Tarcza 3.0 – wakacje kredytowe i ochrona przed wrogimi przejęciami

• Trzymiesięczne wakacje kredytowe i ochrona polskich spółek przed wrogimi przejęciami – to nowe propozycje do tzw. Tarczy antykryzysowej, które dziś przyjął rząd, a które powstały przy udziale UOKiK.
• Osoba, która straciła pracę lub inne główne źródło dochodu, będzie mogła zawiesić spłatę kredytu konsumenckiego i hipotecznego na trzy miesiące bez żadnych opłat w swoim banku.
• Jeśli już skorzystałeś z oferowanego przez banki zawieszenia spłaty kredytu albo jesteś w trakcie takiego zawieszenia – nic straconego, możesz skorzystać z ustawowych wakacji kredytowych.
• Projekt ustawy trafi teraz pod obrady Sejmu.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tzw. Tarcza Antykryzysowa 3.0).  – Cieszymy się, że do Sejmu trafiają przygotowane z udziałem UOKiK propozycje przepisów zwiększających ochronę kredytobiorców oraz polskich przedsiębiorstw przed wrogimi przejęciami. Rada Ministrów przyjęła rozwiązania, które umożliwią zawieszenie wykonania umów kredytowych bez ponoszenia przez konsumentów dodatkowych kosztów z tego tytułu. Jest to szczególnie istotna pomoc dla konsumentów i ich gospodarstw domowych w sytuacji utraty pracy lub głównego źródła dochodów –  mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

1. Wakacje kredytowe

• Konsumencie – jeżeli masz kredyt konsumencki lub hipoteczny i jesteś w trudnej sytuacji finansowej, gdyż po dniu 13 marca 2020 r. straciłeś pracę lub inne główne źródła dochodu, to zgodnie z projektem przepisów będziesz mógł zawiesić spłatę rat na trzy miesiące. Nastąpi to automatycznie z chwilą doręczenia kredytodawcy stosownego wniosku. Sam decydujesz, czy zawiesisz spłatę na jeden, dwa czy trzy miesiące.
• Jeśli już wcześniej skorzystałeś z oferty zawieszenia spłaty kredytu oferowanej przez banki i instytucje finansowe – nie straciłeś, gdyż z chwilą doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie wykonania umowy kredytowej na podstawie niniejszej ustawy tamte zawieszenie spłat ulegnie z mocy prawa skróceniu i rozpocznie się zawieszenie określone w niniejszej ustawie.
• Zawieszenie spłaty rat jest darmowe – jeżeli jednak miałeś umowę ubezpieczenia związaną z kredytem, bank poinformuje cię o wysokości składki, którą będziesz opłacał. Chodzi o to, abyś miał zapewnioną ciągłość ochrony ubezpieczeniowej.
• W ciągu 14 dni od doręczenia wniosku, kredytodawca musi potwierdzić, że go otrzymał oraz poinformować cię o wysokości opłat z tytułu umów ubezpieczenia.
• Okres spłaty całego kredytu wydłuży się o czas „wakacji”, ale za ten czas nie będą naliczane odsetki ani inne opłaty poza ubezpieczeniem.
• Zgodnie z projektem przepisów z wakacji kredytowych będziesz mógł skorzystać, gdy zawarłeś umowę o kredyt przed dniem 13 marca 2020 r. oraz gdy zakończenie okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.
• Jeżeli masz kilka kredytów tego samego rodzaju (np. dwa kredyty waloryzowane do CHF) u danego kredytodawcy, to będziesz mógł zawiesić spłatę rat tylko w stosunku do jednego z nich – możesz zawiesić spłatę jednego kredytu hipotecznego i jednego konsumenckiego w danym banku.

Zobacz na przykładzie jakie mogą być korzyści tego rozwiązania:

Średnia wartość kredytu hipotecznego udzielonego w 2019 r. to 278 tys. zł. Przy założeniu marży w wysokości 2 p.p. i stawki WIBOR 0,7%, konsument odniósłby korzyść około 1900 zł dla całych wakacji kredytowych.

2. Kontrola inwestycji

Projekt ustawy nadaje również Prezesowi UOKiK dodatkowe uprawnienia w zakresie ochrony polskich przedsiębiorstw, których przedmiot działalności jest ważny dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego.

Od momentu wejścia w życie przepisów każda inwestycja, objęta przepisami niniejszej ustawy, skutkująca:

– nabyciem,

– osiągnięciem znaczącego uczestnictwa lub

– nabyciem dominacji

dokonana przez podmioty z siedzibą lub obywatelstwem (dla osób fizycznych) poza krajem członkowskim Unii Europejskiej objęta zostanie nadzorem Prezesa Urzędu.

– Sytuacja związana z pandemią koronawirusa i obserwowane skutki gospodarcze mogą rodzić niebezpieczeństwo wrogich przejęć polskich przedsiębiorstw o strategicznym znaczeniu. Rozwiązania, które znalazły się najnowszym projekcie Tarczy Antykryzysowej, zapobiegną tej sytuacji. Prezes UOKiK będzie mógł zgłosić sprzeciw wobec takich transakcji – decyzja będzie podejmowana niezależnie przez organ. Przejęcie pomimo tego sprzeciwu lub bez zawiadomienia Urzędu mogą skutkować poważnymi sankcjami finansowymi. Będziemy jednak działać sprawnie i dążyć do tego, aby czas wydania decyzji był krótszy niż 30 dni, aby nie wstrzymywać ważnych dla Polski inwestycji zagranicznych – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Podmioty objęte ochroną

Zgodnie z projektem, podmiotami objętymi ochroną są przedsiębiorcy z siedzibą w Polsce, których przychód ze sprzedaży i usług przekroczył na terytorium Polski równowartość 10 mln euro i którzy spełniają jeden z poniższych warunków:

1) są spółką publiczną w rozumieniu ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,

2) posiadają mienie, które zostało ujawnione w wykazie obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład infrastruktury krytycznej lub opracowują lub modyfikują oprogramowanie w obszarach wskazanych przez ustawę

3) prowadzą działalności gospodarczej w jednej z dziedzin wskazanych w ustawie.

Postępowanie sprawdzające i kontrolne

Zgodnie z projektem, każda inwestycja objęta przepisami ustawy powinna zostać uprzednio zgłoszona Prezesowi UOKiK, który po otrzymaniu zawiadomienia przeprowadzi postępowanie sprawdzające. Jeżeli transakcja nie będzie budziła wątpliwości pod kątem bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego i zdrowia publicznego wówczas zostanie wydana decyzja o braku sprzeciwu.

W szczególnych przypadkach, gdy zgłoszenie lub inwestycja będą wymagały dokładniejszego sprawdzenia, Prezes UOKiK będzie wszczynał postępowanie kontrolne.

Nabycie przedsiębiorstwa podlegającego ochronie bez złożenia zawiadomienia lub pomimo sprzeciwu Prezesa UOKiK będzie nieważne.