Magnacki pałac i mauzoleum w Wędzinie


Od parafii do parafii w byłym województwie (182)

Mimo posiadania wspaniałego franciszkańskiego kościoła Borki Wielkie dopiero w 1942 r. uzyskały status parafii – należąc wcześniej do Olesna. Do parafii tej przyłączono także pobliskie Borki Małe. Znajdował się w nich wtedy zabytkowy drewniany kościół, który spłonął w 1952 r. Jednak dwa lata później wybudowano masywną kamienną świątynię, która spełnia teraz funkcję parafialnej filii. Na południowy-wschód od Borków Wielkich mamy jeszcze 4 parafie należące do dekanatu oleskiego, choć leżące już na terenie gminy Ciasna. Opuszczając w ich kierunku Borki Wielkie natrafimy najpierw na stary murowany młyn. Położony nad rozległym stawem – zasilanym przez Łomnicę, która płynie do Liswarty – przeszedł ostatnio modernizację z przeznaczeniem na obiekt gastronomiczny. Nieco dalej istniał dawny folwark, w którego budynkach powstał w latach 90. ośrodek hippiczny z zapleczem noclegowym. Położony nad kanałem wodnym z kąpieliskową zatoką, oraz w pobliżu kompleksu leśnego nad Liswartą, stanowi zaskakujące uroczysko pozwalające na świetny odpoczynek. Na dobrze utrzymanych padokach i torze przeszkód działa klub jeździecki o nazwie „Volta Arom”. Klub ten przyciąga głównie młodych ludzi, którzy w nowoczesnych stajniach trzymają własne konie. Właściciele ośrodka kompletują też stare sprzęty wiejskie i narzędzia rolnicze – poczynając od drewnianych soch i konnych pługów. Na północnym styku granic gminy Olesno z gminą Ciasna położona jest miejscowość Wędzina. Już od średniowiecza było to dominium szlacheckich rodów jak: Gaschinów, Goszyckich, Rouzitz de Helm i von Studnitz. Po tych ostatnich pozostał okazały pałac (na zdjęciu) otoczony obszernym parkiem z wiekowymi dębami. W głębi tego parku widoczne jest zdewastowane mauzoleum ostatnich właścicieli tej posiadłości. Zwalona krypta grobowa i zniszczone zupełnie tablice inskrypcyjne nie pozwalają już na otworzenie nazwisk pochowanych tutaj właścicieli Wędziny. Miejscowość ta od swego zarania należała do parafii w Sierakowie Śląskim. Od początku XX w. mieszkańcy czynią starania o budowę własnego kościoła. Wobec odmowy kurii rolnik Jan Hadzik buduje w 1908 r. własnym kosztem niewielką kaplicę. Rozbudowana po II w. św. pozwala na utworzenie w 1980 r. własnej parafii. Dwadzieścia lat później powstaje w Wędzinie nowoczesny murowany kościół (na zdjęciu). Natomiast blisko 100 letnia kaplica została rozebrana, lecz jedną jej ścianę zamieniono na pamiątkowy, przydrożny ołtarzyk. Zanim opuścimy Wędzinę warto jeszcze znaleźć na ul. Muzealnej (północno-zachodni wylot z tej miejscowości). Otóż przy ulicy tej znajduje się dawna polska szkoła. Funkcjonowała ona do II wojny światowej, a do niedawna mieściło się w niej muzeum walki o polskość na tej ziemi (stąd nazwa ulicy). Ostatnio jednak zamienione na prywatne siedlisko. Droga z Wędziny do Sierakowa prowadzi przez osadę o nazwie Szklarnia. Jest to ślad po hucie szkła jaka tutaj prosperowała w XVIII i XIX w. – świadcząc, iż musiały tutaj występować pokłady odpowiedniego piasku.

Andrzej Siwiński

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *