Dzień Sprzątania Świata mamy za sobą. Nie będę próbował podsumowywać uzyskanych efektów nawet w naszym mieście. Po prostu młodzież i ludzie dobrej woli zrobili kolejny właściwy krok, aby po całym okresie urlopowym uporządkować, oczyścić miejsca publiczne ze śmieci: rowy przydrożne, brzegi rzek i zbiorników wodnych, parki i zieleńce, tereny miejsc wypoczynkowych, a także otoczenie własnych domów.
Kolejna z ulic w Konopiskach – ul. Śląska – otrzymała kanalizację sanitarną łącznie z tzw. przykanalikami. Zniknie więc kilkadziesiąt uciążliwych szamb.
11 lipca 2003 roku w Częstochowie zmarła Anna Maletz, wybitny pedagog – nauczyciel biologii, wieloletni działacz społeczny, założyciel Ligi Ochrony Przyrody w Częstochowie.
Anna Maletz urodziła się w 1926 roku w Włocławku. Ukończyła Wydział Biologii na Uniwersytecie Poznańskim. W 1952 roku przyjechała do Częstochowy, gdzie pozostała do swojej śmierci.
Mgr Anna Maletz całe swoje życie związała z pracą pedagogiczną.
Anna Siwecka jest pedagogiem, nauczycielem wychowania przedszkolnego. Ukończyła Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Częstochowie i od 11 lat pracuje w przedszkolu nr 38 w Częstochowie przy ul. Okulickiego 63, gdzie ze szczególnym pietyzmem prowadzi edukację proekologiczną. Od 5 lat aktywnie działa w Lidze Ochrony Przyrody.
Pani Anna lubi czytać książki, nie tylko o tematyce przyrodniczej. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną. Uwielbia jazdę konną i spacery po lesie. Najchętniej spędza czas w każdej ładnej okolicy.
Na przełomie lat 1960/70 zapanowała w Polsce moda na domki letniskowe, bo tak będę je poprawnie nazywał, w odróżnieniu od nazwy “dacza”, która jest nazwą rosyjskiego pochodzenia. Tam dacze posiadali partyjni dygnitarze, które otrzymywali na własność od rządu za specjalne zasługi.
U nas, w Polsce, domki letniskowe lub letniskowce, jak proponuje wybitny językoznawca prof. Jan Miodek, zaczęli budować ludzie różnej profesji: ludzie pracy twórczej, artyści, lekarze, inżynierowie, naukowcy, ludzie biznesu i przeciętni mieszkańcy miast, pragnący bezpośredniego kontaktu z żywą przyrodą.
Po stronie przychodów rachunek wyników Wojewódzkiego Funduszu zamknął się kwotą 55,8 mln zł, w tym przychody z oprocentowania udzielonych pożyczek i kredytów – 34,7 mln zł, przychody z oprocentowania okresowego wolnych środków – 19,9 mln zł oraz pozostałe w wysokości 3,1 mln zł. Koszty w kwocie 20,0 mln zł obejmują: koszty utrzymania organów i biura Wojewódzkiego Funduszu – 9,2 mln zł, koszty aktualizacji wyceny “trudnych” pożyczek, wartości udziałów i akcji – 5,0 mln zł oraz rezerwy na zobowiązania związane z decyzjami o umorzeniu części pożyczek – 5,9 mln zł. Zysk w 2002 roku wyniósł 35,8 mln zł.
Koszty działalności Wojewódzkiego Funduszu w roku 2002 wyniosły 9,2 mln zł i były niższe od planowanych (o 26 proc.) oraz niższe niż w roku 2001 o 0,8 mln zł (tj. o 8 proc.). Udział kosztów działalności Wojewódzkiego Funduszu w przychodach ogółem wynosił 3,1 proc. i był niższy niż w roku 2001 (3,5 proc.). W stosunku do udzielonej pomocy na finansowanie ochrony środowiska udział kosztów wynosi 3 proc., dla 2001 roku udział ten wyniósł 4 proc.
Rok 2002 był kolejnym, w którym nastąpił wzrost liczby podmiotów, które nieterminowo realizują swoje zobowiązania z tytułu udzielonych pożyczek ze środków WFOŚiGW w Katowicach. W strukturze portfela “trudnych pożyczek” dominują huty i podmioty związane z branżą hutniczą. Fundusz objął restrukturyzacją finansową znaczną część zobowiązań tej branży, np. poprzez przesunięcie spłat rat pożyczek i obniżenie oprocentowania.
W wyniku analizy tego zjawiska podjęto decyzję o dokonaniu odpisów aktualizujących na trudne pożyczki w łącznej kwocie 4,5 mln zł. Kwota należności z tytułu “trudnych pożyczek” do należności ogółem – nie przekracza 12 proc. Natomiast kwoty spraw w egzekucji (w sytuacji gdy kapitał jest wymagalny w całości, a umowy zostały wypowiedziane) do należności ogółem stanowiły 1,7 proc.
W dokumentach stanowiących Plan działania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 2002 rok uwzględniono cele określone w “Strategii rozwoju województwa śląskiego na lata 2001-2015”. “Program ochrony środowiska województwa śląskiego do 2004 roku oraz cele długoterminowe do roku 2015” oraz ustalenia “Programu rozwoju regionalnego województwa śląskiego na lata 2000-2002”, który zakładał przyspieszenie modernizacji i rozwoju regionu, zmniejszenia ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska oraz zmniejszenie zagrożeń dla zdrowia ludności powodowanych emisją zanieczyszczeń do środowiska. Aby ułatwić samorządom lokalnym planowanie realizacji przedsięwzięć z zaangażowaniem środków Wojewódzkiego Funduszu, zgodnie z wymogami sporządzania budżetu, dokumenty stanowiące elementy planu działania przyjęto na okres dwuletni, tj. 2002-2003.
Zgodnie z dokumentem “Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na lata 2002-2003”. wyboru zadań do dofinansowania dokonywano z uwzględnieniem polityki państwa i województwa w dziedzinie ochrony środowiska, zintegrowanej efektywności ekologicznej, ekonomicznej i społecznej, spełnienia wymogów formalnych wynikających z obowiązującego prawa, a także zasad udzielania dofinansowania określonych przez Radę Nadzorczą Wojewódzkiego Funduszu oraz zasięgu oddziaływania.
Motyle jak niektóre ptaki – kuropatwy, bażanty, cietrzewie, głuszce przepiórki, a także i zwierzęta ginące – borsuki, zające, chomiki, łasice stają się coraz rzadszymi gatunkami. Na ten stan wpływ mają różne przyczyny: stosowanie chemii w rolnictwie i leśnictwie, brak remiz śródpolnych, likwidowane miedze z naturalnymi dzikimi roślinami i w końcu zmiana charakteru naszych tradycyjnych polskich ogródków kwiatowych z floksami, malwami, aksamitkami, cyniami, astrami, nasturcją itd.
Na ich miejsce wchodzą coraz częściej rośliny iglaste – cyprysiki, cisy, jałowce, żywotniki i wiele innych oraz rośliny egzotyczne – bielunie, jukki, azalie, z których motyle nie mogą pobierać słodkiego nektaru. Do powyższych czynników dodać należy jeszcze naturalnych wrogów; ptaki i drobne ssaki, choć te istniały zawsze.
W dokumentach stanowiących Plan działania Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na 2002 rok uwzględniono cele określone w “Strategii rozwoju województwa śląskiego na lata 2001-2015”. “Program ochrony środowiska województwa śląskiego do 2004 roku oraz cele długoterminowe do roku 2015” oraz ustalenia “Programu rozwoju regionalnego województwa śląskiego na lata 2000-2002”, który zakładał przyspieszenie modernizacji i rozwoju regionu, zmniejszenia ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do środowiska oraz zmniejszenie zagrożeń dla zdrowia ludności powodowanych emisją zanieczyszczeń do środowiska. Aby ułatwić samorządom lokalnym planowanie realizacji przedsięwzięć z zaangażowaniem środków Wojewódzkiego Funduszu, zgodnie z wymogami sporządzania budżetu, dokumenty stanowiące elementy planu działania przyjęto na okres dwuletni, tj. 2002-2003.
Zgodnie z dokumentem “Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na lata 2002-2003”. wyboru zadań do dofinansowania dokonywano z uwzględnieniem polityki państwa i województwa w dziedzinie ochrony środowiska, zintegrowanej efektywności ekologicznej, ekonomicznej i społecznej, spełnienia wymogów formalnych wynikających z obowiązującego prawa, a także zasad udzielania dofinansowania określonych przez Radę Nadzorczą Wojewódzkiego Funduszu oraz zasięgu oddziaływania.
Kto z nas nie zachwycał się motylami, zwłaszcza tymi barwnymi koloru tęczy. Ich widok i obecność w naszym otoczeniu cieszy oczy i sprawia nam dużą przyjemność, ale jak długo jeszcze?
Rada Nadzorcza
Do 19 maja 2002 r Rada Nadzorcza Funduszu w Katowicach działała w składzie 9 osobowym, od 20 maja 2002 r. już w 10 osobowym. Pracami Rady kierował Andrzej Skowroński. W 2002 r odbyła 13 posiedzeń, na których podjęła 332 uchwały oraz zapoznała się z 42 informacjami.
Rada Nadzorcza zatwierdziła 119 wniosków Zarządu dotyczących dofinansowania przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. W tym czasie Rada podjęła 34 uchwały w sprawie zmiany podjętych decyzji o dofinansowaniu i 39 uchwał o charakterze organizacyjnym, ponadto rozpoczęła 139 wniosków o częściowe umorzenie udzielonych pożyczek, w tym 117 pozytywnie. Rada Nadzorcza podjęła także uchwałę o wdrożeniu przez Wojewódzki Fundusz zintegrowanego systemu zarządzania jakością i środowiskowego według wymagań międzynarodowych norm ISO 9000 i ISO 14001 oraz opracowaniu “Strategii WFOŚiGW w Katowicach na lata 2002 – 2015”.
– Na czym polega współczesna ochrona środowiska?
– Dziś ochrona środowiska to przede wszystkim działania mające na celu zachowanie, ochronę i poprawę jakości środowiska przyrodniczego, a także ochronę zdrowia ludzkiego oraz zapewnienie rozważnego i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych. Najistotniejszym jest zapobieganie degradacji środowiska. Mimo iż nie zawsze można usunąć wyrządzone już szkody, podejmujemy działania w celu przywrócenia środowiska do stanu pierwotnego, poprzedzającego zniszczenie. Tu potrzebna jest mobilizacja wszystkich ludzi. Nie jest to jednak proste. Postęp techniczny, perspektywa szybkiego zysku i osiągnięcia korzyści przesłoniły potrzeby środowiska. Żyjemy zafascynowani możliwościami techniki zapominając, że jej rozwój i korzystanie bez ograniczeń mogą niszczyć przyrodę, czyli wartości ponadczasowe.
Szanowni Czytelnicy! Wracając do naszych trosk o zieleń naszego miasta należało dla ścisłości zajrzeć najpierw na plac I. Daszyńskiego i dalej, idąc spacerkiem, do drzew wegetujących z uporem ku ozdobie naszej najznakomitszej, bo reprezentacyjnej Alei NMP.
– Na czym polega współczesna ochrona środowiska?
– Dziś ochrona środowiska to przede wszystkim działania mające na celu zachowanie, ochronę i poprawę jakości środowiska przyrodniczego, a także ochronę zdrowia ludzkiego oraz zapewnienie rozważnego i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych. Najistotniejszym jest zapobieganie degradacji środowiska. Mimo iż nie zawsze można usunąć wyrządzone już szkody, podejmujemy działania w celu przywrócenia środowiska do stanu pierwotnego, poprzedzającego zniszczenie. Tu potrzebna jest mobilizacja wszystkich ludzi. Nie jest to jednak proste. Postęp techniczny, perspektywa szybkiego zysku i osiągnięcia korzyści przesłoniły potrzeby środowiska. Żyjemy zafascynowani możliwościami techniki zapominając, że jej rozwój i korzystanie bez ograniczeń mogą niszczyć przyrodę, czyli wartości ponadczasowe.
Rezerwat ten ustanowiony 3 września 1957 r. znany jest wielu mieszkańcom Częstochowy oraz miast i wsi okolicznych, a z powodu niezwykłej urody krajobrazu zwany jest powszechnie “Częstochowskim Ojcowem”.
Jego walory estetyczne dorównują wartościom naukowym, historycznym i ekologicznym – całej lokalnej biocenozy, która winna być bezwzględnie chroniona i przekazana w możliwie nienaruszonym stanie następnym pokoleniom.
To w uproszczeniu nośnik energii powstający z energetycznych upraw rolnych, czyli rzepaku, buraków, żyta, ziemniaków, a nawet … malwy. Z przetwarzania żyta i buraków powstaje BIOERANOL, z rzepaku – tzw. BIODIESEL. Ten ostatni może mieć kilka odmian: paliwem może być czysty olej rzepakowy, jego estry (czyli pochodne oleju rzepakowego ) lub mieszanka estrów mineralnym olejem napędowym.
Biopaliwa to w uproszczeniu nośnik energii powstający z energetycznych upraw rolnych, czyli rzepaku, buraków, żyta, ziemniaków, a nawet… malwy. Z przetwarzania żyta i buraków powstaje bioeranol, z rzepaku tzw. biodiesel. Ten ostatni może mieć kilka odmian: paliwem może być czysty olej rzepakowy, jego estry (czyli pochodne oleju rzepakowego) lub mieszanka estrów z mineralnym olejem napędowym.
Rezerwat Parkowe posiada powierzchnię wynoszącą 153,22 ha i obejmuje swym zasięgiem całą górną część doliny rzeki Wiercicy wraz z jej źródłami “Zygmunta” i “Elżbiety”. Do wielkich atrakcji turystycznych Rezerwatu Parkowe niewątpliwie należą stare stawy hodowlane lokalnej pstrągarni, założone jeszcze w XIX w. przez sprowadzonego tutaj znakomitego znawcę ryb Michała Kazimierza Girdwoyna (1841-1924), który w całym Królestwie Polskim, na Litwie i Ukrainie założył ok. 400 gospodarstw rybackich, zarybiał Wisłę, Niemen i Dźwinę, aklimatyzując szereg nowych gatunków ryb, szczególnie z rodziny łososiowatych.
Od 14 lutego do 30 maja uczniowie z regionu częstochowskiego skupieni w kołach Ligi Ochrony Przyrody uczestniczyli w konkursach: na plakat \”Przyroda Twój Przyjaciel\”, przygotowany przez nauczycielki SP nr 1 w Częstochowie: Ewę Dróżdż i Elżbietę Moskalik, przy współpracy: Małgorzaty Domańskiej, Zofii Gawryś i Renaty Szmajdzińskiej oraz w konkursach \”Eko-Dedektyw\” i \”Miejsce, które nie może zaginąć\”. Pieczę merytoryczną nad przebiegiem konkursów pełniły Maria Jasińska i Anna Maletz, członkinie Zarządu Okręgu LOP.
Na konkurs \”Przyroda mój przyjaciel\” wpłynęło 137 prac. Wszystkie były na bardzo wysokim poziomie artystycznym. Komisja w składzie: Maria Jasińska, Krystyna Zygmunt, Małgorzata Domańska, Elżbieta Moskalik i Ewa Drożdż nagrody przyznała w dwóch kategoriach: klasy I-III i IV-VI.
Koło kochające przyrodę
Od 31 maja do 6 czerwca w Szkole Podstawowej nr 47 odbyły się Dni Otwarte Szkoły. Swój udział w przygotowaniach miało również Szkolne Koło LOP, które zaprezentowało rodzicom “Pokaz mody na lato 2003”. Modelki na wybiegu prezentowały kreacje spacerowe, stroje turystyczno-egzotyczne, wieczorowe, kawiarniane, karnawałowo-balowe, plażowe, stroje dla dziewcząt leniwych i koktajlowo-deserowe.
W Dąbrowie Górniczej rozpoczęła pracę najnowocześniejsza w Polsce instalacja termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych. Wszystkie urządzenia uczestniczące w procesie technologicznym spełniają najostrzejsze unijne normy ekologiczne, a zakład firmy Lobbe, jako jedyne tego typu przedsiębiorstwo w Polsce, uzyskał zintegrowane pozwolenie na swoją działalność.
Sprzątanie Ziemi w Szkole Podstawowej nr 53 w Częstochowie przy ul. Orkana zapoczątkowano sprzątaniem osiedla i projekcją filmów o tematyce ekologicznej.
Po raz piąty odbyły się warsztaty środowiskowe dla nauczycieli klas zintegrowanych szkół podstawowych, ponadpodstawowych i przedszkoli organizowane przez częstochowski oddział Ligi Ochrony Przyrody.