CZĘSTOCHOWIANKI. Maria Rynkiewicz


Urodziła się 23 stycznia 1895 r. w rosyjskim Pskowie, ale w polskiej rodzinie. Była córką Jerzego (lekarza kolejowego) i Teresy z Palczewskich.

 

 

W 1909 r. ukończyła w łotewskiej Windawie siedmioklasowe gimnazjum żeńskie (ósmą klasę uzupełniającą o kierunku matematycznym w 1910). W 1913 r. zamieszkała z rodziną w Petersburgu, gdzie ukończyła dwuletni Instytut Pedagogiczny oraz rozpoczęła studia matematyczne na petersburskim uniwersytecie, jednocześnie pracowała jako telefonistka w urzędzie pocztowym. W latach 1919–1920 uczyła w szkole Stowarzyszenia Nauczycieli Polskich w Petersburgu, a następnie potajemnie ukończyła kurs Wyższej Szkoły Religijnej zorganizowany przez ks. Pawła Chodniewicza przy kościele św. Katarzyny w Petersburgu. W trakcie kursu zaprzyjaźniła się z Jadwigą Litwinowicz, którą zapoznała ją ideałami ukrytego Zgromadzenia Sióstr Imienia Jezusa w Petersburgu. 8 marca 1920 roku wstąpiła do niego. Władze zakonne skierowały ją do Warszawy, gdzie mieścił się dom zgromadzenia.

2 sierpnia 1922 złożyła śluby czasowe, a potem rozpoczęła studia na Wydziale Filologii Uniwersytetu Warszawskiego. Po czwartym roku studiów władze skierowały ją do pracy w Prywatnym Żeńskim Gimnazjum Stowarzyszenia „Nauka i Praca” w Częstochowie (Była to szkoła humanistyczna na niepełnych prawach gimnazjum państwowego, mieściła się przy ul. Jasnogórskiej 24 – obecnie lokal Szkoły Muzycznej – zajmowała pomieszczenia na I i II piętrze, posiadała sześć sal lekcyjnych, salę gimnastyczną, kaplicę oraz bibliotekę (która w 1929 liczyła 300 tomów, w 1939 już niemal 3 tys.). Uczyła tam matematyki i fizyki. W 1928 r. uzyskała dyplom nauczyciela szkół średnich, ale też uczestniczyła w pracach różnych kręgów inteligencji katolickiej w Częstochowie, a dziesięć lat później (1938) z polecenia władz zakonnych objęła kierownictwo szkoły.

W trakcie niemieckiej okupacji (24 listopada 1939) uzyskała od władz okupacyjnych zezwolenie na otwarcie siódmej klasy w Prywatnej Żeńskiej Szkole Podstawowej Stowarzyszenia „Nauka i Praca”. Realizacja programu dla siódmych klas spowodowała, że 176 osób ukończyło pierwszą i drugą klasę gimnazjum, zaś dla dalszych klas tworzyła tajne komplety oświatowe pod koniec 1939 r. W kolejnym roku działało ok. 12 kompletów oświatowych przystosowanych do 52 uczniów, w następnych latach zwiększała się liczba uczniów w tajnych kompletach stopnia średniego, w sumie było ich 2200 (lata 1943–1945). Szkoła prywatna została zamknięta, więc Rynkiewicz zorganizowała podobne komplety, lecz w zakresie klasy piątej i szóstej, a co ciekawe współpracowało z nią ponad ok. 70 nauczycieli. Świadczyło to o mocy determinacji urodzonej w Rosji nauczycielki.

Z jej inicjatywy na terenie Częstochowy stworzono Dwuletnie Studium Pedagogiczne oraz komplety studiów będących filią konspiracyjnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Prowadziła rozmowy i angażowała przebywających w Częstochowie profesorów z Warszawy i Poznania do prowadzenia zajęć akademickich. W sierpniu 1943 zwróciła się do prof. Zbigniewa Stolzmana, który pełnił funkcję kierownika analitycznego Szpitala Miejskiego w Częstochowie o zorganizowanie Wydziału Lekarskiego. Wydział powstał 13 października 1943, a Rymkiewicz pracowała tam na stanowisku sekretarki do 1945 r. W latach 1945–1949 kierowała Prywatną Żeńską Szkołą Powszechną „Nauka i Praca”, ale po upaństwowieniu uczelni pracowała przez kolejne 6 lat w Państwowej Szkole Ogólnokształcącej Stopnia Licealnego im. Romualda Traugutta w Częstochowie. Rymkiewicz współorganizowała w Częstochowie Niższe Seminarium Duchowe, gdzie uczyła matematyki w latach 1953–1976. Zmarła 1 listopada 1993 r. w Częstochowie, jest pochowana na Kulach. W 1980 roku otrzymała odznaczenie Medalu Komisji Edukacji Narodowej (1980), a zaś papież Paweł VI za swojego pontyfikatu przyznał jej Krzyż Papieski Pro Ecclesia Pontifice.

Źródło: Ośrodek Dokumentacji Dziejów Częstochowy

DG

 

www.loc.gov

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *