CZĘSTOCHOWSKIE CIEKAWOSTKI EKOLOGICZNE
Tytułowe słowa nie są testem na wymowę lub pochodzenie, mającym zastąpić „chrząszcza brzmiącego w trzcinie”. To tylko kilka z kilkuset, a może i tysięcy gatunków ze swojsko brzmiącą nazwą, opisanych i występujących w przyrodzie Częstochowy. Wszystkie można zlokalizować w terenie między innymi dzięki portalowi Miejskiego Systemu Informacji Turystycznej, siedząc w domu lub stojąc przed infomatem. Najlepiej jednak, na podstawie lokalizacji wskazanej na mapie lotniczej ruszyć w teren, żeby storczykom i dębom 4-metrowym w obwodzie przyjrzeć się z bliska.
Dla przeciętnego częstochowianina przyroda kojarzy się ze szpalerem lip w alejach lub skwerami i parkami. Okazuje się jednak, że dzięki pracy częstochowskich przyrodników, zatytułowanej „Przyroda Częstochowy – strefy ochronne i stanowiska cenne przyrodniczo” będącej wspólnym dziełem Stanisława Cabały, Cezarego Gębickiego, Krzysztofa Pierzgalskiego i Jerzego Zygmunta, miłośnicy i nauczyciele biologii, fotograficzni łowcy okazów, mają zajęcie i pomoc naukową do wykorzystania na lata. Opracowanie powstało na zlecenie Wydziału Ochrony Środowiska Urzędu Miasta.
W scenariuszach lekcji przygotowanych w ramach projektu „Społeczeństwo Informacyjne Częstochowy 2010-2011” przez Samorządowy Ośrodek Doskonalenia, portal MSIT www.info.czestochowa.pl jest wskazywany jako pomocny do nauki biologii, geografii, przygotowania uczniów do korzystania z usług elektronicznych oferowanych przez urzędy. Przykładem mogą być: „Atrakcje przyrodnicze” umieszczone w portalu MSIT.
Miejski System Informacji Turystycznej w podkategorii „Atrakcje przyrodnicze” umieścił każde stanowisko przyrodnicze z osobna, sytuując je na lotniczej mapie miasta. Do każdego stanowiska przypisano także odnośnik na stronę internetową (http://www.czestochowa.pl/miasto_1/srodowisko/ochr_przyr), w której znaleźć można szczegółowy spis wszystkich występujących w określonym miejscu gatunków fauny i flory oraz gatunków chronionych. Trudno znaleźć lepszą pomoc naukową do nauki przyrody niż wcześniej wspomniane opracowanie. Dzięki niej mamy na wyciągniecie ręki – bo na terenie Częstochowy – około stu wycieczek w teren. Wiedza – także z geografii – podana na świeżym powietrzu, zawsze lepiej zapada w pamięć… Przeglądając tę publikację często się zdziwimy (młaka, zerwa, szczyr), często będziemy zaskoczeni (tyle jaskiń, jary, bór, torfowisko), niekiedy dumni z giętkości polskiego języka.
Czy częstochowskie stanowiska przyrodnicze mogą być także atrakcjami dla kogoś z zewnątrz? Dlaczego nie… Dla pasjonującego się przyrodą łatwe „upolowanie” np. na zdjęciu rzadkich chronionych gatunków może być także powodem przyjazdu do Częstochowy i dłuższego niż kilka godzin pobytu. Skoro miłośnicy komunikacji publicznej potrafią przyjechać z odległych krain do częstochowskiego MPK, żeby zobaczyć stary tramwaj i jeszcze się nim przejechać, to nie ma powodu, żeby wątpić w chęć odwiedzin za dnia starorzeczy Konopki, Kucelinki czy Warty, a wieczorem – np. jazzowego klubu. W każdym razie lepiej jest taką możliwość stworzyć niż nie tworzyć. Dajemy możliwości, niech każdy wybierze coś dla siebie.
Czy nie warto zobaczyć runa w Gąszczyku, w którym występują: miodunka ćma, przylaszczka, zdrojówka rutewkolistna, zerwa kłosowa, marzanka wonna, perłówka zwisła, piżmaczek, podagrycznik, sałatnik leśny, szczawik zajęczy i szczyr trwały…
A może podejrzeć chronione storczyki: kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk szerokolistny oraz pomocnik baldaszkowy. Czy wiemy, że dęby w Sabinowie porośnięte są pustułką pęcherzykowatą, w zagajniku przy Miodowej okazałe dęby szypułkowe mają obwód 4 metrów, a jaskiń jest więcej niż jedna, bo Mysia, na Kamieniu, w Balikowej Skale, w Prędziszowie…
Mamy w Częstochowie łęgi, na Błesznie jest młaka, a w Dźbowie pozostałości parku dworskiego. Nawet na takim wydawało by się nieciekawym zbiorniku przy hucie można zaobserwować kaczki, łabędzie, zimorodka, łyskę, kokoszkę i wiele innych gatunków ptasiego towarzystwa.
Z gór w Częstochowie wymieniana jest zwykle Jasna Góra, a gdzie Góra Ossona, Kamień, Kamyk, Kokocówka, Modosowa, Prędziszów, Sołek? Zobacz na www.info.czestochowa.pl.
IL