Tadeusz Wrona twórcą instytucji referendum w Polsce.
Jakoś umknęło częstochowskiej opinii publicznej, iż Tadeusz Wrona jest pierwszoplanowym współtwórcą instytucji referendum w Polsce. W chwilach swej największej świetności politycznej, gdy był numerem trzynastym na wyborczej liście krajowej AWS i prominentnym statysta układu Krzaklewski – Buzek, w imieniu Klubu Parlamentarnego AWS, poseł Tadeusz Wrona przemawiał w Sejmie, 2 grudnia, 1999 roku – przekonując i z pasją argumentując na rzecz rządowego projektu ustawy o referendum lokalnym.
Trudno się nie zgodzić z tym, co wówczas w polskim Parlamencie, mówił Tadeusz Wrona: ”Instytucja referendum lokalnego jest nierozłączną cechą samorządności lokalnej. Jest swoistym bezpiecznikiem chroniącym społeczność przed nadużyciem ze strony władz lokalnych, przed wprowadzeniem przez nie decyzji niezgodnych z wolą ogółu mieszkańców.”
Jednakże przekonywująco bronił, w tym samym przemówieniu poseł Wrona inicjatorów referendum przed pomówieniami o populizm, płynących ze strony władzy samorządowej:
„Pamiętajmy przy tym o regule, im większa jest aktywność społeczna mieszkańców, tym silniejsza jest gmina. Zdarzały się wypadki postrzegania ( z pozycji władzy: prezydenta, burmistrza czy wójta) inicjatorów referendum jako populistów, jako ludzi blokujących przemyślane działania na rzecz rozwoju gminy Tego typu postrzeganie jest błędem. Populizm nie zyska powodzenia tam, gdzie prowadzona jest dobra polityka informacyjna, tam gdzie władza lokalna utrzymuje stałą więź z mieszkańcami, gdzie każda trudna i kontrowersyjna decyzja poprzedzona jest odpowiednimi konsultacjami, wyjaśnieniami i dyskusją z mieszkańcami”
Jednakże głęboko wczuwał się wówczas poseł Tadeusz Wrona w sytuacje lokalnej władzy , którą właśnie, dla jej własnego bezpieczeństwa, instytucję referendum należy chronić:
„Referendum spełnia zatem rolę swoistego bezpiecznika. Jest mechanizmem chroniącym polityków lokalnych przed pułapką samozadowolenia i alienacji od społeczności gminy. Nawet jeśli rzeczywiście przyczyną referendum jest populizm, nawet jeśli rzeczywiście wynik referendum utrudnia rozwój gminy, nie zmienia to oceny wartości tej instytucji, bo wynik ten uczy, że nie da się mądrze rządzić przeciw społeczeństwu albo bez społeczeństwa. A jest to lekcja w takim samym stopniu potrzebna w skali małej gminy, jak i wielkiego państwa.
Społeczeństwo Częstochowy powoli, ale dogłębnie przyswaja sobie nauki swego pracodawcy i nauczyciela – Tadeusza Wrony, aż po niespełna dziesięciu latach, 15 listopada 2009 roku, postanowiło z nich skorzystać.
r