– Na czym polega współczesna ochrona środowiska?
– Dziś ochrona środowiska to przede wszystkim działania mające na celu zachowanie, ochronę i poprawę jakości środowiska przyrodniczego, a także ochronę zdrowia ludzkiego oraz zapewnienie rozważnego i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych. Najistotniejszym jest zapobieganie degradacji środowiska. Mimo iż nie zawsze można usunąć wyrządzone już szkody, podejmujemy działania w celu przywrócenia środowiska do stanu pierwotnego, poprzedzającego zniszczenie. Tu potrzebna jest mobilizacja wszystkich ludzi. Nie jest to jednak proste. Postęp techniczny, perspektywa szybkiego zysku i osiągnięcia korzyści przesłoniły potrzeby środowiska. Żyjemy zafascynowani możliwościami techniki zapominając, że jej rozwój i korzystanie bez ograniczeń mogą niszczyć przyrodę, czyli wartości ponadczasowe.
Rozmowa z Urszulą Jończyk po. kierownika Referatu Ochrony Środowiska w Urzędzie Miejskim w Lublińcu.
– Na czym polega współczesna ochrona środowiska?
– Dziś ochrona środowiska to przede wszystkim działania mające na celu zachowanie, ochronę i poprawę jakości środowiska przyrodniczego, a także ochronę zdrowia ludzkiego oraz zapewnienie rozważnego i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych. Najistotniejszym jest zapobieganie degradacji środowiska. Mimo iż nie zawsze można usunąć wyrządzone już szkody, podejmujemy działania w celu przywrócenia środowiska do stanu pierwotnego, poprzedzającego zniszczenie. Tu potrzebna jest mobilizacja wszystkich ludzi. Nie jest to jednak proste. Postęp techniczny, perspektywa szybkiego zysku i osiągnięcia korzyści przesłoniły potrzeby środowiska. Żyjemy zafascynowani możliwościami techniki zapominając, że jej rozwój i korzystanie bez ograniczeń mogą niszczyć przyrodę, czyli wartości ponadczasowe.
– Z jakimi problemami Referat Ochrony Środowiska ma do czynienia w Lublińcu?
– Zajmujemy się zagadnieniami z zakresu ochrony przyrody, gospodarki wodno – ściekowej, gospodarki odpadami oraz w pewnym zakresie zagadnieniami z zakresu rolnictwa. Szczególnie ważna jest dla nas ochrona przyrody i mamy co chronić. Muszę wspomnieć o obszarach przyrodniczo cennych, znajdujących się głównie na terenie Kokotka, obejmujące tereny stawu Posmyk, Kokotek I i Kokotek II, dolinę rzeki Leśnicy oraz staw Piegża i sąsiadujące z nim torfowisko. Ten ostatni w niedługim czasie zostanie objęty przez Wojewodę Śląskiego prawną ochroną, jako użytek ekologiczny.
Obszarów przyrodniczo cennych, na obszarze powiatu lublinieckiego jest oczywiście więcej, nie sposób wymienić wszystkich i nie sposób wymienić gatunków zwierząt i roślin cennych przyrodniczo, jak chociażby bociana czarnego czy rosiczkę okrągłolistną.
Lubliniec jest miastem otoczonym lasami. Lasy i obszary leśne stanowią ok. 70% powierzchni gminy Lubliniec, w tym ok. 139 ha stanowi las komunalny. Niewiele miast może poszczycić się posiadaniem lasu komunalnego, lasu o charakterze sportowo-wypoczynkowym, służącego mieszkańcom miasta.
Aktualnie realizowanych jest kilka zadań inwestycyjnych. W ramach gospodarki wodno-ściekowej budowana jest kanalizacja sanitarna i deszczowa. Rozpoczęto również budowę wodociągu w Kokotku, planuje się także budowę oczyszczalni Wiele robimy w zakresie gospodarki odpadami. Od 1997 r. prowadzona jest w naszym mieście segregacja odpadów (tzw. segregacja u źródła). Mieszkańcy sortują odpady do osobnych worków: szkło białe, szkło kolorowe, plastik (typu PET), makulatura, opakowania aluminiowe, które odbierane są nieodpłatnie.
Referat we współpracy ze szkołami lublinieckimi podejmuje także działania w zakresie edukacji ekologicznej. Mieszkańcy Lublińca na pewno wiedzą o corocznej ogólnopolskiej akcji “Sprzątania Świata” a także o naszym lokalnym konkursie ekologicznym “Lubi mi się tu żyć”. Współpracujemy z Wydziałem Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego, przygotowując opinie do wniosków o wydanie zezwoleń na wytwarzanie odpadów, w tym także niebezpiecznych. Na etapie wydawania decyzji lokalizacyjnych przygotowujemy opinie do raportów dla inwestycji znacząco oddziałujących na środowisko lub mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
– Mieszkańcy mają wpływ na zanieczyszczenie środowiska, ale głównymi sprawcami szkód ekologicznych są zakłady pracy. W przypadku Lublińca zła inwestycja modernizacji oczyszczalni ścieków.
– Nie mogę zgodzić się ze stwierdzeniem, że w Lublińcu głównymi sprawcami zanieczyszczenia środowiska są zakłady pracy. Lubliniec jest miastem, które skupia przede wszystkim zakłady o charakterze usługowym. Trudno w tym przypadku mówić o większym zagrożeniu dla środowiska. Natomiast takie zakłady jak “Lentex” S.A. lub Energosewis” S.A. posiadają wszelkie wymagane przepisami ochrony środowiska zezwolenia, które narzucają postępowanie mające na celu ochronę środowiska. Obydwa zakłady uzyskały certyfikat systemów zarządzania jakością według normy ISO 9001. Aby uzyskać taki certyfikat należy spełnić szereg warunków, w tym również z zakresu poprawy stanu środowiska i działań proekologicznych.
Jeśli chodzi o oczyszczalnię ścieków, to istotnie inwestycja nie została zamknięta. Podejmowane są działania mające na celu poprawę technologii gospodarki osadami ściekowymi, ponieważ takie są obecnie wymogi przepisów ochrony środowiska. W 2001 r. weszły w życie nowe przepisy Prawa Ochrony Środowiska. Wprowadzono zmiany w ustawach prawa wodnego i o odpadach zaostrzając normy i parametry, jakim powinny odpowiadać oczyszczone ścieki. Te normy dostosowane są do norm unijnych i musimy spełniać te wymagania.
– Ponieważ trwają wakacje chciałbym jeszcze zapytać o jedną sprawę, mianowicie znaczenie ekologii w turystyce.
– Jest oczywiste, że każdy chce spędzić wakacje nad czystym morzem, nad czystą wodą, na czystej plaży, gdzie jest czyste powietrze. Turystyka, to nie tylko morze, góry, to także nasze lublinieckie okolice. Tutaj naprawdę jest pięknie, są ogromne obszary leśne, urokliwe zakątki, akweny oraz znakomite warunki klimatyczne, które sprzyjają rekreacji. Dlatego władze miasta wykorzystują te walory do promocji gminy oraz chcą stworzyć jeszcze lepsze warunki rozwoju turystyki i zachęcania do odwiedzin Lublińca i okolic. Aktualnie przygotowywane i zgłaszane są wnioski dotyczące zarówno inwestycji służących rozwojowi turystyki jak i promocji gminy – do bazy danych ISEKP. Po zaakceptowaniu wnioski będą miały szansę uzyskania dofinansowania z funduszy unijnych. Do tej pory w prowadzonych przedsięwzięciach wykorzystywane były środki Narodowego, Wojewódzkiego i Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Trwają obecnie prace nad zarejestrowaniem związku międzygminnego Porozumienie Gospodarczo – Turystyczne Gmin Górnej Małej Panwi i Górnej Liswarty, związku zrzeszającego gminy nie tylko powiatu lublinieckiego, ale i sąsiednich powiatów. Związek zajmie się zagospodarowaniem terenów gmin pod kątem przedstawienia szerokiej oferty turystycznej.
MAREK BIAŁAS