Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi organizuje konkurs malarski dla twórców ludowych z całej Polski „Duchowe świadectwa kapliczek przydrożnych”. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli Jego Ekscelencja Ksiądz Arcybiskup Metropolita Częstochowski dr Wacław Depo oraz Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pani Anna Gembicka. Patronami medialnymi są Tygodnik Katolicki „Niedziela”, Polskie Radio Katowice i Gazeta Częstochowska. Oficjalnym Partnerem inicjatywy został Oddział Regionalny w Częstochowie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, który ufunduje wyróżnienia w postaci nagród rzeczowych.
Kapliczki i krzyże przydrożne są zabytkiem kultury i ważnym nośnikiem tradycji lokalnych społeczności. Uczestnicy mają za zadanie przeanalizować najistotniejsze zagadnienia charakteryzujące estetykę wybranych obiektów i na ich podstawie stworzyć swoje autorskie realizacje malarskie. W pierwszej edycji konkursu w ramach kategorii malarstwo twórcy wykonają prace związane z przedstawieniem, formą i tradycją następujących obiektów zlokalizowanych na terenie Archidiecezji Częstochowskiej:
- kapliczka słupowa św. Tekli w Woli Życińskiej znajdująca się na terenie gminy Wielgomłyny,
- kapliczka domkowa św. Anny w Łobodnie znajdująca się na terenie gminy Kłobuck,
- kapliczka skrzynkowa Matki Boskiej Bolesnej z Limanowej w Pabianicach znajdująca się na terenie gminy Janów.
– Celem, który nam przyświeca, jest popularyzacja charakterystycznych dla twórczości ludowej dziedzin sztuki zachowanych w kapliczkach przydrożnych Archidiecezji Częstochowskiej, a także wzmacnianie lokalnej tożsamości kulturowej i uczestnictwa w kulturze na poziomie regionalnym, wzbudzenie zainteresowania polskim dziedzictwem kulturowym zachowanym w kapliczkach. Wymiernym efektem działania będzie odświeżenie wizerunku starych, zaniedbanych do tej pory kapliczek lub uatrakcyjnienie już odnowionych, gdyż zwycięskie prace po zakończeniu Konkursu planujemy przekazać na cele restauratorskie obiektów za zgodą i w porozumieniu z ich zarządcami i osobami na co dzień sprawującymi nad nimi pieczę. Do uczestnictwa zapraszamy twórców ludowych z całej Polsce, ale z uwagi na lokalizację kapliczek w tym zakresie nadaliśmy naszej inicjatywie ściśle regionalny charakter – komentuje Łukasz Giżyński z częstochowskiego biura NIKiDW.
Nabór zgłoszeń w pierwszym etapie konkursu trwa do 1 października 2021 roku. Zdjęcia obrazów i formularze zgłoszeniowe należy przesyłać na adres email: czestochowa@nikidw.edu.pl. W pierwszym etapie konkursu Jury wybierze te fotografie, na których zaprezentowane prace malarskie najlepiej zrealizują konkursowe założenia. Wyłonieni uczestnicy w terminie do 22 października 2021 roku będę mieli za zadanie dostarczenie oryginałów swoich dzieł na adres Sekretariatu Konkursu. Po zakończeniu drugiego etapu Jury wyłoni laureatów. Przebieg projektu koordynuje częstochowskie biuro NIKiDW. Każdy uczestnik może zgłosić jedną pracę malarską.
Szczegółowe informacje na temat obiektów znajdują się specyfikacji przygotowania pracy, która stanowi załącznik do Regulaminu Konkursu. Więcej informacji oraz niezbędne do zgłoszenia dokumenty można znaleźć na stronie internetowej www.nikidw.edu.pl.
Dla laureatów konkursu przewidziane są nagrody:
- za zajęcie pierwszego miejsca nagroda pieniężna o wartości 5 000,00 zł netto,
- za zajęcie drugiego miejsca nagroda pieniężna o wartości 3 000,00 zł netto,
- za zajęcie trzeciego miejsca nagroda pieniężna o wartości 2 000,00 zł netto,
- za otrzymanie wyróżnienia w konkursie przewidziane są nagrody w formie rzeczowej.
Projekt ma na celu również zbadanie i udokumentowanie walorów artystycznych kapliczek przydrożnych Archidiecezji Częstochowskiej oraz udostępnienie zdobytych wniosków i materiałów dla szerszego grona odbiorców. Powstanie internetowa baza danych, docelowo o charakterze ogólnopolskim.
Kuratorem projektu i przewodniczącym Jury jest artysta dr hab. Zdzisław Wiatr – prof. Uniwersytetu im. Jana Długosza w Częstochowie. Urodził się w 1960 roku w Głubczycach, z którymi jest emocjonalnie związany i które stanowią wielokrotnie inspiracje do powstania nowych projektów artystycznych. Ukończył z wyróżnieniem Akademie Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w Katowicach. W latach 1986-1987 uzyskał stypendium Ministra Kultury i Sztuki dla młodych twórców. Jego twórczość charakteryzuje perfekcyjny warsztat rysunkowy, obserwacja i analiza otaczającej go rzeczywistości. Szczególnie ważnym motywem w sztuce Zdzisława Wiatra jest aspekt duchowy polskiej wsi. Dostrzeżenie nie prowokującej szczerości w pejzażu mimetycznej wsi tworzy jej autentyczną retrospekcje w oczach widza. Ta impresja prostoty połączona z doskonałym warsztatem artysty wywołuje refleksje nad walorami naszej rodzimej tradycji. Przykładowe prace: Wroni Wierch z okna u Mosów II, rysunek, 2017, Czarna Woda, akwaforta/akwatinta/relief, 2012, Chyrystus z Białej Wody, rysunek/grafit/piórko, 2018. Profesor UJD dr hab. Zdzisław Wiatr będzie autorem publikacji pokonkursowej o charakterze popularnonaukowym.
Przebieg projektu koordynuje częstochowskie biuro NIKiDW.
Sekretariat Konkursu „Duchowe świadectwa kapliczek przydrożnych” znajduje się w Biurze Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi w Częstochowie przy ul. Jana III Sobieskiego 7, 42-217 Częstochowa. Informacje na temat Konkursu można uzyskać pod numerem telefonu: 506 582 643, a zapytania mailowe wysyłać na adres: paula.zasada@nikidw.edu.pl.
Zespół NIKiDW w Częstochowie