Podobnie jak w całej Polsce, tak i w Częstochowie znaleźć możemy liczne formy upamiętnienia ofiar zbrodni katyńskiej.
Wielu częstochowian znalazło się na białoruskiej lub ukraińskiej liście katyńskiej, zawierających dane obywateli polskich zamordowanych przez NKWD wiosną 1940 roku. Wielu z nich to oficerowie służący w pułkach 7 Dywizji Piechoty lub w innych jednostkach Wojska Polskiego, wielu to także policjanci, strażnicy graniczni, inżynierowie czy lekarze. Na przestrzeni blisko trzydziestu lat, powstałe w 1990 roku Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Częstochowie zrzeszało ponad sto osób, w tym rodziny ofiar zbrodni oraz nielicznych żołnierzy, którzy przeżyli obozy w Ostaszkowie i Starobielsku.
W kwietniu 1993 roku, na częstochowskim cmentarzu Kule, staraniem Stowarzyszenia odsłonięto pomnik katyński zawierający ziemię z Katynia oraz nazwiska zamordowanych oficerów z 7 DP, a także pozostałych oficerów pochodzących z Częstochowy lub oficerów z rodzin, które osiedliły się w mieście po wojnie. Od tej pory, pod pomnikiem regularnie odbywają się uroczyste obchody kolejnych rocznic zbrodni katyńskiej, a lista nazwisk umieszczonych na płytach pomnika stale się wydłuża.
W międzyczasie, głównie dzięki staraniom częstochowskiej Rodziny Katyńskiej, powstawały kolejne formy upamiętniania, w tym m.in. 23 tablice upamiętniające nauczycieli z Ziemi Częstochowskiej, którzy zostali zamordowani przez Sowietów na Wschodzie.
Z innych inicjatyw należy wymienić częstochowski Plac Katyński utworzony w 2010 roku, na którym regularnie sadzone są „Dęby Pamięci” oraz organizowane uroczystości rocznicowe. Jednym z inicjatorów powstania placu, a zarazem miejsca gdzie poprzez sadzenie dębów upamiętnia się zamordowanych częstochowian, był p. Rafał Piotrowski, nauczyciel historii, działacz społeczny, a obecnie dyrektor Zespołu Szkół Technicznych w Częstochowie.
Fot.
1. Warta honorowa w barwach 27 Pułku Piechoty, wystawiona przez Stowarzyszenie Historyczne Reduta Częstochowa podczas uroczystości pod pomnikiem katyńskim na cmentarzu Kule w Częstochowie w 2017 roku.
Adam Kurus