„Katyń… ocalić od zapomnienia” – pod takim hasłem odbędą się ogólnopolskie obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. W Częstochowie przybiorą wyjątkowy wymiar.
POD PATRONATEM „GAZETY CZĘSTOCHOWSKIEJ”
Szczególnym akcentem obchodów będzie akcja posadzenia w całym kraju 21.473 dębów. Każdy DĄB to jedno nazwisko z listy katyńskiej zamordowanych przez Rosjan Polaków. Patronat honorowy nad projektem objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej – prof. dr hab. Lech Kaczyński.
Organizatorem częstochowskich obchodów, którym patronują prezydent Częstochowy Piotr Kurpios i przeor Jasnej Góry ojciec Roman Majewski jest Zespół Szkół Samochodowo-Budowlanych. Inicjatywa zyskała również silne wsparcie mediów, w tym gronie znaleźli się: „Niedziela”, Radio Jasna Góra, Radio Fiat i nasz tygodnik – „Gazeta Częstochowska”.
W najbliższym czasie czekają nas ważne, o spektakularnym wydźwięku, wydarzenia. W ramach przedsięwzięcia w Częstochowie zostanie posadzonych 70 dębów, poświęconych 70. zamordowanym przez Rosjan żołnierzom. Kulminacyjną ceremonię, 13 kwietnia, zainauguruje Msza św. na Jasnej Górze. Uroczystość ta zwieńczy całość działań, w tym konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całego regionu częstochowskiego, w którym młodzież przygotuje prezentacje żołnierzy zamordowanych w Katyniu, Ostaszkowie, Charkowie, Miednoje oraz konferencję naukową, którą merytorycznie opracuje Samorządowy Ośrodek Doskonalenia.
O przedsięwzięciu „Katyń… ocalić od zapomnienia” rozmawiamy z głównymi jego koordynatorami Agnieszką Burzyńską, nauczycielką WOS i Rafałem Piotrowski, nauczycielem historii, pracownikami Zespołu Szkół Samochodowo-Budowlanych
To bardzo budujące, że w szkole technicznej wartości patriotyczne i pamięć historyczna są żywe i mocno akcentowane.
Rafał Piotrowski. – To piękna tradycja naszej placówki. Od wielu lat, jeszcze zanim zaczęliśmy uczyć w tej szkole, realizowano liczne projekty o znaczeniu historyczno-patriotycznym, w które zaangażowanych było wielu nauczycieli. Zachęcony przykładem z góry, jako historyk podejmuję różne przedsięwzięcia.
Agnieszka Burzyńska. – Przeprowadzamy projekty, szkolne, lokalne i regionalne, włączamy się też chętnie do inicjatyw organizowanych przez inne instytucje – Muzeum, PTTK. Projekt „Katyń…” podjęliśmy z pewną dozą nieśmiałości, bo po raz pierwszy samodzielnie wykonujemy tak poważne i ogólnopolskie zadanie, dotyczące istotnej prawdy historycznej.
Jak uczniowie reagują na propozycje patriotyczno-historyczne?
R.P. – W ubiegłym roku przystąpiliśmy do sześciu konkursów regionalnych, w tym „Poznajmy ojcowiznę” i Moja mała ojczyzna”, organizowanych przez PTTK, czy „Atlas zabytków militarnych”, w którym uporządkowaliśmy dwa bunkry z jedenastu, które są w Częstochowie. Dużym sukcesem było drugie miejsce naszych uczniów w konkursie częstochowskim: „Zło dobrem zwyciężaj”, w nagrodę pojechaliśmy do Katynia.
A.B. – Najważniejsze jest, że młodzież chętnie przystępuje do różnych działań, a teraz z przejęciem dyskutują na temat konkursu „Katyń…”. Okazuje się, że miłość do ojczyzny to dla wielu młodych ludzi nadrzędna, bardzo cenna wartość.
Co zainspirowało Państwo do włączenia się do akcji sadzenia dębów? Jako jedyni z Częstochowy podjęliście to wyzwanie.
R.P. – Bodźcem była podróż do Katynia, dla wszystkich bardzo piękna, wzruszająca i wartościowa. Gdy usłyszałem o obchodach 70. rocznicy mordu katyńskiego skontaktowałem się z Agnieszką. Miałem ochotę podjąć inicjatywę w naszej szkole, ale obawiałem się, że zadanie będzie zbyt trudne. Koleżanka pomysł podchwyciła. Udaliśmy się do dyrektora szkoły Piotra Galewicza, który, co muszę podkreślić z dużym szacunkiem, zareagował bardzo pozytywnie. Stwierdził, że to wspaniała inicjatywa, którą będziemy realizować. Zapewnił, że dołoży wszelkich starań, by nam pomóc i dotrzymał słowa. W szkole powstał komitet organizacyjny, skupiający kilkanaście osób.
A.B. – Pracy jest dużo, bo to wielkie przedsięwzięcie logistyczne. Pisanie do różnych instytucji pism o patronaty, sponsoring. Nawiązaliśmy współpracę z dwoma stowarzyszeniami: Rodziną Katyńską i Rodziną Policyjną 1939 roku. Nauczyciele naszej szkoły przygotowują też spektakl „„Katyń… ocalić od zapomnienia”, na który zostaną zaproszeni członkowie obu Stowarzyszeń.
Jak powstała lista żołnierzy, których sylwetki młodzież będzie przygotowywać w ramach konkursu?
R.P. – Lista stale rośnie. Na początku miało być 30 osób, w efekcie, po ogromnym odzewie zainteresowanych rodzin zamordowanych żołnierzy – taka jest siła tego projektu – jest już 70 osób, z Częstochowy, Lublińca, Kłobucka, całego regionu częstochowskiego. I tyleż posadzimy 70 dębów. Wykorzystaliśmy książkę Stowarzyszenia Rodzina Katyńska. Jest tam ponad trzysta dwadzieścia nazwisk osób zamordowanych na Wschodzie, które są związane z Częstochową. Pracowały w naszym mieście, urodziły się tu, bądź ich potomkowie tu mieszkają. Naszą propozycję przesłaliśmy do Parafiady im. Św. Józefa Kalasancjusza w Warszawie. Stamtąd wróciła do nas z paroma poprawkami.
Niektórzy mogą zarzucić, że tylko 70 osób będzie uhonorowanych, a nie 320.
R.P. – I zarzucają. Chcielibyśmy uczcić wszystkich, ale jest to fizycznie niemożliwe. Sądzę, że w przyszłości przedsięwzięcie doczeka się kontynuacji i uhonoruje się następne osoby. Przy okazji trzeba powiedzieć, że w Częstochowie akcja jest największa, w innych miastach będą sadzone zaledwie dwa, trzy drzewka.
Jakim zainteresowaniem wśród uczniów cieszy się konkurs?
A.B. – Młodzież wybrała już 20 osób do opisu, ale czekamy na dalsze zgłoszenia. Na razie zgłosili się uczniowie pięciu szkół – ZS Gastronomicznych, ZS Technicznych, ZS im. Andersa, LO im. Dąbrowskiego, ZS Samochodowo-Budowlanych i chęć LO im. Kochanowskiego. Prace przyjmujemy do 20 marca, akces można wyrazić nawet tuż przed zamknięciem konkursu, najważniejsze jest dostarczenie opracowania w wyznaczonym terminie. Mamy nadzieję, że chęć udziału wyrazi znacznie większa liczba uczniów i szkół. Prace będą oceniane przez komplementarne jury, poprosiliśmy o pomoc Młodzieżowy Dom Kultury.
Kto, prócz dyrekcji i kolegów, wspomaga Państwo w tym przedsięwzięciu?
R.P. – Początkowo mieliśmy trudności z pozyskaniem współorganizatorów. Pierwsza zdeklarowała się Częstochowska Organizacja Turystyczna, pani dyrektor Elżbieta Trzeciak podała nam od razu rękę, mówiąc, że to akcja, którą trzeba poprzeć. Teraz hasło „Katyń” otwiera drzwi i mamy już duży oddźwięk. Oficjalnie włączył się Urząd Miasta Częstochowy oraz Samorządowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Uzyskaliśmy też wsparcie wielu instytucji, między innymi częstochowskiego Instytutu Pamięci Narodowej, Towarzystwa Patriotycznego „Kresy”, Muzeum Częstochowskiego, Wydziału Edukacji i Sportu UM, Wydziału Kultury i Promocji UM, Wydział Ochrony Środowiska , Rolnictwa i Leśnictwa Pomoc obiecują i realizują częstochowscy parlamentarzyści – zaproponowaliśmy im ufundowanie granitowych tabliczek, które zostaną wmurowane przy posadzonych dębach, a także liczymy na pomoc NSZZ „Solidarność” czy ZNP.
A.B. – Dużo działa dyr. Galewicz. Ustalił z kamieniarzem cenę promocyjną, z Nadleśnictwem Złoty Potok wynegocjował sadzonki za darmo. Pracujemy usilnie nad tym, by pozyskać atrakcyjne nagrody dla uczniów, sporo ich już zebraliśmy. Trochę martwi nas cena tabliczek – mimo upustu mają kosztować około 8 tysięcy złotych, ale tu pomagają nam koledzy, rodzice i uczniowie. Wszyscy składają się na ten cel, niektórzy nauczyciele chcą indywidualnie ufundować tabliczki. Każda złotówka się liczy.
Data uroczystości jest znana, a miejsce?
R.P. – Jeszcze nie. Urząd Miasta zastanawia się. Obchody będą miały szeroki wymiar, zaproszonych będzie kilkadziesiąt osób, a na uroczystość przybędzie – taką mamy nadzieję – kilka tysięcy częstochowian. Zamierzają też przyjechać osoby z zagranicy, nawet z USA. Data nie jest przypadkowa, bo 13 kwietnia 1943 roku Niemcy ogłosili światu odkrycie zbiorowych grobów w Katyniu. Przyjmując datę 13 kwietnia pragnęliśmy połączyć dwie daty związane z Katyniem – 70. rocznicę mordu i publiczne ogłoszenie tego okrutnego czynu.
Co chcecie Państwo osiągnąć dzięki projektowi?
A.B. – Zależałoby nam na zaangażowaniu wielu szkół, akcja przecież dotyczy ważnego dla każdego Polaka wydarzenia. Chcielibyśmy, by odkrywanie prawdy historycznej było szerzone wśród młodzieży, by zakorzenić w nich patriotyzm i przywiązanie do polskiej historii, by mieli świadomość jej tragizmu, ale i chwały. A przede wszystkim mamy na celu oddanie hołdu pomordowanym. To są przecież polscy bohaterowie, którzy oddali życie za nas, za wolną Polskę.
R.P. – Mamy osobistą satysfakcję, że projekt, mimo pewnych trudności, udało się nam wprowadzić w życie. Młodzież musi widzieć przykłady, a ci co zginęli na Wschodzie, są prawdziwymi wzorami patriotyzmu, i warto, by młodzież z tych autorytetów czerpała.
Dziękuję za rozmowę.
Agnieszka Burzyńska i Rafał Piotrowski pragną za pośrednictwem naszej Gazety podziękować wszystkim, którzy im pomagają, wspierają, dodają sił, otuchy i jednocześnie zachęcić następnych do współpracy. – To projekt nad którym trzeba pochylić głowy – podkreślają. – Pragniemy też wyrazić szczególną wdzięczność koleżankom i kolegom ze szkoły oraz panu dyrektorowi Galewiczowi. Ich pomoc jest nieoceniona. O wielu dobrych gestach nawet nie wiemy, dlatego tym bardziej dziękujemy – dodają.
Organizatorzy obchodów w Częstochowie uprzejmie proszą o wsparcie ich przedsięwzięcia. Liczy się każdy gest dobrej woli.
Informacji udzielają: Agnieszka Burzyńska nr tel. 661054809 i Rafał Piotrowski nr tel. 608046929.
Ewentualne ofiary rzeczowe można przekazywać do szkoły, a pieniężne na konto Rady Rodziców, z dopiskiem: Katyń. (proszę o dopisanie numeru konta) 51102016640000350202085181
Lista 70. nazwisk do wyboru oraz wszelkie informacje są na stronie ZSSB www.zssb.ids.czest.pl, adres do korespondencji: zssb@edukacja.czestochowa.pl
W poprzednim numerze zamieściliśmy listę 65 nazwisk, doszły jeszcze dwa: (proszę o dopisanie nazwisk)
66. Podporucznik rezerwy piechoty WP Bieńkowski Stanisław s. Stanisława, ur. 1902 † Kozielsk
67. Porucznik rezerwy WP Franke Alfred, s. Adolfa, ur. 1895r. † Starobielsk
Czekamy na zgłoszenie jeszcze trzech nazwisk
tinta
Terminarz projektu:
1. Czas trwania grudzień 2009 – kwiecień 2010.
2. Materiały należy składać do 20 marca 2010 r. na adres:
Zespół Szkół Samochodowo-Budowlanych, ul. św. Augustyna 3/7, 42-200 Częstochowa, z dopiskiem „Dęby Katyńskie”
4. 31.03.2010 r. – rozstrzygnięcie konkursu „Katyń…ocalić od zapomnienia”.
5. 07.04.2010 r. godz. 10:00 – konferencja tematyczna w Urzędzie Miasta Częstochowy (sala sesyjna). Wręczenie dyplomów, nagród i podziękowań.
6. 13.04.2010 r.
godz. 9:30 – uroczysta Msza Święta na Jasnej Górze
godz.11.30 – odsłonięcie tablicy pamiątkowej i poświęcenie tabliczek upamiętniających ofiary zbrodni katyńskiej
URSZULA GIŻYŃSKA