Przebywali w Częstochowie
Biskup wileński, gubernator Inflant, kardynał, biskup krakowski, herbu Trąby. Urodzony 31. 05. 1556 w Łukiszkach k. Wilna. Był synem Mikołaja zwanego “Czarnym”, kanclerza wileńskiego, przeciwnika Unii Lubelskiej i matki Elżbiety z Szydłowieckich. Miał trzech braci: Mikołaja Krzysztofa pseud. “Sierotka”, Albrychta i Stanisława. Wychowywany i kształcony w duchu protestanckim przez nauczycieli kalwińskich w Wilnie i Nieświeżu. Po zgonie matki przebywał krótko na dworze królewskim, a po śmierci ojca, wraz z braćmi, był pod opieką stryja Mikołaja, zwanego “Rudym”, a następnie Mikołaja “Sierotki”. Był na studiach w Lipsku. W 1573 udał się z bratem do Francji, aby towarzyszyć przybywającemu do Polski, wybranemu na króla Henrykowi Walezemu. Stryjowie pragnęli pokierować Jerzego na drogę kariery duchownej, ale na przeszkodzie stało jego wyznanie kalwińskie. Przeszkoda została usunięta, bowiem 11. 04. 1574 złożył Jerzy, wraz z braćmi, katolickie wyznanie wiary na ręce S. Warszewskiego i ks. Piotra Skargi. Wkrótce, za zgodą papieża Grzegorza XIII i króla, został wynaczony do pomocy biskupowi wileńskiemu z prawem następstwa. Papież zażądał jednak uzupełnienie studiów z filozofii i teologii. Młody Jerzy, z bratem Albrychtem, udali się do Rzymu i Padwy. Okres studiów obfitował w poważne kłopoty finansowe, zakończony pomyślnie. Po powrocie ze studiów do Wilna, 31. 12. 1579 przyjął władzę po zmarłym bp. W. Protasewiczu. Sakrę biskupią otrzymał w 1583 r. Był zdecydowanym przeciwnikiem protestantyzmu. Umiejętnie łączył swoje obowiązki duszpasterskie z działalnością dyplomatyczną. Po wyborze na króla Stefana Batorego usilnie pracował nad przywróceniem i umocnieniem wiary katolickiej. W latach 1583 – 1586 był namiestnikiem królewskim, czyli gubernatorem w Inflantach. Za niepodważalne zasługi dla kraju, na wniosek Batorego, papież Grzegorz XIII mianował w 1583 Jerzego Radziwiłła kardynałem. Za wstawiennictwem Zygmunta III, został przeniesiony na biskupstwo krakowskie z zachowaniem władzy w diecezji wileńskiej. Był jednym z najbliższych doradców Zygmunta III, popierał jego plany reform i próby wzmocnienia władzy. W mowach sejmowych piętnował rozprężenie i samowolę szlachty. Zmarł 23. 02. 1600 w Rzymie, pochowany w rzymskim kościele jezuickim.
Urzędowa wizyta kontrolna ks. kardynała Jerzego Radziwiłła na Jasnej Górze. Dnia 10. 02. 1592 ks. kardynał Jerzy Radziwiłł otrzymał brewe papieskie, na podstawie którego posiadł pełną władzę do wizytowania w diecezji krakowskiej zakonów. Pierwszą wizytację przeprowadził kardynał w sierpniu 1593 w klasztorze oo. paulinów na Jasnej Górze. Przyniosła ona wymierne korzyści architektoniczne i organizacyjne. Z dokumentu powstałego podczas wizytacji dowiadujemy się o konieczności niezbędnej i ważnej rozbudowie głównej kaplicy, która ze względu na swą szczupłość nie jest w stanie bezpiecznie pomieścić większej ilości wiernych, których liczba wciąż narasta. Przebudowa tego miejsca jest też niezbędna dla bezpieczeństwa świętego obrazu i bogatego w zasoby skarbca. Zalecił też kardynał usunięcie kramów handlowych, umiejscowionych bezpośrednio pod murami klasztornymi. Sprzeciwił się przenoszenia obrazu w różne miejsca stosownie od okoliczności. “Jest to wbrew majestatowi tak świętej rzeczy. Odtąd obraz ma być wystawiony ku czci tylko we własnej kaplicy. Ażeby każdy z pątników mógł dogodnie pomodlić się przed obrazem, wszyscy głównym wejściem kościoła, bez natłoku, mają wchodzić, gdzie po odbyciu spowiedzi i przyjęciu komunii świętej w należytym porządku będą stamtąd przechodzić do kaplicy”. Dokument sporządzony na okoliczność wizytacji na ozdobnym pergaminie uwierzytelniony podpisem i pieczęcią znajduje się w jasnogórskiej bibliotece.
ROMAN WINIAREK