W czwartek, 31 marca o godz. 18.00 w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnego IPN im. Gen. Janusza Gąsiorowskiego w Częstochowie odbędzie się wykład Adama Kurusa, historyka OBEN IPN Katowice „Na terytorium wroga. Wypad na Grenzwinkel czyli 74 Górnośląski Pułk Piechoty w obronie linii Liswarty 1 IX 1939“.
1 września 1939 roku, żołnierze 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty, działającego w ramach Oddziału Wydzielonego “Lubliniec” (jednego z trzech oddziałów wydzielonych 7 Dywizji Piechoty), prowadzili zacięte walki opóźniające przeciwko niemieckiemu IV Korpusowi Armijnemu. Obecnie do najbardziej znanych należy bój w obronie pozycji “Lubliniec”, której przez wiele godzin heroicznie bronił I batalion 74 Gpp mjr. Józefa Pelca. W rzeczywistości był to jednak jeden z kilku etapów działań opóźniających przewidzianych dla pułku dowodzonego przez płk. Wacława Wilniewczyca. Niezwykle interesujące wydarzenia rozegrały się także m.in. na odcinku III batalionu 74 Gpp mjr. Jana Wrzoska, który w obronie głównej pozycji opóźniającej na linii rzeki Liswarty stoczył zwycięski kilkunastogodzinny leśny bój pod Taniną i Łebkami (niem. Das Gefecht bei Tanina). To właśnie pod Taniną zatrzymano natarcie specjalnej niemieckiej grupy bojowej „Tanina-Kampfgruppe”, której zadaniem było wyjście na tyły polskiego ugrupowania pod Lisowem i odcięcie siłom polskim głównej drogi odwrotu w kierunku Częstochowy. Dzięki twardej obronie i aktywnym działaniom zaczepnym, zamiary nieprzyjaciela zostały udaremnione.
W trakcie walk doszło także do mającego symboliczny charakter epizodu; na prawym skrzydle batalionu mjr. Wrzoska, żołnierze z 7 kompanii 74 Gpp kpt. Wacława Szyćko, przekroczyli granicę państwową i zajęli niemiecką miejscowość Grenzwinkel, stawiając tym samym znajdujące się w tym rejonie nieprzyjacielskie pododdziały w trudnym położeniu.
Jak wyglądały przygotowania do wojny na linii rzeki Liswarty? Jaki przebieg miały walki w obronie pozycji? Jakie znaczenie miało zatrzymanie niemieckiej grupy bojowej pod Taniną? Dlaczego do niedawna, zarówno walki na Liswartą, jak i wspomniany wypad na terytorium Rzeszy Niemieckiej pozostawały zupełnie nieznane? O tych i wielu innych ciekawych faktach, będzie można dowiedzieć się już w najbliższy czwartek w Przystanku Historia IPN im. gen. Gąsiorowskiego w Częstochowie!
Dodatkową atrakcją będzie prezentacja oryginalnego wyposażenia żołnierza piechoty Wojska Polskiego z 1939 roku oraz omówienie sylwetki strzelca piechoty przygotowanej przez Stowarzyszenie Historyczne Reduta Częstochowa.
Spotkanie stanowić będzie piąty z cyklu wykładów „II wojna światowa w regionie częstochowskim. Nowe fakty, nieznani bohaterowie, zapomniane epizody“.