EDUKACYJNY PROJEKT EKOLOGICZNY POD PATRONATEM PREZYDENTA CZĘSTOCHOWY
„Miejsce, które nie może zaginąć – szukamy pomników przyrody na terenie miasta Częstochowy” – to tytuł projektu edukacyjnego skierowanego do uczniów częstochowskich szkół podstawowych i gimnazjów. Konkurs przygotowali: Liga Ochrony Przyrody w Częstochowie i Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Urzędu Miasta Częstochowy.
Uroczyste podsumowanie przedsięwzięcia miało miejsce 19 października 2012 roku w Sali Sesyjnej Urzędu Miasta Częstochowy. Spotkanie swoją obecnością zaszczycili: Mirosław Soborak, zastępca prezydenta Miasta Częstochowy; Robert Magdziarz, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Urzędu Miasta Częstochowy oraz Katarzyna Śliwińska i Martyna Ćwik z Wydziału Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Urzędu Miasta Częstochowy; Janusz Rapalski, prezes Zarządu Okręgu LOP w Częstochowie i Maria Jasińska, wiceprezes Zarządu Okręgu LOP w Częstochowie.
Pomysł wyszukania drzew, spełniających kryteria pomników przyrody zyskał duże zainteresowanie dzieci i młodzieży. Do etapu szkolnego przystąpiło 82 uczniów, na etap miejski wpłynęło 26 prac z 9 szkół. Oceniło je profesjonalne jury: przewodnicząca Ewa Kaczmarzyk, kierownik Działu Przyrody Muzeum Częstochowskiego; Elżbieta Janik z Działu Przyrody Muzeum Częstochowskiego; Małgorzata Stępniak, artysta plastyk, członek Zarządu Regionalnego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Częstochowie i wiceprezes Maria Jasińska.
Jakie były kryteria? – Pod uwagę braliśmy nie tylko dobór obiektu na pomnik przyrody, ale również pomysł na ciekawą ulotkę informacyjno-reklamową. Ważna była też szata graficzna pracy oraz wkład i samodzielność wykonania – podkreśla Ewa Kaczmarzyk.
Dobór tematu konkursu pozytywnie ocenił wiceprezydent Mirosław Soborak. – Już Jan Kochanowski w swym słynnym wierszu „Na lipę” podkreślał wartość drzew i ich dobroczynny wpływ na człowieka. Poprzez swoje prace pokazaliście, że pomniki przyrody są blisko nas. Musimy je chronić i szanować. Dziękuję wam za pomysł, za to, co robicie, za to, że ustawicznie niesiecie misję miłości do przyrody ojczystej – zwrócił się do organizatorów konkursu, nauczycieli oraz uczniów wiceprezydent Mirosław Soborak.
Zamierzeniem pomysłodawców przedsięwzięcia było rozbudzenie zainteresowania uczniów przyrodą Częstochowy i zwrócenie ich uwagi na jej znaczenie dla ludzi. – W dzisiejszych czasach mamy powszechną tendencję do wycinania drzew, zabudowywania terenów zielonych obiektami użyteczności publicznej. Często zapominamy o wielkiej roli zieleni dla prawidłowego funkcjonowania człowieka i wyglądu miast – akcentuje prezes Janusz Rapalski. Ideą konkursu było także poznanie najpiękniejszych i najcenniejszych obiektów przyrodniczych Częstochowy, których na dzisiaj jest w naszym mieście osiemnaście. – Mamy nadzieję, że dzięki naszej inicjatywie ta liczba wzrośnie. Uczniowie udowodnili, że drzew pretendujących do miana pomnika przyrody w Częstochowie jest wiele – dodaje prezes Rapalski.
Naczelnik Robert Magdziarz podkreśla, że projekt od chwili, gdy wznowiono edycję edukacji ekologicznej w szkołach, był pierwszym, ale nadzwyczaj udanym, przedsięwzięciem Wydziału z LOP-em. – Wspólnie wypracowaliśmy myśl przewodnią konkursu. Temat wypłynął od fachowców: botaników, dendrologów, ale dopiero projekty dzieci udowodniły jak trafny był to pomysł. Prace uzmysłowiły mi także, że niektóre wierzby, obok których czasem przechodzę czy przejeżdżam, kwalifikują się na pomnik przyrody – mówi naczelnik. Czy zatem niektóre z nich staną się pomnikami przyrody? – Procedura administracyjna jest złożona. Potrzebna jest ocena fachowców i akceptacja radnych miejskich. Ale pierwsze kroki, dzięki konkursowi, już poczyniliśmy – dodaje optymistycznie Robert Magdziarz.
W swoich pracach uczniowie zaprezentowali wyjątkowe okazy: wierzby, dęby, topole, lipy, platany. Drzewa musieli sfotografować, nazwać, zmierzyć oraz opisać ich pokrój, pień, liście, kwiaty i owoce. Aleksandra Cupriak ze Szkoły Podstawowej nr 31 zdobyła pierwsze miejsce w swej kategorii i, jak mówi, Miasto dzięki takim konkursom zachęca młodych do dbania o przyrodę. – Wybrałam wierzbę płaczącą na Promenadzie Niemena, piękną i okazałą. Stoi obok pomnika przyrody i jest trochę schowana, ale powinna zostać pomnikiem – mówi Aleksandra. Kamila Kulesza ze Szkoły Podstawowej nr 24 opisała wierzbę iwę, która rośnie nad brzegiem Warty. Ona również zauważa, że w naszym mieście jest zbyt mało pomników przyrody. Adrianna Kimla z Gimnazjum nr 18 przygotowała oryginalną ulotkę w kształcie łupiny kasztana. – Liczyłam, że mój pomysł swoją innością zwróci uwagę, ale nie spodziewałam się, że wygram. To mój pierwszy konkurs o tematyce ekologicznej, ale już wiem, że nie ostatni – mówi dziewczynka.
Formuła konkursu spodobała się nauczycielom. – Ten nowatorski projekt bardzo zaciekawił uczniów. Nasza szkoła dba o budzenie ich wrażliwości przyrodniczej. Ściśle współpracujemy z LOP-em, bierzemy udział w różnych inicjatywach proekologicznych. Dzieci z młodszych klas szukały drzew w ramach zajęć na kółku, później samodzielnie wykonały ulotki. Wybraliśmy siedem drzew z okolicy naszej szkoły, trzy najlepsze poszły na konkurs, dwa zostały nagrodzone – mówi Sylwia Pietrzyk, nauczycielka ze Szkoły Podstawowej nr 31 w Częstochowie.
– To świetny projekt – podsumowuje konkurs Barbara Migalska, nauczyciel przyrody w Szkole Podstawowej nr 22 w Częstochowie i dodaje: – Jesteśmy małą szkolą, ale zaangażowaną przyrodniczo. Ten konkurs dał dzieciom okazję do wnikliwego poznania historycznego Parku Gabriela Narutowicza, na jego terenie mieści się szkoła. Park powstał w 1920 roku i mamy w nim już dwa pomniki przyrody. Teraz zajęliśmy się czterema drzewami: topolą włoską, kasztanowcem, wierzbą białą i wierzbą płacząca. Dzieci mierzyły cień, by określić wysokość i grubość drzew.
Ewa Skwara, nauczycielka przyrody w Gimnazjum nr 18 w Częstochowie, zauważa, że konkurs choć w pierwszej chwili wydawał się trudny, zainspirował uczniów, a przy okazji nauczył ich lepiej rozpoznawać drzewa.
Uroczystość podsumowano wokalnym akcentem. Utwory z przyrodniczym przesłaniem zaśpiewali: Anna Drynda z SP 48 z Oddziałami Integracyjnym oraz z Gimnazjum nr 3: Dominika Sitarska i Jan Szczerbiak. Program przygotowała Edyta Oracz.
Dorobek konkursowy uczniów w swojej multimedialnej prezentacji przedstawił wolontariusz LOP Łukasz Podlewski, student leśnictwa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Przy okazji pokazał przyrodnicze okazy. I tak, najwyższym drzewem na świecie jest sekwoja wiecznie zielona „Hyperion” w Kalifornii – ma 115,6 metrów; najstarszym – szwedzki świerk z góry Fulu, który ma 9950 lat, a w Polsce – cis pospolity z Henrykowa Lubańskiego, który liczy sobie 1500 lat. Najgrubsze drzewo w Polsce to topola lesznowolska o obwodzie 14 metrów (10 cm nad ziemią).
Foto
Podczas uroczystości podziękowano nauczycielom, organizatorom konkursu na etapie szkolnym. Otrzymały je: Ewa Dróżdż z SP 1, Barbara Migalska z SP 22, Anna Kielar z SP 24, Joanna Romanowska z SP 31, Małgorzata Rapalska z SP 48, Bogusława Krempaszanka z SP 53, Dorota Woszczyńska z Gim. 3, Alina Grabna i Iwona Bartkiewicz z Gim. 5, Ewa Skwara z Gim. 18.
Foto 2
Pamiątkowa fotografia nagrodzonych uczniów, opiekunów i organizatorów.
Foto 3
Podczas uroczystości zaprezentowano prace konkursowe. Będą również pokazane na wystawie w Muzeum Częstochowskim, przy ul. Katedralnej 8. Na zdjęciu ulotki prezentują: Aleksandra Cupriak oraz Adrianna Kimla i Ewa Skwara
Nagrodzeni (tabela)
Kategoria pierwsza szkoły podstawowe klasy I–III
1 m. :Wiktoria Czarnota, Szkoła Podstawowa nr 31 z Oddziałami Integracyjnymi, op. Sylwia Pietrzyk
wyróżnienie: Klaudia Cieślak¸ Szkoła Podstawowa nr 31 z Oddziałami Integracyjnymi, op. Sylwia Pietrzyk
Kategoria druga szkoły podstawowe klasy IV–VI
1 m.: Aleksandra Cupriak, Szkoła Podstawowa nr 31 z Oddziałami Integracyjnymi, op. Joanna Romanowska
2 m.: Dominika Bubel, Szkoła Podstawowa nr 48, op. Małgorzata Rapalska
3 m.: Wiktoria Musik, Szkoła Podstawowa nr 22, op. Barbara Migalska
Kategoria trzecia szkoły gimnazjalne:
1 m.: Adrianna Kimla, Gimnazjum nr 18 z Oddziałami Integracyjnymi, op. Ewa Skwara
2. m.: Katarzyna Kowalczyk, Gimnazjum nr 3, op. Dorota Woszczyńska
3 m.: Piotr Królak i Tomasz Kozera, Gimnazjum nr 5, op. Iwona Bartkiewicz i Alina Grabna
3 m.: Kinga Raźniak, Gimnazjum nr 3, op. Elżbieta Skwara
UG