Już od przeszło dwóch tygodni mamy jesień – nie tylko kalendarzową. Leśne życie zmienia swój tryb, zwierzęta przygotowują się do zimy, a niektóre z nich właśnie teraz łączą się w pary. O życiu leśnych zwierząt w tej szczególnej porze roku opowiada Marek Szostak z Nadleśnictwa Złoty Potok.
Jakie zwierzęta zamieszkują złotopotockie lasy?
– Są to: łosie, jelenie, sarny, dziki, daniele, muflony, lisy, jenoty, borsuki, norki amerykańskie, tchórze, piżmaki, zające, kuny, bażanty, kuropatwy, wilki, bobry, żurawie, dudki, dzięcioły, orły, wiewiórki oraz wiele innych zwierząt i owadów pożytecznych jak i szkodliwych.
Najbliższe tygodnie to okres godowy niektórych zwierząt – które to zwierzęta?
– Jesień to okres godowy zwierząt kopytnych, takich jak jeleń, daniel, łoś czy dzik. Okresy godowe poszczególnych gatunków mają swoje nazwy: dla jeleni jest to rykowisko, dla łosi – bukowisko, dla dzików – huczka, a dla danieli – bekowisko. W okresie rykowiska można usłyszeć charakterystyczne ryki. W ten sposób byki stadne oznajmiają swoje władanie nad chmarą i ostrzegają rywali przed zbliżeniem się do niej.
W tym czasie zwierzęta bywają bardziej rozdrażnione i zagrażają człowiekowi, który akurat przebywa w lesie?
– Zwierzęta w tym czasie zajęte są obroną własnego terytorium i czasem mogą być niebezpieczne, dlatego lepiej nie podchodzić za blisko. Z uwagi na własne bezpieczeństwo lepiej obserwować je z dalszej odległości.
Czy w okresie zimowym, gdy brakuje pożywienia, zwierzęta opuszczają lasy i wędrują do ludzkich siedlisk?
– Mogą zdarzyć się tego typu sytuacje, że w przypadku gorszych warunków, gdy jest mało pokarmu, zwierzęta szukają go poza miejscem swojego bytowania i udają się tam, gdzie ten pokarm można w łatwy sposób zdobyć. Dlatego dostępnych jest wiele filmów, na których zwierzęta leśne żerują na osiedlach, zagrodach, w miejscach, gdzie ten pokarm się znajduje.
Czy można dokarmiać zwierzęta w okresie zimowym?
– Jeżeli chodzi o dokarmianie, to należy dokarmiać zwierzynę w okresie silnych mrozów i pokrytą grubą warstwą śniegu, kiedy pokarm jest trudno dostępny. Nieumiejętne dokarmianie poprzez podawanie zepsutej czy niewłaściwej karmy oraz w okresie, w którym pokarm jest dostępny może doprowadzić do odwrotnego efektu. Pokarm powinien być różnorodny i jak najbardziej zbliżony do tego co zjadają w naturze. Dlatego w paśnikach powinno znaleźć się nie tylko samo siano, ale również karma treściwa, czyli zboża, pędy drzew i krzewów oraz sól, która jest niezbędna w okresie zimowym.
Dokarmianiem zwierzyny zajmują się głównie koła łowieckie, które oprócz uzupełnianiu paśników zakładają i gospodarują na poletkach łowieckich czy też pasach zaporowych.
Rozmawiała ANNA GAUDY
*
Nadleśnictwo Złoty Potok obejmuje swym zasięgiem 18.163 ha terenów leśnych Skarbu Państwa oraz 9.506 ha lasów nadzorowanych. Tworzą je dawne lasy prywatnych własności, z których część finalnie, po zakończeniu I wojny światowej przeszła na rzecz Skarbu Państwa. Największy z majątków – Złoty Potok należał do rodu Szreniawitów. W XVIII w. kolejnymi właścicielami lasów złotopotockich byli Koniecpolscy, Potoccy i Krasińscy. Ostatnim właścicielem był hrabia Raczyński. Nadleśnictwo Złoty Potok w obecnych granicach powstało w 1972 roku z połączenia trzech Nadleśnictw: Złoty Potok, Olsztyn i Julianka, a w 1974 roku dołączono północną część Nadleśnictwa Rzeniszów.
Zasięg terytorialny Nadleśnictwa obejmuje powiaty: częstochowski, myszkowski i częściowo woźnicki, w tym gminy: Rędziny, Mstów, Przyrów, Janów, Olsztyn, Kamienica Polska, Poczesna, Poraj, Koziegłowy, Żarki, Niegowa, Starcza, Lelów oraz miast: Żarki, Myszków, Częstochowa, Woźniki i Koziegłowy.
Obręb leśny Złoty Potok to zarówno tereny równinne, płaskie – głównie północna i środkowa część obrębu, jak również wyżynne, pofałdowane, wypiętrzone z jarami, dolinami i płaskowyżami – występują tam wapienne wzgórza, ostańce i jaskinie. Wysokość nad poziom morza waha się w granicach od 230 m n.p.m. w Leśnictwie Stawki, poprzez 400 m n.p.m. w Leśnictwie Zrębice na terenie rezerwatu „Sokole Góry” (wzgórze „Pustelnia”), do 423 m n.p.m. w Leśnictwie Żarki w uroczysku „Czarny Kamień”.
Materiał ukazał na stronie: “Częstochowska Gazeta Ekologiczna” (wydanie papierowe), której publikację współfinansuje Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
ANNA GAUDY