Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw wprowadziła nowe przepisy w zakresie spółdzielni energetycznych. Podstawowym celem tych regulacji było wdrożenie rozwiązań, które przyczyniłyby się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego regionu oraz poprawy konkurencyjności rolnictwa i jakości życia na obszarach wiejskich.
Zgodnie z przyjętymi założeniami podstawą funkcjonowania każdej spółdzielni energetycznej będą przepisy ustawy Prawo spółdzielcze lub ustawy o spółdzielniach rolników. Działalność spółdzielni powinna opierać się na wytwarzaniu i zużyciu energii elektrycznej lub ciepła, lub biogazu wyłącznie na potrzeby własne i swoich członków, przy czym:
• wytwarzanie energii elektrycznej powinno odbywać się w instalacjach, których łączna moc zainstalowana wszystkich urządzeń nie przekroczy 10 MW i umożliwi pokrycie min. 70% potrzeb energetycznych spółdzielni i jej członków w ciągu roku;
• wytwarzanie ciepła – w instalacjach o łącznej mocy cieplnej nieprzekraczających 30 MW;
• wytwarzanie biogazu – w instalacjach o rocznej wydajności nie większej niż 40 mln m3.
Wybór określonego rodzaju instalacji pozostaje w gestii spółdzielni, jednakże instalacje muszą stanowić własność spółdzielni energetycznej lub jej członków i być podłączone do sieci tego samego operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego (sposób dokonywania rozliczeń z uwzględnieniem cen i stawek opłat dla poszczególnych grup taryfowych zostanie określony w rozporządzeniu wydanym przez Ministra Energii). Przepisy ustawy przewidują także, że spółdzielnia energetyczna powinna działać na obszarze gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej, lub na obszarze nie więcej niż 3 tego rodzaju gmin bezpośrednio sąsiadujących ze sobą. Dodatkowo liczba członków spółdzielni powinna być mniejsza niż 1000.
Należy również podkreślić, że spółdzielnia energetyczna będzie mogła podjąć działalność po uprzednim zamieszczeniu jej danych w wykazie spółdzielni energetycznych prowadzonym przez Dyrektora Generalnego KOWR. W tym celu należy złożyć do KOWR wniosek wraz z oświadczeniem (wzory dokumentów są dostępne na stronie internetowej KOWR) oraz statutem spółdzielni.
Spółdzielnie energetyczne, których dane zostały zamieszczone w powyższym wykazie, będą mogły korzystać z systemu opustów, przeznaczonego wcześniej jedynie dla prosumentów (za 1 MWh energii elektrycznej wprowadzonej do sieci będzie można z niej pobrać 0,6 MWh). Poza tym spółdzielnie nie będą uiszczać opłat z tytułu rozliczenia energii oraz opłat za usługę dystrybucji, opłaty OZE, opłaty mocowej oraz opłaty kogeneracyjnej. Będą także zwolnione z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectw pochodzenia, a także realizacji przedsięwzięć w zakresie poprawy efektywności energetycznej. Dodatkowo, w przypadku gdy łączna moc zainstalowana elektryczna wszystkich instalacji OZE należących do spółdzielni nie będzie przekraczała 1 MW, energia elektryczna wyprodukowana przez spółdzielnię energetyczną i zużyta przez jej członków będzie podlegała zwolnieniu od podatku akcyzowego.
W celu przybliżenia i rozpowszechnienia wiedzy nt. zasad zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych oraz korzyści z nich wynikających 16 października br. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zorganizował konferencję. Patronat honorowy nad tym wydarzeniem objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W konferencji wzięło udział łącznie 215 osób, w tym przedstawiciele administracji państwowej oraz stowarzyszeń branżowych OZE. Referaty wygłosili m.in. przedstawiciel MRiRW, Krajowej Rady Spółdzielczej czy Stowarzyszenia na rzecz efektywności im. prof. Krzysztofa Żmijewskiego.