roku szkolnego 2023/2024, w którym – w przypadku szkół ponadpodstawowych – nauczycielowi będą mogły być przydzielone, za jego zgodą, godziny ponadwymiarowe w wymiarze wyższym (ustawa uchwalona przez Sejm RP 16 czerwca 2023 r., przekazana do Senatu).

Aktualnie na stronie Kuratorium Oświaty w Katowicach znajduje się ponad 1800ofert, w tym ponad 1000 na co najmniej pełny etat. Z kolei 234 to oferty zatrudnienia na zastępstwo za nieobecnego nauczyciela (urlopy dla poratowania zdrowia, macierzyńskie i inne). Liczba ta zmienia się codziennie: niektóre oferty tracą ważność, pojawiają się również nowe.

Podobnie jak w poprzednich latach najwięcej ofert czeka na nauczycieli psychologów (281),   wychowania przedszkolnego (278), języków obcych (132), przedmiotów zawodowych (128) i matematyki (114).

Rekrutacja do szkół ponadpodstawowych

O przyjęcie do szkół ponadpodstawowych ubiega się ponad 61,5 tys. uczniów. Zwiększona liczba wynika z reformy wprowadzonej w 2014 r. polegającej na wprowadzeniu obniżenia wieku szkolnego. W związku z większą liczbą absolwentów szkół podstawowych została zwiększona liczba miejsc w szkołach ponadpodstawowych. Szkoły te przygotowały różnorodną ofertę dla ósmoklasistów, którą prezentowały na swoich stronach internetowych. Wnioski o przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej uczniowie składali do 19 czerwca 2023 r., natomiast do oddziału dwujęzycznego, oddziału międzynarodowego, oddziału wstępnego, oddziału przygotowania wojskowego w szkole ponadpodstawowej oraz oddziałów wymagających od kandydatów szczególnych indywidualnych predyspozycji oraz do szkół i oddziałów prowadzących szkolenie sportowe w szkołach ponadpodstawowych – do 29 maja 2023 r. Uzupełnienie wniosku o przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej o świadectwo ukończenia szkoły podstawowej i o zaświadczenie o wyniku egzaminu ósmoklasisty oraz złożenie nowego wniosku, w tym zmiana przez kandydata wniosku o przyjęcie, z uwagi na zmianę szkół, do których kandyduje od 23 czerwca do 10 lipca 2023 r. Dla kandydatów do szkół ponadpodstawowych na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w Katowicach zamieszczono informację i  film instruktażowy, w celu ułatwienia młodzieży przejścia przez elektroniczny proces rekrutacji.Ogólnopolskie wyniki egzaminu ósmoklasisty zostaną ogłoszone 3 lipca br. i tego samego dnia swoje wyniki poznają uczniowie. Natomiast zaświadczenia o wynikach egzaminu ósmoklasisty uczniowie otrzymają 6 lipca br. Listy zakwalifikowanych do danej szkoły zostaną ogłoszone 18 lipca, a przyjętych – 26 lipca.

Niezwłocznie po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego kurator oświaty ogłasza wykaz szkół ponadpodstawowych, w których przeprowadzane będzie postępowanie uzupełniające  na wolne miejsca.Postępowanie uzupełniające przeprowadzane jest na warunkach i zasadach określonych dla postępowania rekrutacyjnego, jeżeli po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego szkoła nadal dysponuje wolnymi miejscami.

Postępowanie uzupełniające przeprowadza się do wszystkich szkół na wszystkie wolne miejsca nieobsadzone w ramach postępowania rekrutacyjnego. Do postępowania uzupełniającego mogą przystępować wszyscy kandydaci niezależnie od tego, do jakich szkół aplikowali w ramach zakończonego postępowania rekrutacyjnego, w tym kandydaci, którzy potwierdzili wolę przyjęcia do szkoły.

W sytuacji, gdy absolwent szkoły podstawowej nie zrekrutuje się w postępowaniu rekrutacyjnym ani w postępowaniu uzupełniającym, będzie przyjmowany do szkoły ponadpodstawowej, w której pozostały wolne miejsca po zakończeniu ww. postępowań przez dyrektora tej szkoły w trybie art. 130 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe. W tym trybie kandydat może ubiegać się o przyjęcie do dowolnej szkoły ponadpodstawowej, w której są wolne miejsca. Obowiązek zapewnienia miejsca realizacji obowiązku nauki przez powiat nieletnim mieszkańcom powiatu dotyczy:

• absolwenta szkoły podstawowej, któremu nie udało się zrekrutować do żadnej szkoły ponadpodstawowej,
• innego ucznia – mieszkańca powiatu, który ubiega się o przyjęcie do dowolnej klasy w szkole ponadpodstawowej, na przykład po powrocie z zagranicy lub z uwagi na zmianę miejsca zamieszkania w kraju.

Likwidacje i przekształcenia szkół

W bieżącym roku szkolnym do Kuratorium Oświaty w Katowicach wpłynęły 33 uchwały intencyjne wraz z wnioskiem o wydanie opinii przez Śląskiego Kuratora Oświaty w sprawie zamiaru likwidacji bądź przekształcenia przedszkola, szkoły lub placówki z dniem 31 sierpnia 2023 r. W 6 przypadkach Śląski Kurator Oświaty wyraził negatywną opinię. Negatywne opinie dotyczyły zamiaru:

• likwidacji 3 szkół podstawowych, w tym w miejsce 1 likwidowanej szkoły podstawowej planowane było utworzenie szkoły filialnej;
• likwidacji szkoły policealnej;
• przekształcenia przedszkola poprzez likwidację innej lokalizacji prowadzenia zajęć;
• przekształcenia szkoły podstawowej poprze likwidację oddziałów przedszkolnych.

Z kolei pozytywne opinie (27) zostały wydane przez Śląskiego Kuratora Oświaty w sprawach zamiaru:

• likwidacji 3 przedszkoli, 2 liceów ogólnokształcących, 5 szkół policealnych;
• przekształcenia 2 przedszkoli poprzez likwidację innej lokalizacji zajęć;
• przekształcenia 4 przedszkoli oraz 1 placówki (młodzieżowy dom kultury) poprzez zmianę siedziby;
• przekształcenia 4 szkół podstawowych poprze likwidację oddziałów przedszkolnych;
• przekształcenia 3 szkół podstawowych poprzez zmniejszenie liczby klas;
• przekształcenia 3 szkół podstawowych poprzez utworzenie innej lokalizacji zajęć.

Uchwały intencyjne inicjują proces likwidacji lub przekształcenia, nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku jednostka systemu oświaty, wobec której organ prowadzący podjął działania w celu jej likwidacji/przekształcenia zakończy działalność lub zostanie przekształcona. Ostatecznie decyzję o likwidacji lub przekształceniu przedszkola, szkoły czy placówki podejmuje rada gminy w formie uchwały w sprawie likwidacji lub odpowiednio przekształcenia danej jednostki systemu oświaty. Uchwały te podejmowane są do końca roku szkolnego, tj. do 31 sierpnia i zamieszczane są w Biuletynie Informacji Publicznej właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Do tej pory organy prowadzące podjęły 10 takich uchwał i dotyczyły:

• likwidacji 1 przedszkola,
• przekształcenia 2 przedszkoli poprzez zmianę siedziby,
• przekształcenia 1 placówki poprzez zmianę siedziby,
• przekształcenia 1 szkoły podstawowej poprzez likwidację oddziałów przedszkolnych,
• przekształcenia 3 szkół podstawowych poprzez zmniejszenie liczby klas,
• przekształcenia 2 szkół podstawowych poprzez utworzenie innej lokalizacji zajęć.

Publiczna jednostka systemu oświaty prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana lub przekształcona po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty. Należy pamiętać, że negatywna opinia kuratora oświaty nie zamyka ostatecznie możliwości zlikwidowania lub przekształcenia przedszkola, szkoły lub placówki – organowi prowadzącemu szkołę przysługuje droga odwoławcza (opinia kuratora oświaty wydawana jest w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie do Ministra Edukacji i Nauki; a w sytuacji, gdy Minister podtrzyma stanowisko Kuratora organ może złożyć skargę do sądu administracyjnego).

Programy i projekty rządowe  realizowane w szkołach i placówkach w roku szkolnym 2022/2023

Dzięki realizacji w szkołach i placówkach licznych programów i projektów, dzieci i młodzież mogą korzystać zlepszych warunków do zdobywania wiedzy i rozwijania swoich zainteresowań. Wiele z nich realizowanych było przy wsparciu dodatkowych funduszy przekazanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Środki te umożliwiły realizację na terenie województwa śląskiego wielu programów, m.in. takich jak:

1. Rządowy program rozwijania szkolnej infrastruktury oraz kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych „Aktywna tablica” na lata 2020-2024,który opiera się na założeniu, że jednym z zadań współczesnej szkoły jest rozwijanie kompetencji uczniów przygotowujących ich do życia w  społeczeństwie informacyjnym oraz w nowocześnie wyposażonej szkole.

Z programu mogą skorzystać:

• szkoły podstawowe, które nie skorzystały z programu w latach 2017-2019 i te, które korzystały z programu w tym okresie, ale w latach 2021-2024 będą korzystały z doposażenia w specjalistyczny sprzęt i oprogramowanie do diagnozy i terapii uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
• szkoły ponadpodstawowe, w których uczą się dzieci i młodzież,
• szkoły za granicą,
• specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze dla uczniów niewidomych lub słabowidzących.

W 2022 r. – dofinansowanie otrzymało 259 szkół na kwotę 7 190 178,46 zł z 71 organów prowadzących. Do 30.06.2023 r. trwa ocena wniosków złożonych przez organy prowadzące na dofinansowanie zadania w 2023 r.

2. Priorytet 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0.” na lata 2021 – 2025” – edycja 2023.Program dotyczy organów prowadzących:

• publiczne i niepubliczne przedszkola, oddziały przedszkolne w publicznych
  i niepublicznych szkołach podstawowych,
• publiczne i niepubliczne: szkoły podstawowe, szkoły ponadpodstawowe (z wyłączeniem branżowych szkół II stopnia, szkół dla dorosłych i szkół policealnych), szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej lub liceum ogólnokształcącego,
• publiczne i niepubliczne biblioteki pedagogiczne.

W  zależności od jednostki oświatowej wsparcie może być udzielone:

• w odniesieniu do przedszkoli: na zakup książek będących nowościami wydawniczymi dla dzieci w wieku 3–6 lat i realizację działań promujących czytelnictwo: np. zakup książek będących nagrodami dla dzieci biorących udział w działaniach promujących czytelnictwo, organizację spotkań autorskich, wystaw i konkursów,
• w odniesieniu do szkół i bibliotek pedagogicznych: na zakup książek będących nowościami wydawniczymi i niebędących podręcznikami, zakup nowych elementów wyposażenia do bibliotek szkolnych, sprzętu komputerowego do wykorzystania przez nauczyciela bibliotekarza, oprogramowania dla bibliotek, czytników e-booków, elementów wyposażenia biblioteki, w szczególności regałów, półek, biurek, szaf, foteli i elementów oświetlenia oraz realizację działań promujących czytelnictwo: zakup książek będących nagrodami książkowymi dla uczniów biorących udział w działaniach promujących czytelnictwo oraz organizację spotkań autorskich, wystaw i konkursów.

W 2022 r.do udzielenia wsparcia finansowego zakwalifikowano 306 placówek wychowania przedszkolnego,  272 szkoły oraz 5 bibliotek pedagogicznych  na ogólną kwotę 3 332 080,00 zł. W 2023 r. do udzielenia wsparcia finansowego zakwalifikowano 165 placówek wychowania przedszkolnego,  293 szkoły oraz 6 bibliotek pedagogicznych na ogólną kwotę 3 184 055,00 zł.

3. Moduł 3 wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu”,który skierowany jest do organów prowadzących publiczne szkoły podstawowe, w tym szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej.

W jego ramach przewidziane są następujące działania:

• doposażenie i poprawa standardu funkcjonujących stołówek lub stworzenie nowych stołówek,
• wsparcie w zakresie adaptacji i wyposażenia pomieszczeń przeznaczonych do spożywania posiłków, tzw. jadalni.

W 2022 r. – przyznano środki na realizację zadań: 34 organom prowadzącym 61 szkół podstawowych, w łącznej wysokości 4 148 962,64 zł. W 2023 r. – przyznano środków na realizację zadań: 33 organom prowadzącym 62 szkoły podstawowe, w łącznej wysokości 4 161 800,63 zł.

4. Zapewnienie uczniom szkół podstawowych dostępu do bezpłatnych podręczników lub materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych.Dotacja obejmuje zakup przez szkoły podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, które są bezpłatnie użyczane uczniom. W województwie śląskim na sfinansowanie wyposażenia szkół podstawowych oraz szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w roku szkolnym 2022/2023 przekazano 32 953 405,62 zł z budżetu państwa dla 1 323  szkół.

 

5. Rządowy program pomocy uczniom niepełnosprawnym w formie dofinansowania zakupu podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych w latach 2020-2022.Program pozwalał na dofinansowanie zakupu podręczników do kształcenia ogólnego, w tym podręczników do kształcenia specjalnego lub podręczników do kształcenia w zawodach, dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania udzielana uczniom z niepełnosprawnościami, posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. W roku szkolnym 2022/2023 – 5 513 uczniów zostało objętych programem na kwotę dotacji z budżetu państwa 1 842 998,85zł.

 

6. Laboratoria Przyszłości – program, dzięki któremu w 2022 r. 162 szkoły i placówki z woj. śląskiego otrzymały wparcie finansowe w kwocie 8 525 199 zł. Szkoły, dzięki przyznanej dotacji zostały wyposażone m.in. w drukarki 3D, mikrokontrolery, roboty, sprzęt do nagrań. Kontynuacją programu jest uruchomienie Mobilnych Laboratoriów Przyszłości, czyli specjalnie wyposażonych busów, które od września 2022 r. odwiedzają szkoły we wszystkich województwach. Przeszkoleni edukatorzy prowadzą dla uczniów i nauczycieli zajęcia w formule warsztatowej. Od września do końca grudnia edukatorzy Mobilnych Laboratoriów Przyszłości odwiedzili szkoły w 37 miejscowościach województwa śląskiego.

Zmiany w przepisach prawa oświatowego

16 czerwca  Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Ustawa została skierowana do Senatu.

Ustawa zawiera  m.in. regulacje dotyczące zapewnienia prawa do emerytury na szczególnych zasadach nauczycielom, którzy podjęli pracę na stanowisku nauczyciela przed wprowadzeniem reformy emerytalnej w 1999 r., kiedy to system emerytalny przewidywał dla nauczycieli odrębne zasady przechodzenia na emeryturę. Zgodnie z nowelizacją przejść na emeryturę na szczególnych zasadach, czyli w wieku niższym niż ustawowy, będą mogli – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – nauczyciele, którzy rozpoczęli przed 1 stycznia 1999 r. pracę na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego i mają udokumentowany okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, o których mowa w art. 1 ustawy Karta Nauczyciela, w brzmieniu obowiązującym w okresie faktycznego wykonywania pracy na tych stanowiskach oraz nie przysługuje im prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 2a ww. ustawy. Rozwiązanie będzie wdrażane etapami. Zgodnie z art. 93c ustawy – Karta Nauczyciela na emeryturę, o której mowa powyżej, mogą przejść, począwszy od dnia:

• 1 września 2024 r. – nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r.;
• 1 września 2025 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1966 r. a przed dniem 1 września 1969 r.;
• 1 września 2026 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r.

Ustawa zawiera również zmianę ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych, która ma na celu rozszerzenie katalogu nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego o nauczycieli publicznych i niepublicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych.

Ustawa zawiera także inne zmiany w ustawie – Karta Nauczyciela, głównie o charakterze doprecyzowującym i porządkującym, a także zmiany w ustawie – Prawo oświatowe, ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2597 oraz z 2023 r. poz. 185) oraz ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.

Projekt zmian w podstawie programowej wychowania fizycznego

Od przyszłego roku szkolnego mają obowiązywać zmiany w podstawie programowej wychowania fizycznego przygotowane na wniosek i we współpracy z Ministrem Sportu i Turystyki, wynikające z potrzeby wzrostu poziomu aktywności fizycznej, co ma szczególne znaczenie w przypadku dzieci i młodzieży. Zmiany obejmują wprowadzenie monitorowania sprawności fizycznej uczniów klas IV–VIII szkoły podstawowej, uczniów branżowych szkół I stopnia oraz uczniów liceów ogólnokształcących i techników. Polegają na dodaniu w podstawie programowej obowiązku przeprowadzania przez nauczycieli wychowania fizycznego, raz w ciągu roku szkolnego (w okresie od marca do kwietnia) określonych testów sprawnościowych uczniów poszczególnych klas i wpisywania wyników tych testów do systemu teleinformatycznego „Sportowe Talenty”, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej.

Zgromadzone dane będą analizowane przez Instytut Sportu – Państwowy Instytut Badawczy, a następnie udostępniane zainteresowanym resortom, które na ich podstawie będą podejmowały działania w zakresie poprawy sprawności fizycznej. Dzięki temu będzie możliwe zahamowanie negatywnych trendów dotyczących aktywności fizycznej polskich uczniów.

System teleinformatyczny „Sportowe talenty” posłuży również do identyfikacji talentów sportowych wśród uczniów. Nauczyciel na podstawie wyników przeprowadzonych prób będzie mógł określić „wskaźnik” sprawności fizycznej poszczególnych uczniów. W związku z powyższym narzędzie to będzie stanowiło wsparcie dla codziennej pracy nauczyciela wychowania fizycznego. Korzystając z narzędzia, jakim jest system teleinformatyczny „Sportowe talenty”, również uczniowie będą mogli samodzielnie monitorować swój rozwój fizyczny i motoryczny. Podkreślić należy, że wyniki przeprowadzonych testów nie będą miały wpływu na ocenę ucznia z przedmiotu wychowanie fizyczne.

Wypoczynek dzieci i młodzieży – lato 2023

Zasady zgłaszania i organizacji wypoczynku zorganizowanego dla dzieci i młodzieży zostały określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży. Zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami prawa organizator wypoczynku zgłasza kuratorowi oświaty, właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce jego zamieszkania, zamiar zorganizowania wypoczynku nie później niż na 21 dni, a w przypadku organizowania półkolonii lub wypoczynku za granicą – nie później niż na 14 dni przed terminem rozpoczęcia wypoczynku.

Ogólna liczba zgłoszeń wypoczynku wprowadzonych do bazy wypoczynku przez organizatorów z terenu woj. śląskiego to 1899 dla  79080 uczestników, w tym:

• 735 zgłoszeń wypoczynku w formie półkolonii dla 26459 uczestników,
• 992 zgłoszenia wypoczynku krajowego ( obozy, kolonie ) dla 44500 uczestników,
• 172 zgłoszenia wypoczynku organizowanego za granicą dla 8121 uczestników. Główne kierunki wyjazdów to: Bułgaria, Chorwacja, Włochy, Hiszpania, Grecja, jest również wyjazd do USA i Jordanii.

Z ogólnej liczby zgłoszonych wypoczynków (1899) do realizacji na terenie woj. śląskiego zaplanowano 1007 wypoczynków dla 36729  uczestników, w tym  735  wypoczynków w formie  półkolonii, natomiast organizatorzy  terenu innych województw do realizacji na terenie woj. śląskiego zaplanowali 237 wypoczynków dla 10413 uczestników. Wypoczynki te są zlokalizowane głównie w miejscowościach wypoczynkowych na terenie powiatów: żywieckiego, zawierciańskiego, cieszyńskiego, bielskiego.

Według stanu na dzień 19  czerwca 2023 r. na terenie woj. śląskiego zaplanowano wypoczynek dla 47142 uczestników (1244 wypoczynków).

Już w dniu rozdania świadectw rozpoczynają się wyjazdy na kolonie, obozy. W okresie od 24 do 26 czerwca 2023 r. na terenie woj. śląskiego zostanie uruchomionych 315 wypoczynków dla 12831 uczestników, w tym 198 półkolonii dla 8024 uczestników uczestniczących w zajęciach w miejscu zamieszkania.

Zgłoszenia przesyłane przez organizatorów wypoczynku mających siedzibę na terenie województwa śląskiego są weryfikowane przez pracowników Kuratorium Oświaty w Katowicach w zakresie zgodności z wymaganiami nałożonymi przepisami prawa. Wyłącznie wypoczynek pozytywnie zaopiniowany przez pracownika Kuratorium jest umieszczany w bazie wypoczynku. Do 16 czerwca br. zatwierdzono 1258 zgłoszeń wypoczynku, 65 zgłoszeń odesłano do korekty, 576 zgłoszeń oczekuje na rozpatrzenie. Sukcesywnie napływają nowe zgłoszenia. Z analizy zgłoszeń wynika, że na dzieci i młodzież czeka wiele atrakcji, w tym różnego rodzaju zajęć: plastycznych, sportowych, muzycznych, tanecznych, a także wycieczki. Zgłoszenia cały czas wpływają.

Aktualna ogólna liczba zgłoszeń wypoczynku w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego jest większa o 134 zgłoszenia dla ponad 5631 uczestników, w tym najwięcej, bo o 95 zgłoszeń wypoczynku organizowanego za granicą dla prawie 5 tys. uczestników.   Zgłoszenia cały czas wpływają.

Przez całe wakacje wizytatorzy Kuratorium Oświaty w Katowicach będą prowadzić kontrole kolonii, półkolonii i obozów organizowanym na terenie województwa śląskiego. Zaplanowano przeprowadzenie 20% kontroli zgłoszonych wypoczynków, w trakcie których będzie sprawdzane m.in.: zapewnienie dzieciom i młodzieży bezpiecznych i higienicznych warunków do odpoczynku, kwalifikacje kadry, program wypoczynku, dostęp do opieki medycznej.

W przypadku stwierdzenia, że wypoczynek jest prowadzony niezgodnie z prawem lub danymi zawartymi w zgłoszeniu wypoczynku, kurator oświaty z urzędu albo na wniosek właściwego państwowego inspektora sanitarnego lub komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej może nakazać organizatorowi wypoczynku usunięcie w wyznaczonym terminie stwierdzonych nieprawidłowości, pod rygorem zakończenia prowadzenia wypoczynku lub natychmiastowo przenieść uczestników wypoczynku do innego obiektu, jeżeli nieprawidłowości powodują bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia uczestników wypoczynku. Może również polecić zakończenie wypoczynku i nakazać organizatorowi niezwłoczne zorganizowanie powrotu uczestników wypoczynku do miejsca zamieszkania.

Rodzice mają możliwość sprawdzenia organizatora, czy zgłosił do kuratora oświaty wypoczynek w specjalnie utworzonej wyszukiwarce bazy wypoczynku dostępnej na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji i Nauki:www.wypoczynek.mein.gov.pl

Znajdują się w niej wszystkie legalnie organizowane w kraju i za granicą obozy, kolonie, półkolonie i inne formy zorganizowanego wypoczynku.

Wojewoda Śląski, w ramach akcji Bezpieczne Wakacje 2023, podjął działania organizacyjne mające na celu poprawę stanu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży wypoczywającej na terenie naszego województwa. Do działań prewencyjnych włączono wszystkie służby i inspekcje mające wpływ na bezpieczną organizację wypoczynku dzieci i młodzieży. Na potrzeby wypoczynku zostanie uruchomiona również całodobowa interwencyjna  infolinia pod numerem 32 20 77 077, gdzie można zgłaszać wszelkie nieprawidłowości związane z organizacją wypoczynku.

Śląski Kurator Oświaty

Urszula Bauer