Rozmowa ze Stanisławem Gmitrukiem, Dyrektorem Śląskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Dlaczego tak ważne jest, aby popularyzować wśród producentów rolnych realizację programów rolnośrodowiskowych na terenie województwa śląskiego?
– Jest to niezwykle istotne w związku z ochroną i rozwojem obszarów wiejskich naszego województwa. Ochrona przyrody wychodzi po raz pierwszy poza teren obszarów prawnie chronionych. Teraz także rolnik staje się strażnikiem przyrody na terenie swojego gospodarstwa. Ponadto atrakcyjne rekompensaty finansowe oferowane przyszłym beneficjentom programów rolnośrodowiskowych pozwolą im na aktywną ochronę przyrody i środowiska w najbliższym otoczeniu. Płatność, jaką można uzyskać za realizację jednego tylko pakietu, to nawet 1800 zł/ha rocznie (dla ppakietu: rolnictwo ekologiczne – uprawy sadownicze, w tym jagodowe, bez certyfikatu), a przypomnę, że można realizować łącznie aż trzy pakiety. Wyjątek stanowi pakiet rolnictwo ekologiczne, którego nie można realizować łącznie z pakietem rolnictwo zrównoważone, ani z pakietem ochrona gleb i wód.
Jakie pakiety są oferowane w ramach programów rolnośrodowiskowych?
– Jest ich łącznie siedem:
* rolnictwo zrównoważone (S01)
* rolnictwo ekologiczne (S02)
* utrzymanie łąk ekstensywnych (P01)
* utrzymanie pastwisk ekstensywnych (P02)
* ochrona gleb i wód (K01)
* tworzenie stref buforowych (K02)
* ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich (G01)
Co należy zrobić, aby zacząć realizację któregoś z programów rolnośrodowiskowych?
– W Biurach Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa można składać Wnioski o przyznanie płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 20. lipca 2004 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich z późniejszymi zmianami (Dz.U.Nr 174/2004, poz.1809 oraz Dz.U.Nr 22/2005, poz.179).
W 2005 roku “wnioski rolnośrodowiskowe”, składane po raz pierwszy, przyjmowane są w terminach: 1. sierpnia – 31. grudnia.
Jakie warunki musi spełnić producent rolny, aby móc przystąpić do programu?
– Dotacje z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt może uzyskać producent rolny będący posiadaczem gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzą użytki rolne o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, na których prowadzi on działalność rolniczą. Beneficjent programu musi podjąć określone zobowiązania, które dotyczą realizacji zadań związanych z zadeklarowanym pakietem. Zadania te powinny być realizowane zgodnie z planem działalności rolnośrodowiskowej. Ponadto, beneficjent zobowiązany jest do stosowania – na obszarze całego gospodarstwa – zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej.
Działki rolne podlegające dotacjom powinny być użytkowane rolniczo jako grunty orne lub trwałe użytki zielone (dla pakietu rolnictwo ekologiczne płatność przysługuje także w przypadku produkcji sadowniczej).
Jakie konkretnie dokumenty trzeba przygotować, by móc uczestniczyć w programie rolnośrodowiskowym?
– Przede wszystkim plan działalności rolnośrodowiskowej (dokument opracowywany przed złożeniem wniosku, przy udziale podmiotu prowadzącego działalność w zakresie sporządzania dokumentacji niezbędnej do uzyskania płatności rolnośrodowiskowej). Ponadto należy dołączyć:
* kopię części mapy ewidencji gruntów i budynków z naniesionymi oznaczeniami poszczególnych działek rolnych objętych wnioskiem;
* w przypadku realizacji pakietu rolnictwo ekologiczne – kopię certyfikatu zgodności, wymaganego przepisami o rolnictwie ekologicznym albo dokumentu poświadczającego, że gospodarstwo rolne znajduje się w okresie przestawiania na produkcję rolniczą metodami ekologicznymi, albo dokument poświadczający, że gospodarstwo rolne jest objęte planem kontroli, wydawany przez upoważnioną jednostkę certyfikującą;
* w przypadku wdrażania pakietu utrzymanie łąk ekstensywnych i utrzymanie pastwisk ekstensywnych na obszarze chronionym – zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora przyrody lub dyrektora parku narodowego o zgodności planu działalności rolnośrodowiskowej z planem ochrony danego obszaru;
* w przypadku realizacji pakietu ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich – zaświadczenia, że stado zwierząt ras lokalnych jest objęte programem ochrony zasobów genetycznych;
* rejestr działalności rolnośrodowiskowej – zapis działań realizowanych w ramach programu rolnośrodowiskowego, zawierający wykaz zabiegów agrotechnicznych, prowadzony przez producenta rolnego i okazywany podczas kontroli w gospodarstwie (niewymagalny w przypadku realizacji pakietu S02 i G01).
Czy istnieją jakieś ograniczenia dotyczące możliwości realizowania programów rolnośrodowiskowych?
– Tak, przede wszystkim istnieje przestrzenne ograniczenie realizowania niektórych pakietów. Trzy z nich: rolnictwo zrównoważone, utrzymanie łąk ekstensywnych i utrzymanie pastwisk ekstensywnych można wdrażać tylko na obszarach stref priorytetowych. Natomiast na obszarze całego kraju można realizować pozostałe pakiety.
Program rolnośrodowiskowy jest programem pięcioletnim. Pomoc rolnośrodowiskowa będzie przyznawana w formie rocznych płatności.
Wniosek o płatność składa się corocznie od drugiego do piątego roku realizowania programu rolnośrodowiskowego, w terminie od 1. marca do 30. kwietnia.
Wysokość płatności jest zróżnicowana dla poszczególnych pakietów i jest określona w załączniku 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z 20. lipca 2004r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U.Nr 174/2004 poz. 1809).
r