Fasola, groch i inne rośliny strączkowe w naszej kuchni.
Nasiona roślin strączkowych są pełne kulinarnych wartości odżywczych, ponieważ zawierają białko ( soja nawet 35 – 40 % białka), węglowodany, sole mineralne i witaminy, a niektóre z nich również wartościowe tłuszcze ( np. soja). Prawdopodobnie były to najstarsze rośliny jadalne. Rośliny strączkowe uprawia się na całym świecie już od czasów starożytnych i powszechnie się je spożywa. Tradycyjnie ziarna strączkowych, podobnie jak warzywa, były uzupełnieniem i dopełnieniem potraw z pełnych ziaren zbóż. W Europie jadano groch, fasolę, bób i soczewicę, w Azji fasolkę azuki, mung i soję, w Afryce ciecierzycę oraz bób, w Ameryce fasolę zwykłą. Groch i fasola mają właściwości gazotwórcze w naszym przewodzie pokarmowym. Nasiona te zawierają substancję, która unieczynnia ważny enzym trawienny – trypsynę. Brak lub mała ilość tego enzymu w jelitach powoduje wzrost aktywności bakterii jelitowych produkujących gazy. Długie moczenie suchych nasion, odlewanie wody po zagotowaniu oraz dodatek przypraw ( kminek, tymianek, czosnek, koper włoski, majeranek, ocet jabłkowy lub winny ) powoduje, że gazy w przewodzie pokarmowym tworzą się rzadziej lub wcale. Nie powinno się spożywać nasion strączkowych na surowo, z wyjątkiem zielonego groszku. Po zagotowaniu nasion należy odlać gorąca wodę, aby pozbyć się puryn, które są szkodliwe dla naszych stawów. Solić należy pod koniec gotowania, gdyż wcześniej posolone nasiona nie ugotują się dobrze.
Fasola zawiera dużo skrobi, błonnika oraz składników mineralnych: fosfor, potas, magnez, siarka, wapń i żelazo; jest najbogatsza z warzyw w witaminy z grupy B. Z różnych odmian fasoli można zrobić wiele dań: zupy, pasztety, krokiety, pasty do pieczywa, sałatki, torty. Fasola Jaś posiada właściwości alkalizujące, neutralizuje nadmierną zawartość kwasów w organizmie, powstałą wskutek zbyt dużego spożycia żywności pochodzenia zwierzęcego. Korzystnie działa na wątrobę i płuca. Obniża, podobnie jak i inne fasole, poziom cukru we krwi, a więc jest pomocna w leczeniu cukrzycy. Medycyna naturalna poleca wspomaganie leczenia cukrzycy przez picie odwaru z suchych strąków fasoli. Zawarta w wyciągu z fasoli „fasolamina” jest związkiem o naukowo potwierdzonych właściwościach, polegających na na hamowaniu trawienia skrobi zawartej w spożywczych produktach mącznych. Ten składnik fasoli zapobiega przybieraniu na wadze a nawet wspomaga zrzucanie zbędnych kilogramów. Błonnik w fasoli wpływa korzystnie na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Dieta bogata w fasolę obniża średnio o 10 % poziom całkowitego cholesterolu i aż o 24 % jego szkodliwa frakcję – LDL. Ma to duże znaczenie w przeciwdziałaniu chorobom serca i całego układu krążenia.
Czarna fasola, bardzo popularna we Wschodniej Europie, korzystnie wpływa na nerki i funkcje rozrodcze kobiet. Działa moczopędnie. Wywar z czarnej fasoli wspomaga leczenie i rozpuszczanie kamieni nerkowych, zmniejsza problemy z oddawaniem moczu. Fasola nerkowata – czerwona (Kindey) również działa moczopędnie. W dietetyce naturalnej stosuje się ją w leczeniu obrzęków i opuchlizny. Reguluje poziom cukru we krwi, wskazana jest przy cukrzycy, ale jak zawsze w takiej sytuacji – pod kontrolą lekarza prowadzącego. Drobna, czerwona fasola azuki, posiada działanie osuszające, zmniejsza obrzęki i poprawia funkcje nerek, nadnerczy, serca i jelita cienkiego. Ma właściwości odtruwające organizm. Zielone, małe nasionka fasoli mung to jeden z najbardziej wartościowych gatunków fasoli. Posiada zdolność oczyszczania układu sercowo – naczyniowego; usuwa toksyny z organizmu (pestycydy, metale ciężkie), korzystnie wpływa na wątrobę i pęcherzyk żółciowy; zmniejsza obrzęki i działa moczopędnie. Cenne właściwości oczyszczania organizmu posiadają również kiełki fasoli mung, które, między innymi, produkuje częstochowska firma POKARM ŻYCIA. Można je kupić w sklepie ze zdrową żywością oraz na straganach warzywniczych.
DR IRENA JARZYŃSKA