Praca Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Częstochowie – wstępne statystyki roku 2023

Rozmowa z Konradem Jarzyńskim, Dyrektorem Oddziału Terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Częstochowie.

Praca Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Częstochowie – wstępne statystyki roku 2023

Witam serdecznie Panie Dyrektorze

– Dzień dobry Panie Redaktorze i co najważniejsze witam Czytelników „Gazety Częstochowskiej”.

Panie Dyrektorze wielkimi krokami zbliża się koniec roku. Czy nasz częstochowski-śląski KOWR już jest gotowy na podsumowanie mijającego 2023 roku?

– W pewnym sensie tak, choć Krajowy Ośrodek nie pracuje w swej większej części w rytmie rocznym, czyli od 1 stycznia do 31 grudnia. Specyfika pracy KOWR-u jest trochę inna.

Zatem, bardzo proszę to wyjaśnić..

– Już wyjaśniam. Niech przykładem będzie sprzedaż gruntu rolnego. W telegraficznym skrócie przedstawię procedowanie wniosku rolnika o zakup gruntu rolnego z zasobu KOWR-u, czyli Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa; tu muszę zaznaczyć, że jest to forma rozdysponowania niebędąca dominującą. KOWR jest obligowany do prowadzenia racjonalnej polityki gospodarowania gruntami rolnymi skarbu państwa i sam projektuje plany takiego właśnie rozdysponowania. Jednak w przypadku wniosku rolnika o zakup gruntu rolnego sprawa ma się tak: pierwszym krokiem jest odebranie wniosku – pisma o chęci zakupu gruntu rolnego przez rolnika, następnie KOWR przeprowadza analizę takiego wniosku i po jej zakończeniu podejmowana jest wstępna decyzja o przystąpieniu do dalszego procedowania. Dlaczego tak? Bo może okazać się, że grunt jest obecnie w innej formie rozdysponowania lub że Krajowy Ośrodek będzie z tym konkretnym gruntem wiązał inne zamiary, na przykład. tworzenie kompleksów lub innych czynności, jakie spoczywają na KOWR, jako instytucji dbającej o najlepsze wykorzystanie gruntu będącego w jego zasobie. Jeżeli wstępna analiza jest pozytywna, a najczęściej tak właśnie jest, rozpoczynamy procedowanie wniosku. Na tym etapie prowadzimy prace mające na celu uzyskanie informacji o gruncie, które pozwolą na rozpoczęcie procedury sprzedaży. Jednym słowem KOWR zapyta wszelkie właściwe instytucje, czy dla danej konkretnej działki nie zachodzą okoliczności uniemożliwiające jej rozdysponowania w formie sprzedaży. Proszę pamiętać, że musimy przedstawić do ewentualnej sprzedaży grunt w stosunku, do którego mamy całkowitą pewność, iż nie zachodzą okoliczności uniemożliwiające dokonanie takiej transakcji. Wiele instytucji musi nam odpowiedzieć, że ewentualność sprzedaży nie będzie wadliwa – będzie prawnie dopuszczalna. Na KOWR spoczywa obowiązek przedstawienia przedmiotu transakcji wolnego od wszelkich wad i tego oczekują od nas potencjalni nabywcy, czyli rolnicy.

Rozumiem Panie Dyrektorze, że teraz dochodzimy do etapu sprzedaży.

– Nie, to pierwszy krok procesu. Teraz KOWR musi dokonać wyceny gruntu. Niezależne podmioty wykonają dla KOWR odpowiedniej wyceny i przedstawią operat. Pracownicy KOWR będą musieli taki dokument zweryfikować i potwierdzić gotowość jego przyjęcia. Kolejnym krokiem będzie rozpoczęcie procesu sprzedaży i ogłoszenia przetargu. Następnie wyznaczenie przetargu jego przeprowadzenia. Zakończenie procesu to czynności związane z dopełnianiem obowiązków notarialnych i teraz można powiedzieć, że to koniec procesu. Jak Pan Redaktor widzi, to nie jest jednorazowa prosta czynność. Ja osobiście dzielę ja na cztery etapy. Z mojego doświadczenia mogę powiedzieć, że sprawy niemające żadnych obciążeń, czyli procedowanie bez wyjaśnień w podstawowym trybie zajmują nam na ogół około pięć miesięcy. Jeżeli pojawią się okoliczności inne wymagające na przykład regulacji ksiąg wieczystych, wyjaśniania pewnych aspektów z innymi instytucjami procedowanie może być prowadzone do ok sześciu, siedmiu lub i więcej miesięcy.

Czyli nie jest możliwe, by KOWR rozpoczął pracę nad, powiedzmy, 100 sprawami sprzedaży w 2023 roku i zakończył je wszystkie w 2023 roku?

– Jeżeli rozpoczniemy procedowanie tych 100 przykładowych spraw w miesiącu styczniu do marca – tak zakończymy je w danym roku.

A jeżeli początek procesu obsługi sprawy przypadnie na miesiąc październik, to możemy być pewni, że zakończy się już w roku następnym?

– Tak. Nie jest możliwe określenie terminu, że KOWR dana sprawę zakończy w konkretnej dacie. Proszę pamiętać, że na KOWR spoczywa obowiązek przedstawiania gruntu i zawarcia umowy sprzedaży wolnej od wszelkich wad. To nasz obowiązek. Wracając zatem do pytania Pana Redaktora „rozliczenie” roczne pracy KOWR w tym aspekcie nie jest możliwe. Jeżeli procedowanie wniosku trwa około czterech lub pięciu miesięcy, to wnioski z marca danego roku będą zakończone, lecz te z września, października czy listopada już nie, te wnioski będą już tworzyły statystykę w roku następnym. Taka to specyficzna reguła pracy Krajowego Ośrodka.

Rozumiem. Jednak przed chwilą użył Pan Dyrektor sformułowania statystyka, czyli takowa jest prowadzona. Proszę przedstawić liczby i wielkości ilustrujące pracę KOWR-u? Jest to możliwe?

– Już służę statystyką, a skoro rozmawialiśmy o rozdysponowaniu gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, to z przyjemnością opatrzę to liczbami, by czytelnicy „Gazety Częstochowskiej” mogli zobaczyć pracę KOWR przez pryzmat liczb, czyli ilości hektarów.

Zgoda. Oglądamy KOWR i Oddział Terenowy KOWR w Częstochowie zakładając filtr z nazwą „statystyka 1 ha”, czyli 10 000 metrów kwadratowych.

– Oczywiście naszą statystykę przedstawię do daty 31 sierpnia 2023 roku. Liczby mają się następująco, od początku działalności  Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i jego poprzedniczek prawnych: Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Agencji Nieruchomości Rolnych  do 31 sierpnia 2023 r. przejęto do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa 4 759 226 ha gruntów, z czego trwale rozdysponowano 3 420 889 ha. W ramach sprzedaży i odpłatnego przekazania rozdysponowano 2 733 880 ha. Nieodpłatnie przekazano uprawnionym podmiotom 687 010 ha gruntów Zasobu, z tego samorządom terytorialnym 60 588 ha, Lasom Państwowym 155 919 ha, kościelnym osobom prawnym 90 409 ha i podmiotom uprawnionym w trybie ustawy Prawo wodne  248 922 ha.

Stan gruntów pozostających w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa  na 31 sierpnia 2023 r. wynosił ogółem 1 338 337 ha, z czego grunty znajdujące się w dzierżawie stanowiły 1 079 313 ha, w zarządzie 16 778 ha, użytkowaniu wieczystym 52 383 ha, dożywotnim użytkowaniu 1 973 ha, bezumownym korzystaniu 6 636 ha.

A w województwie śląskim?

– Już podaję, Panie Redaktorze. W województwie śląskim na 31.08.2013 r. wszystkich gruntów mamy 31 953ha. W dzierżawie znajduje się 20 467 ha, objętych wieczystym użytkowaniem jest 2 161 ha, w trwałym zarządzie 53 ha, w innym zagospodarowanie, czyli na przykład: dożywotnie użytkowanie, bezumowne korzystanie czy użyczenie obejmują wielkość 40 ha. Powierzchnie do rozdysponowania to 9 015 ha. a 216 ha stanowią tzw. obce grunty w zasobie, a to na przykład: grunty pod wodami płynącymi, grunty należące do uczelni publicznych czy należące do jednostek samorządowych. Jednym słowem KOWR OT Częstochowa ma jeszcze do rozdysponowania nieco ponad 9 000 ha gruntów.

To zapewne nie koniec statystyk…

– Jak najbardziej. W zakresie dzierżawy, która pozostaje najważniejszą formą rozdysponowania gruntów będących w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa statystyki kształtują się następująco. Operując danymi na 31.08.2023 r., 81% gruntów zasobu zostało objętych dzierżawą, to wielkość 1 079,4 tys. ha. Na wyżej wskazaną datę KOWR podpisał 69,9 tys. umów dzierżawy. W województwie śląskim OT Częstochowa notuje wielkość 2 394 umów na łączną powierzchnie 20 467 ha. To wielkość umów, jakie obsługują pracownicy OT Częstochowa dla województwa śląskiego.

Warto podkreślić, że według stanu na dzień 31 sierpnia 2023 r. w ogólnej powierzchni gruntów Zasobu WRSP pozostawało do rozdysponowania 153,5 tys. ha. Dokonana w jednostkach terenowych szacunkowa ocena przydatności tych gruntów do różnych celów (wg stanu na czerwiec 2023 r.) wskazała, że znaczna część gruntów (ok. 72%) może być sprzedana lub wydzierżawiona kontrahentom KOWR na cele związane z produkcją rolną.

Kolejną i bardzo ważną kwestią statystyki dotyczącej gruntów rolnych KOWR jest cena sprzedaży 1 ha gruntu. Ceny te są bardzo różnorodne w skali naszego kraju. Sprawą oczywistą kształtującą cenę jest wielkość działki, jej ukształtowanie, położenie, skomunikowanie, klasa bonitacyjna gleby i szereg innych jeszcze czynników, jakie kształtują średnią wielkość cen sprzedaży 1 ha gruntu rolnego. Niemniej w województwie śląskim w pierwszym półroczu 2023 r., bo takie dane mogę przedstawić, średni koszt zakupu 1 ha gruntu rolnego (dla działek do 2 ha) wynosił 31 097 zł. Dla porównania w Województwach: Świętokrzyskim – 32 997 zł, Wielkopolskim – 44 893 zł, Lubelskim – 34 371 zł, Dolnośląskim – 85 330 zł, Mazowieckim – 41 753 zł, czy Podlaskim – 41 169 zł. Jak widać ceny gruntów są bardzo zróżnicowane. Jednak pragnę przypomnieć, że każde województwo, każdy region naszego kraju ma swoją specyfikę, którą kształtują tak ceny gruntów rolnych jak i popyt na nie. To najważniejsze statystyczne dane, jakie mogę przedstawić czytelnikom „Gazety Częstochowskiej” i, jak zaznaczam są to dane na koniec sierpnia 2023 roku.

Mam nadzieję, że będę mógł przedstawić pełną już statystykę roku 2023 w kolejnych artykułach „Gazety Częstochowskiej” i informować o innych aspektach pracy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. A jest o czy rozmawiać – to mogę Panu Redaktorowi obiecać.

Jestem o tym przekonany. Dziękuję bardzo za wywiad.

– I ja dziękuję i pozdrawiam Czytelników „Gazety Częstochowskiej”.

Rozmawiał MARIUSZ KOWALSKI