SZKOŁY W WOLNEJ POLSCE. Szkoły Sióstr Zmartwychwstanek w Częstochowie


W Częstochowie pierwszą szkołą średnią o typie zawodowym była Żeńska 7-letnia Szkoła Przemysłowo-Handlowa Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego,  powstała za namową kanoniczki Zofii Rzewuskiej. Projekt podjęła ówczesna przełożona s. Elżbieta Wyzińska, a instytucję zorganizowała pierwsza jej dyrektorka s. Joanna Jurakowska. Było to pionierskie posunięcie zgromadzenia w rozwijającej się pod względem gospodarczym i przemysłowym Częstochowie.

Szkoła rozpoczęła działalność 1 września 1918 roku. Jaj podbudowę stanowiły 4 klasy przygotowawcze, następnie 3 klasy z programem ogólnokształcącym i 4 z zawodowym. W 1931 roku otwarto 2-letnie Liceum Handlowe Żeńskie. Przy reorganizacji szkolnictwa w 1932 roku powstała szkoła powszechna i 4 klasy o kierunku handlowo-przemysłowym pod nazwą Szkoła Przemysłowo-Handlowa Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego, którą po reformie w 1936 roku nazwano: Prywatne 4-letnie Żeńskie Gimnazjum Kupieckie, po roku przekształcono w Prywatne Żeńskie Liceum Handlowe Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego w oparciu o programy obowiązujące w państwowych liceach zawodowych.

1 września 1939 roku naukę rozpoczęło 370 uczennic, ale decyzją władz okupacyjnych szkołę zamknięto 11 listopada. Przez najbliższy rok klasę I gimnazjalną kontynuowano pod przykrywką 7 klasy szkoły powszechnej. W 1943 roku wznowiono tajne szkolenie w zakresie II klasy gimnazjalnej. Po wyzwoleniu Częstochowy, już 10 lutego 1945 roku, siostry rozpoczęły nauczanie, przyjęto 140 uczennic. Po roku rozporządzeniem Ministerstwa Oświaty szkoła otrzymała nazwę Gimnazjum Handlowe. W dwa lata potem nastąpiła reorganizacja gimnazjum na Trzyletnie Liceum Administracyjno-Handlowe I stopnia, a liceum na Dwuletnie Liceum Administracyjno-Gospodarcze II stopnia. Nauka trwała do 1953 roku, gdy zabroniono przyjęć do klasy pierwszej. Ostatnie maturzystki odeszły w 1956 roku. Po roku starań pozwolono na nabór do dwóch pierwszych klas pięcioletniego Technikum Gospodarczego. Naukę rozpoczęło 90 uczennic. Szkoła działała do czasu zlikwidowania jej w 1962 roku i zaboru budynku z całym urządzeniem przez ówczesne władze komunistyczne.

 

Reaktywowanie szkoły

W 1963 roku liceum handlowe, gimnazjum kupieckie oraz szkoła powszechna prowadzone przez Siostry Zmartwychwstanki przy III Alei N.M.P. w Częstochowie zostały zlikwidowane. Siostry podjęły wówczas prace w parafiach, w kurii biskupiej, a także pracę w hospicjum na Jasnej Górze i posługę pielgrzymom. W 1989 roku Zgromadzenie odzyskało zajmowany od 1962 roku przez szkoły państwowe budynek szkolny, ale w stanie kompletnego zdewastowania. Od 1991 roku po odbudowie gmachu powróciła do niego rozwojowa szkoła powszechna stanowiąca własność Zmartwychwstanek. W 1999 roku w ramach wprowadzania reformy do szkół zostało otwarte Gimnazjum.

 

Gimnazjum im. S. Barbary Żulińskiej CR

W roku szkolnym 1999/2000 w ramach wprowadzania reformy edukacji obowiązującej od 1 września 1999 roku i zmieniającej strukturę szkolnictwa i programy nauczania, zostało otwarte Gimnazjum Sióstr Zmartwychwstanek, które 19 maja 2001 roku otrzymało własny sztandar oraz Patronkę – s. Barbarę Żulińską CR. Po kolejnej reformie w 2015 roku powrócono do statusu Szkoły Podstawowej.

W 1989 roku Zgromadzenie odzyskało zajmowany od 1962 roku przez szkoły państwowe budynek szkolny, ale w stanie kompletnego zdewastowania. Ówczesna przełożona domu w Częstochowie, obecna Siostra Prowincjałka s. Romana Koralewska i s. Maria Marta Maciejowska, z prawdziwie zmartwychwstańskim optymizmem i nadzieją przystąpiły do odbudowy dzieła.

Od 1991 roku po 29 latach i odbudowie gmachu Rada Generalna w marcu 1991 r. podjęła decyzję o utworzeniu Katolickiej Szkoły Podstawowej w Częstochowie i nadała jej imię Matki Zofii Szulc, długoletniej dyrektorki, wychowawczyni i nauczycielki poprzednich szkół częstochowskich.

Na rozpoczęcie roku szkolnego Mszę św. dla dzieci, rodziców, sióstr w kaplicy domowej odprawił ks. Antoni Długosz. Poświęcone zostały krzyże, które zawiesili w klasach ojcowie uczniów. Serdeczne słowa do najmłodszych uczniów skierowały obecne na uroczystości otwarcia szkoły Matka Teresa Maria Jasieńska, a następnie Siostra Prowincjałka Maria Romana Koralewska.

Zapisy do szkoły, ogłoszone wiosną, spotkały się z bardzo żywym oddźwiękiem częstochowskiego społeczeństwa. W ciągu 10 dni był komplet 6- i 7-letnich kandydatów do nowej szkoły. Wśród nich znaleźli się wychowankowie przedszkola Sióstr Nazaretanek oraz wnukowie absolwentek i nauczycieli naszych przednich szkół częstochowskich. Wielu, niestety, nie mogło zostać przyjętych ze względu na ograniczoną liczbę miejsc. Początkowo w murach szkoły naukę pobierały dzieci z dwóch klas: “O” i “1”. Z każdym rokiem szkoła poszerzała liczbę uczniów. Dyrektorką szkoły została s. Barbara Teresa Pańkowska, wychowawczynią klasy “O” – nauczycielka świecka Dorota Resakowska, kierowniczką świetlicy – s. Maksymiliana Maria Matuszewska, która jednocześnie uczyła religii i języka angielskiego w obu klasach. Jako wychowawczynie w świetlicy pracowały także s. M. Julitta Patej i s. Lucyna Swircz (postulantka). Wychowania muzycznego i fizycznego uczyła jeszcze jedna nauczycielka świecka, p. Dorota Kaczmarzyk. Sekretariat szkolny prowadziła s. Bogumiła Nogała, w pracach porządkowych pomagała p. Zofia Jura.

 

Kalendarium Życia Matki Zofii Szulc CR

 

7 VII 1908 r. – w Warszawie przychodzi na świat Maria Szulc

28 VII 1908 r. – otrzymuje chrzest święty

V 1921 r. – przystępuje do I Komunii Świętej

VI 1921 r. – przyjmuje sakrament bierzmowania z rąk bp. Stanisława Galla

26 V 1928 r. – uzyskuje świadectwo dojrzałości w Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego

1928 r. – rozpoczyna studia w Szkole Głównej Handlowej

7 X 1931 r. – przerywa studia i rozpoczyna życie zakonne w Zgromadzeniu Sióstr Zmartwychwstanek, gdzie otrzymuje imię ZOFIA

1934 r. – składa egzamin dyplomowy w Warszawie

 

*** OKRES POBYTU W CZĘSTOCHOWIE ***

 

1934–1939 r. – podejmuje pracę pedagogiczną w charakterze nauczycielki towaroznawstwa w Liceum Handlowym i Szkole Przemysłowo-Handlowej w Częstochowie

III 1940 r. – obejmuje Kuchnie Centralną Stołówkę nr 2 w ramach pomocy Radzie Głównej Opiekuńczej (RGO) i pełni w niej obowiązki kierowniczki kuchni

III 1941 r. – zajmuje się dożywianiem więźniów Zawodzia w Ramach akcji Komitetu Opiekuńczego i współpracy z podziemiem oraz Armią Krajową

17 I 1945 r. – wznawia działalność Liceum Handlowego i Gimnazjum Kupieckiego; od II 1945 r. do 1956 r. pełni obowiązki dyrektorki szkoły

 

***

 

21 I 1957–31 XII 1958 r. – pełni funkcję przełożonej domu zakonnego na Żoliborzu w Warszawie

1 I 1959–1 II 1963 r. – pełni obowiązki przełożonej Prowincji Warszawskiej

2 II 1963–23 IX 1967 r. – zostaje mianowana delegatką Przełożonej Generalnej na Polskę

24 IX 1967–5 IV 1980 r. – pełni urząd Przełożonej Generalnej Zgromadzenia

5 IV 1980 r. – umiera w Rzymie w czasie trwania XI Kapituły Generalnej

 

UG

Na podstawie archiwum szkoły

1 lutego 2023 r. minęła 160. rocznica urodzin współzałożycielki Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstanek – Sł. Bożej Jadwigi Borzęckiej

Podziel się:

3 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *