Ostatniego dnia września 1863 roku pod Mełchowem k. Lelowa powstańcy styczniowi pod wodzą płk. Zygmunta Chmieleńskiego stoczyli bitwę z siłami Imperium Rosyjskiego, w której zwyciężyli.
W czasie bitwy ciężko ranny został ochotnik z Krakowa, Adam Chmielowski – przyszły święty Brat Albert.
W 151. Rocznicę bitwy 27 września 2014 roku odbyły się uroczystości upamiętniające to wydarzenie. Rozpoczęły się złożeniem kwiatów na starym cmentarzu w Lelowie na mogile powstańczej, następnie odprawiono mszę św., której przewodniczył ks. Kanonik Henryk Młynarczyk. W wydarzeniu wzięli udział nie tylko mieszkańcy gminy, ale i pasjonaci historii z różnych stron. Po oficjalnych uroczystościach odbyła się inscenizacja walk z epoki powstania styczniowego, za przygotowanie której odpowiedzialne były grupy rekonstrukcyjne: Pułk Żuawów Śmierci z Buska Zdroju, Piechota Rosyjska, Kawaleria Rosyjska, Jazda Powstańcza, Kosynierzy z Lelowa, oraz oddział artylerii, a także grupy jeźdźców.
AG