Na te groby powinni z daleka przychodzić pielgrzymi,
by się uczyć miłości do Ojczyzny.
Powinni tu przychodzić ludzie małej wiary,
aby się napełnić wiarą niezłomną,
ludzie miałkiego ducha, aby się nadyszyć bohaterstwa.
A że tu leżą uczniowie w mundurach,
przeto ten cmentarz jest jak szkoła,
najdziwniejsza szkoła,
w której dzieci jasnowłose i błękitnookie nauczają siwych o tym,
że ze śmierci ofiarnej najbujniejsze wyrasta życie.
Te piękne słowa o Cmentarzu Obrońców Lwowa Kornela Makuszyńskiego, dziś odnieść można do wszystkich miejsc w Polsce i świecie, poświęconych bohaterskim dzieciom jasnowłosym i błękitnookim z Miasta Zawsze Wiernego. Zwłaszcza w dni listopadowe, kiedy wspominamy ofiarę ich życia w sposób szczególny.
22 listopada w 94. rocznicę obrony Lwowa na częstochowskim Placu imienia Orląt Lwowskich odbyła się uroczystość upamiętniająca bohaterów tamtych dni, zorganizowana przez Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, z niestrudzonym prezesem – Wacławem Baczyńskim oraz Urząd Miasta Częstochowy. Przedstawiciele parlamentarzystów – posła Prawa i Sprawiedliwości Szymona Giżyńskiego reprezentowała dyr. biura PiS Grażyna Matyszczak; władz miasta – prezydenta Częstochowy reprezentował naczelnik Wydziału Edukacji Ryszard Stefaniak; związków kombatanckich, a także służby mundurowe oraz mieszkańcy miasta, uczcili minutą ciszy pamięć poległych, podczas obrony Lwowa w 1918 roku, młodych Bohaterów oraz wzięli udział w Apelu Poległych. Paulin, ojciec Eustachy Rakoczy, kapelan Żołnierzy Niepodległości, odmówił modlitwę za Ojczyznę i dokonał aktu poświęcenia sztandaru Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. „O Lwowie nie wolno nam zapomnieć. O jego Bohaterach zawsze musimy pamiętać. Dzisiaj pochylamy się nad Lwowem, gdzie krój Jan Kazimierz ogłosił Matkę Boską Królowa Polski. – mówił o. Rakoczy. Cieszy obecność na tej pięknej, patriotycznej uroczystości delegacji częstochowskich szkół, wśród których wyróżnić należy młodzież z Gimnazjum nr 21 im. Orląt Lwowskich, która zaprezentowała widowisko patriotyczno-artystyczne. Na zakończenie odśpiewano tradycyjną pieśń Miasta Lwowa.
W okresie między 1-23 XI 1918 roku, w walkach w obronie Lwowa zginęło 439 Orląt Lwowskich – młodych i bardzo młodych Polaków. Najmłodszy miał lat 7, a ponad stu nie skończyło 13 roku życia…. Wśród tych, co największą daninę miastu złożyli było sześciu częstochowian.
Panie Boże Wszechmogący, daj tym najwierniejszym, najlepszym Synom Polski, udział w radości Świętych Obcowania i spraw, byśmy stali się narodem w pełni godnym ich ofiary!
Tytuł Z wiersza „ORLĄTKO” Artura Oppmana
Anna Dąbrowska