Holenderski wiatrak w Soborzycach


Od parafii do parafii w byłym województwie (43)

Opisana dokładnie w poprzednich odcinkach parafia w Cielętnikach ma wspólne wątki z sąsiednią parafią w Soborzycach. Należące teraz do dekanatu gidelskiego niegdyś się nawzajem zastępowały. Istniejąca od końca XIII w. parafia w Soborzycach, była tak słabo wyposażona, że wreszcie w r. 1826 została oddana w administrację proboszczowi z Cielętnik. Później parafię w Soborzycach w ogóle zlikwidowano (po Powstaniu Styczniowym), by po 40 latach postąpić naodwrót. Teraz proboszcz z Cielętnik przenosi parafię do Soborzyc, dla uniezależnienia się od miejscowych dziedziców. Taki stan trwa do r. 1925, kiedy to kolejny proboszcz znowuż zamieszkał w Cielętnikach, a biskup kujawski ponownie ustanowił parafię w Soborzycach.
Wjeżdżając do Soborzyc polną drogą od strony północnej (z Sekurska) zaskoczy nas niewątpliwie kamienna budowla, która z daleka przypomina średniowieczną, obronną basztę (na zdjęciu). Jest to jednak współczesny wiatrak, który powstał w połowie latach 20. ub. w.. Zbudowany na wzór holenderski podobno nawet przez pewien czas pracował. Jednak dzisiaj pozostały tylko gołe mury z okienkami i zupełnie zniszczone, drewniane stropy – w których zauważyłem kiedyś gnieżdżącą się sowę. Dzisiaj stanowi mało znaną i zupełnie nie opisaną atrakcję tej miejscowości, stąd nawet w pobliżu mamy ul. Wiatrakową. Jednak parafia soborzycka mieści się przy ul. Świerczewskiego, gdzie na otoczonym kamiennym murem wzgórku stoi współczesny, murowany kościół (na zdjęciu).
Powstawał on w latach 1963-66, kiedy to parafia znalazła się nagle bez świątyni. Pierwszy, drewniany kościół zbudowano w Soborzycach pod koniec XIII w. i jego patronką była już wtedy św. Urszula z Towarzyszkami, czyli z Jedenastu Tysiącami Dziewic. Wg. legendy była nią księżniczka bretońska (Francja) która wracała z 11 tyś. towarzyszek z pielgrzymki do Rzymu i wszystkie one zostały po drodze zamordowane przez Hunów (koczowniczy lud azjatycki, który w IV wieku dotarł aż nad Dunaj). Kościół ten rozebrano na początku XVIII w., gdy już się rozlatywał. Drugi postawili cystersi z opactwa jędrzejowskiego, którzy już od ponad 300 lat byli właścicielami Soborzyc i prowadzili tutaj wzorcowe gospodarstwo rybne (na zmeliorowanym obecnie, dawnym dopływie Wiercicy). Ukończony w r. 1738 był kilkakrotnie starannie remontowany (np. dwukrotna wymiana gontów). Ostatni remont przeszedł w połowie lat 50., by w dniu 7 października 1959 r. niespodziewanie spłonąć. Teraz przez kilka lat liturgia parafialna odprawiana była w kaplicy urządzonej na plebanii, aż do momentu zbudowania nowej świątyni, którego patronką jest nadal św. Urszula z Towarzyszkami. Z dawnych czasów pozostała jedynie XIX – wieczna, murowana dzwonnica na której widnieją dwie daty upamiętniające: budowę w r. 1883 i remont w r. 1950.

ANDRZEJ SIWIŃSKI

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *