Czy wszystkie probiotyki są skuteczne? Dlaczego należy zwracać uwagę na skład preparatu? Co to znaczy, że działanie probiotyków jest szczepozależne? Kiedy warto je stosować? Na te i wiele innych pytań odpowiadają eksperci kampanii edukacyjnej „Probiotyk – wybieram świadomie”, która właśnie ruszyła.
Pomimo, iż termin „probiotyki” jest powszechnie znany – spotkało się z nim aż 91% respondentów badania opinii przeprowadzonego w maju 2018r. , wiedza o zastosowaniu tych preparatów, ich szczepozależności i właściwościach działania nadal jest niedostateczna. Tylko co czwarty ankietowany, przy wyborze probiotyku kieruje się jego jakością!
Właściwości probiotyków są szczepozależne. Zarówno skuteczność, jak i bezpieczeństwo każdego z nich powinny być oceniane oddzielnie. Nie można odnosić danych dotyczących skuteczności jednego probiotyku na inne, nawet pokrewne. Przy wyborze konkretnego preparatu powinniśmy zwracać uwagę na jego udokumentowane działanie potwierdzone badaniami– tłumaczy prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska, ekspert kampanii „Probiotyk – wybieram świadomie”.
Jak wynika z badania opinii społecznej, 56,7% Polaków stosujeprobiotyki, co nie jest jednoznaczne z tym, że wiemy, co bierzemy. Podstawową i najważniejszą kwestią przy wyborze preparatu jest szczepozależność – cooznacza, że każdy szczep działa inaczej i w każdym przypadku należy probiotyk dobierać indywidualnie, szczególnie w terapii chorych cierpiących na schorzenia układu pokarmowego tj.: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego – Crohna, czy zespół jelita drażliwego (IBS)– dodaje prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska, ekspert kampanii „Probiotyk – wybieram świadomie”.
Aż 63% respondentów badania opinii kojarzy probiotyki z produktami niezbędnymi do stosowania w trakcie i po antybiotykoterapii oraz w biegunce. Najlepiej udokumentowane działania wybranych szczepów probiotycznych to zapobieganie biegunce
związanej ze stosowaniem antybiotyków oraz w leczeniu ostrej biegunki infekcyjnej. Niektóre (ale nie wszystkie!) szczepy mają potwierdzone działanie we wspomaganiu układu odpornościowego, zmniejszaniu ryzyka atopowego zapalenia skóry oraz w zmniejszaniu nieprzyjemnych dolegliwości jelita nadwrażliwego – wyjaśniaprofesor Szajewska
Dla osób cierpiących na schorzenia jelita, bardzo ważne jest aby zażywać preparaty, których skuteczność została potwierdzona wudokumentowanych badaniach. Tylko takie preparaty dają gwarancję złagodzenia dolegliwości chorobowych. Jakość ma w tym przypadku ogromne znaczenie – podkreśla dr hab. Małgorzata Mossakowska z Polskiego Towarzystwa Wspierania Osób z Nieswoistymi Zapaleniami Jelita.
Na rynku znajduje się blisko 100 preparatów probiotycznych, ale tylko niektóre z nich mają działanie udokumentowane badaniami. Ogromne znaczenie dla jakości mikrobiologicznej probiotyków mają warunki przechowywania i data ważności preparatów. Bardzo niepokojące jest, że ponad 60% ankietowanych zamawia probiotyki w aptekach internetowych, a ponad 21 % kupuje preparaty w Internecie na portalach aukcyjnych. Taki produkt, który dociera do odbiorcy, nie wiadomo w jaki sposób jest przechowywany oraz transportowany. Prawdopodobnie może nie zawierać tylu bakterii, ile obiecuje producent na opakowaniu. Badając preparaty dostępne na rynku, w wielu przypadkach stwierdziliśmy zależność, że im bliżej końca terminu przydatności do spożycia, tym mniej bakterii w danym produkcie –mówi prof. dr hab. n. farm. dr n. med. Stefan Tyski, ekspert kampanii „Probiotyk – wybieram świadomie”.
Kampania„Probiotyk – wybieram świadomie” to inicjatywa edukacyjna, nad którą merytorycznie czuwa Rada Programowa, w skład której wchodzą:
• Prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska, specjalista chorób wewnętrznych, gastroenterolog, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych I Gastroenterologii z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Chorób Zapalnych Jelit CSK MSWiA, prezes Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii
• Prof. dr hab. n. med. Hanna Szajewska, pediatra, kierownik II Kliniki Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodnicząca Sekcji Żywienia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci
• Prof. n. farm. dr hab. n. med. Stefan Tyski, kierownik Zakładu Antybiotyków i Mikrobiologii Narodowego Instytutu Leków, kierownik Zakładu Mikrobiologii Farmaceutycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ekspert Komisji Farmakopei Europejskiej, 2010 r. zastępca Przewodniczącego Komisji Farmakopei Polskiej, Prezes Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów.
r