18 września 2020 roku w Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II w Częstochowie częstochowski historyk Lech Mastalski przedstawił swoje piąte dzieło poświęcone bohaterom Wojska Polskiego okresu dwudziestolecia międzywojennego. Tym razem to publikacja „Polska Organizacja Wojskowa. Okręg Częstochowsko-Wieluński Va/IX 1915-1918”.
Lech Mastalski poprzez swoją konsekwencję i miłość do historii stworzył wspaniałą epopeję, opisująca wielorakie aspekty polskiej wojskowości związane z regionem częstochowskim. Swoją pierwszą książką „ Oficerowie 7 dywizji Piechoty zamordowani na Wschodzie wiosną 1940 roku” (2005 r.) oddał hołd żołnierzom zdradziecko zamordowanych przez Sowietów w Katyniu, Miednoje, Ostaszkowie, Charkowie. Kolejna: „Częstochowscy podchorążowie. Dywizyjne kursy podchorążych rezerwy piechoty przy 27. PP w latach 1932-39” ukazała się trzy lata później. Trzecia pozycja: „7 Dywizja Piechoty w latach 1918-39” światło dzienne ujrzała w 2012 roku, czwarta – „Kadra dowódcza 7 Dywizja Piechoty. 1919-1939” w 2014 roku.
Najnowsza publikacja „Polska Organizacja Wojskowa. Okręg Częstochowsko-Wieluński Va/IX 1915-1918” nie odbiega od wcześniejszych pod względem poziomu wydawniczego. To książka opracowana z niezwykłym pietyzmem pod kątem edytorskim i merytorycznym. To potężna księga licząca prawie 640 stron. Publikacja składa się z sześciu rozdziałów, opisujących narodziny Polskiej Organizacji Wojskowej w kraju oraz na terenie częstochowsko-wieluńskim, w kontekście działań Józefa Piłsudskiego i walki o niepodległość. Dla uwypuklenia treści podajemy tytuły poszczególnych części: Organizacje paramilitarne w Częstochowie i Wieluniu przez 1914 rokiem, Wybuch I wojny światowej a nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości, inicjatywy Józefa Piłsudskiego udziału w I wojnie światowej, Polska Organizacja Wojskowa w powiecie częstochowskim, Polska Organizacja Wojskowa w powiecie wieluńskim, Zakończenie działalności niepodległościowej w Okręgu Va/IX POW,
Lech Mastalski to częstochowianin z dziada pradziada. W latach 1969-74 ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracował w szkolnictwie podstawowym i średnim na Rakowie w Częstochowie. Od wielu lat spisuje dzieje Wojska Polskiego w okresie dwudziestolecia międzywojennego i tworzenia się niepodległego państwa polskiego. Prace nad każdą pozycją trwają po kilka lat, nad ostatnią pochylał się prawie osiem. – To wytężona kwerenda po wielu archiwach w Polsce, bo zbiory w Częstochowie zostały zniszczone bądź wywiezione. Najwięcej czasu spędzałem w archiwum w Rembertowie, gdzie pracowałem po dziesięć godzin dziennie. Nie zawsze spotykałem się z otwartością i przychylnością, ale wypełniam swoją misję, bo tak traktuję tę pracę. Cykl o częstochowskiej wojskowości to dzieło mojego życia – mówi Lech Mastalski.
Podczas promocji Lech Mastalski opowiedział o etosie żołnierzy Państwowej Organizacji Wojskowej, ich kodeksie honorowym i patriotyzmie. Przybliżył także ciekawą historię swojego życia. Historyk poprzez swoją literacką twórczość wyraża swój zachwyt nad wyjątkowością okresu dwudziestolecia międzywojennego, kiedy najpierw budziło się pragnienie odzyskania wolności, a potem trwała wytężona praca nad rozwojem ojczyzny. – Wówczas żyli ludzie, dla których patriotyzm był jak wiara w Boga. Mieli mocne kręgosłupy, prawe wartości i kochali Ojczyznę, będąc gotowym na wszystko, aby bronić jej niepodległości – konkluduje Lech Mastalski.
UG