W Ośrodku Promocji Kultury “Gaude Mater” odbyła się prezentacja książki dr Beaty Urbanowicz pt. “Rzemiosło w Częstochowie w okresie międzywojennym /1918 – 1939/”. Autorka, której książka stanowi rozprawę doktorską, jest pracownikiem naukowym w Zakładzie Dydaktyki i Metodologii Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.
“Mimo niewątpliwego wkładu rzemiosła częstochowskiego w rozwój gospodarczo-społeczny i kulturalno-oświatowy miasta w okresie międzywojennym, problem ten – jak czytamy we wstępie – nie był przedmiotem bardziej szczegółowych badań i nie doczekał się opracowania naukowego, stąd próba uzupełnienia luki w tym zakresie”.
Praca ma charakter monograficzny. Dokonano w niej całościowego przedstawienia problematyki rzemiosła częstochowskiego w latach 1918-1939, z podziałem na trzy podstawowe okresy: przedkryzysowy, kryzysowy i pokryzysowy. Praca składa się ze wstępu i czterech rozdziałów.
W rozdziale pierwszym, zatytułowanym “Rzemiosło w Częstochowie do roku 1918 na tle przemian gospodarczych na ziemiach polskich”, przedstawiono strukturę wewnętrzną rzemiosła oraz jego udział w życiu społeczno-politycznym i oświatowym miasta do odzyskania przez Polskę niepodległości.
Rozdział drugi : “Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rzemiosła w latach międzywojennych” poświęcony jest ogólnej charakterystyce rzemiosła częstochowskiego w latach 1918-1939 na tle warunków społeczno-ustrojowych. Przedstawiono sytuację rzemiosła w pierwszym dziesięcioleciu po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Dokonano próby analizy porównawczej wpływu kryzysu gospodarczego na stan rzemiosła częstochowskiego w poszczególnych branżach zawodowych oraz czynników warunkujących jego rozwój w okresie ożywienia koniunktury gospodarczej.
Rozdział trzeci “Szkolnictwo zawodowe w Częstochowie w latach 1918-1939” poświęcony jest w całości problematyce kształcenia, dokształcania i doskonalenia zawodowego rzemieślników, udziału samorządu miejskiego, związków i organizacji rzemieślniczych w rozwoju tegoż szkolnictwa. W rozdziale tym przedstawiono również problem praktycznego kształcenia zawodowego w zakładach rzemieślniczych oraz uzyskiwania tytułów czeladniczych i mistrzowskich.
Rozdział ostatni nosi tytuł “Aktywność społeczno-polityczna częstochowskiego rzemiosła w latach 1918-1939”. W rozdziale tym dokonano szerszej analizy funkcjonowania związków i organizacji rzemieślniczych, cechów, Izby Rzemieślniczej, Okręgowego Towarzystwa Rzemieślniczego, Spółdzielni “Rzemieślnik” oraz żydowskich organizacji rzemieślniczych. Oddzielnej analizie poddano udział rzemieślników w partiach politycznych i samorządzie miejskim.
Książka oparta na bardzo bogatej literaturze /ponad 250 pozycji/ oraz materiach źródłowych stanowi wierny rys historyczny rzemiosła w Częstochowie lat międzywojennych. Ludzie z tej grupy społecznej spełniali istotną rolę w wolnej Polsce. Książka może stanowić ważny dział w obszernym podręczniku historii. Powinna się również znaleźć w rodzinach rzemieślniczych, które tworzą dziś historię Częstochowy i kultywują tradycje rzemieślnicze.
Książka w ładnym wydaniu graficznym liczy 317 stron. Jest dostępna w cenie 30 zł w budynku Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, ul. Waszyngtona 4/8 P
Do informacji: zdjęcie przekazane redakcji.
MAREK PELC