Czworo pracowników naukowych Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie będzie realizować projekt „Pieśni regionu częstochowskiego – warsztaty wokalne dla podopiecznych Domów Pomocy Społecznej w Częstochowie i okolicach”. Skorzysta z niego 115 podopiecznych z czterech DPS w Częstochowie oraz w Turowie, Woli Czaryskiej i Drużykowej. Partnerem projektu jest Fundacja PZU.
W ramach projektu z wychowankami Domów Pomocy Społecznej pracują naukowcy o wysokich kompetencjach zawodowych, profesjonalni muzycy, którzy jako nadrzędny cel zakładają podniesienie sprawności, aktywizowanie i integrowanie mieszkańców DPSów. Działanie ma także wymiar zdrowotny. Autorzy projektu zakładają, że poprzez prezentację i nauczanie pieśni regionalnych nastąpi przywracanie zdrowia oraz poprawa funkcjonowania osób z problemami natury emocjonalnej, fizycznej i umysłowej. – Aby utrwalić rezultaty, działania te powtórzmy dwukrotnie w każdym z wybranych DPS – mówi pomysłodawca i koordynator projektu dr hab. Przemysław Jeziorowski, pracownik naukowy w dziedzinie sztuk muzycznych w specjalności „Dyrygentura”, profesor w Katedrze Muzyki Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie.
Przemysław Jeziorowski to osoba o wysokich predyspozycjach dydaktycznych i szerokiej wiedzy z dziedziny muzyki. W latach 1988-1992 był chórmistrzem Filharmonii Częstochowskiej. W latach 1992-2005 kierował Jasnogórskim Zespołem Wokalnym „Camerata”. Od roku 1992 jest kierownikiem artystycznym Jasnogórskiego Kwartetu Wokalnego „Cantus”, który działa przy Klasztorze Paulinów na Jasnej Górze. Ma na swoim koncie liczne koncerty w kraju i za granicą, m. in. w Niemczech, Belgii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Czechach, USA, na Węgrzech i Ukrainie. Związany był także ze Szkołą Muzyczną w Częstochowie, gdzie prowadził orkiestrę kameralną i chór. W roku 2010 r. został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, w 2015 r. otrzymał odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, a w 2018 „Złotą Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego”. O marca 2007 r. do czerwca 2011 r. pełnił funkcję dyrektora artystycznego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr Oddziału Częstochowskiego. Od 2012 roku prowadzi chór „Canto Cantare” Uniwersytetu Trzeciego Wieku Politechniki Częstochowskiej.
Oprócz prof. Przemysława Jeziorowskiego w realizację projektu zaangażowane są: Lidia Jeziorowska, Wojciech Królikowski i Paulina Rudzka. Lidia Jeziorowska jest absolwentką kierunku Wychowanie Muzyczne w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie, Historia na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu i Oligofrenopedagogika na Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. To pedagog z wieloletnim doświadczeniem, wyróżniony Nagrodą Prezydenta Miasta Częstochowy oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej za szczególne osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej oraz znaczący wkład w rozwój oświaty. Od 1992r jest członkiem Jasnogórskiego Kwartetu Wokalnego CANTUS działającego przy klasztorze na Jasnej Górze, z którym prowadzi szeroką działalność koncertową w kraju i za granicą. Wojciech Królikowski ukończył studia II stopnia na kierunku Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej. Na co dzień pracuje w Społecznej szkole baletowej oraz w Katedrze Muzyki UJD na stanowisku akompaniatora. Występował na wielu scenach w całym kraju i za granicą. Na stałe współpracuje z takimi zespołami jak: Ich Troje, Chłopcy z Placu Broni, Gang Marcela. Oprócz tego ma w swoim dorobku występy z takimi artystami jak: Paweł Kukiz, Dziani, Antoni Gralak, Renata Zarębska, Joanna Jeżewska, Elżbieta Zającówna, Grażyna Brodzińska. Paulina Rudzka – absolwentka Wydziału Sztuki Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie na kierunku Edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej. Ukończyła również studia podyplomowe: Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna oraz Pedagogika specjalna – edukacja i rewalidacja osób z autyzmem i Zespołem Aspergera. Instruktor zajęć muzycznych i tanecznych w Gminnym Centrum Kultury w Popowie oraz instruktor śpiewu Zespołu Folklorystycznego „Janowianie”. Wieloletnia tancerka i solistka Zespołu Folklorystycznego „Wrzosowianie” – wraz z nim występowała na scenach krajowych i międzynarodowych (Serbia, Macedonia i Litwa).
Projekt jest realizowany w formule terapii zajęciowej, która aktywizuje uczestników. Jej głównym celem jest podnoszenie sprawności poprzez wykonywanie zorganizowanych czynności mających na celu przywracanie utraconej sprawności, dodawanie wiary we własne możliwości i podnoszenie samooceny. Wynikiem ostatecznym jest zwiększenie wśród odbiorców poziomu zadowolenia z życia. Przemysław Jeziorowski podkreśla, że jednym z rodzajów terapii zajęciowych jest muzykoterapia, w której to muzyka ma zbawienny wpływ na przywracanie zdrowia oraz poprawę funkcjonowania osób z różnorodnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej. – Podstawowym środkiem oddziaływania w muzykoterapii jest dźwięk, gdyż muzyka często jest wyzwalaczem i katalizatorem przeżyć i emocji. Zorganizowana przeze mnie grupa muzyków daje podopiecznym możliwość spotkania z profesjonalną edukacją. Projekt będzie szansą odmiany w rutynie dnia codziennego, zwróceniem uwagi na inne aspekty życia, które dla większości osób może straciło sens, z uwagi na oddalenie od rodziny lub pogorszenie stanu zdrowia, niepozwalające na samodzielną egzystencję. Dla wielu osób może to być niejednokrotnie pierwszy kontakt z profesjonalnymi muzykami oraz z edukacją muzyczną. Pośrednim celem projektu jest również poznanie kultury okolic Częstochowy: pieśni, tańców i strojów regionalnych – kontynuuje dr Jeziorowski.
Z efektów wykonania projektu oprócz podopiecznych DPS skorzystają także terapeuci i pracownicy tych instytucji oraz rodziny podopiecznych. – Terapeuci i pracownicy jako opiekunowie podopiecznych mogą w przyszłości podejmować podobne tematycznie działania do naszych zajęć warsztatowych. Kontakt z prowadzącymi zajęcia warsztatowe pozostanie żywy i na pewno się nie urwie! Służymy zawsze fachowymi radami i jesteśmy chętni do współpracy. Być może niektórzy zechcą zaprezentować przed rodziną poznaną pieśń lub taniec, co obu stronom zapewne sprawi wiele radości i da satysfakcję. Podopieczni zaś przekażą emocje i wrażenia z zajęć warsztatowych swoim bliskim – dodaje prof. Jeziorowski.
Realizatorzy planują osiągnięcie konkretnych rezultatów. – Dzięki zastosowaniu ćwiczeń emisji głosu w pracy z podopiecznymi istnieje szansa na nauczenie ich prawidłowego oddechu (ważne jest rozluźnienie mięśni krtani, szyi i gardła), polepszenia orientacji w przestrzeni, poprawę koncentracji, postawy ciała i koordynacji motoryki ruchu. Aktywność ta może stanowić źródło głębokich doznań. Poprzez wspólne muzykowanie, a śpiew jest bardzo bliski starszym osobom, mogą one wyrażać emocje i rozwijać swoje pozytywne cechy osobowościowe. W obszarze procesów poznawczych następuje rozwój pamięci, koncentracji i podzielności uwagi. Wspólne muzykowanie rozwija społecznie, wzmacnia więzi pomiędzy uczestnikami warsztatów. Naszym celem jest osiągniecie najważniejszego rezultatu: pobudzenie podopiecznych do działania, ich aktywizacja. Aktywność to synonim życia, stały i dostosowany do możliwości danej osoby wysiłek. Jest on warunkiem prawidłowego rozwoju, umożliwia prowadzenie twórczego i harmonijnego życia, jest podstawą leczenia wielu chorób, opóźnia procesy starzenia. Jest to taki obszar działalności, który daje człowiekowi szansę wyrażania siebie w formie dostępnej i bardzo indywidualnej, określonej jego możliwościami, upodobaniami i zwyczajami. Jest to uruchamianie w człowieku pewnej chęci do działania. Ważne, by w procesie aktywizacji dochodziło do spotkania na płaszczyźnie ludzkiej (człowiek – człowiek, ja – ty), a nie na płaszczyźnie interesów (ja chciałbym, abyś coś zrobił, a ja dam ci za to coś). Ważne jest rozwijanie wiedzy podopiecznych o samym sobie, kształtowanie gustu muzycznego, wyrażanie uczuć w odpowiedzi na muzykę, rozwijanie umiejętności interpretowania muzyki za pomocą aktywności ruchowej. Mamy nadzieję, że nasze zajęcia warsztatowe będą służyć rozbudzeniu potrzeby kontaktu z muzyką i z drugim człowiekiem tak bardzo zredukowanym w dobie pandemii koronawirusa – konkluduje prof. Przemysław Jeziorowski.