W dwóch dotychczas wydanych tomach „Encyklopedii Solidarności” pomieszczono 24 biogramy i 10 haseł dotyczących naszego regionu. Ostre kryteria przyjęte przez redakcję Encyklopedii nie pozwalają umieścić tam biogramów wszystkich działaczy częstochowskiej Solidarności, którzy zasługują na pamięć. Stąd pomysł tej rubryki, która ma na celu uzupełnić papierowe wydanie „Encyklopedii Solidarności”. Wszelkie uwagi proszę kierować do autora: w.rotarski@wp.pl
*
Gołdy Edward (1929-2012), syn Władysława – legionisty, obrońcy Ojczyzny w 1920 r. Urodził się 9 XII 1929 w Częstochowie. Ukończył 7 klas szkoły podstawowej na kursach wieczorowych. W latach 1944-1945 był żołnierzem Armii Krajowej (ps. „Kajtek”) i jednocześnie uczył się w szkole podoficerskiej AK.
W lutym 1946 był współzałożycielem (ps. „Zawierucha”) podziemnej organizacji młodzieżowej „Polska Armia Powstańcza”. 10 I 1950 został aresztowany przez Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa w Częstochowie. Do lipca 1950 był torturowany w śledztwie w PUB przy ul. Parkowej (ob. ul. ks. Popiełuszki). 14 VI 1950 Wojskowy Sąd Rejonowy w Kielcach na sesji wyjazdowej w Częstochowie skazał go na dożywotnie więzienie, 15 XII 1950 Najwyższy Sąd Wojskowy uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia, 20 I 1951 Wojskowy Sąd Rejonowy w Kielcach ostatecznie skazał go na 15 lat więzienia, 13 IV 1955 Najwyższy Sąd Wojskowy po zmianie kwalifikacji czynu i zastosowaniu amnestii z 1952 złagodził karę do 7 lat wiezienia. Jako więzień przebywał w Areszcie Śledczym w Częstochowie, potem w Zakładach Karnych w Raciborzu i Strzelcach Opolskich (głównie w izolatce). Tam w nocy 6/7 II 1955 próbował (z Bronisławem Pilisem) ucieczki z więzienia przez otwór w murze, za co został skazany 21 III 1955 przez Sąd Powiatowy w Strzelcach Opolskich na 8 miesięcy aresztu. Prokuratura Wojewódzka w Opolu 30 IV 1956 zastosowała amnestię z 1956 i darowała orzeczoną karę aresztu. 24 V 1956 Sąd Wojewódzki w Kielcach zastosował amnestię z 1956 i złagodził karę główną do 6 i pół roku wiezienia. 10 VII 1956 Gołdy wyszedł z więzienia z poważnym uszczerbkiem na zdrowiu.
W latach 1957-1978 pracował fizycznie w zakładach w Częstochowie: PKS, Zakłady Chemiczne „Rudniki”, Spółdzielnia Pracy „Twórczość”, Obwodowy Urząd Pocztowy, Kopalnia Rudy Żelaza „Barbara” w Dźbowie, Częstochowski Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Modzelewskiego, Częstochowskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego, „Rudex” i ponownie CzZPB „Ceba”. 17 V 1978 został zatrzymany przez funkcjonariusza z Granicznego Punktu Kontrolnego w Olszynie pod zarzutem próby nielegalnego przekroczenia granicy z NRD, 18 V 1978 został tymczasowo aresztowany, a 13 X 1978 skazany przez Sąd Rejonowy w Częstochowie na 2 lata ograniczenia wolności z potrąceniem 15% pensji. W latach 1978-1979 pracował w Kombinacie Budownictwa Komunalnego w Częstochowie; 1979-1984 był doręczycielem w Wojewódzkim Urzędzie Pocztowo-Telekomunikacyjnym w Częstochowie.
14 VII 1980 wspólnie z 85 pracownikami WUPT wystosował petycję do dyrekcji z żądaniami podwyżki płac. Podwyżka została przyznana a Gołdy zaczął być rozpracowywany przez SB w ramach Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia (SOS) krypt. „Poczta”.
Od września 1980 był członkiem „Solidarności”, początkowo w Komitecie Założycielskim w WUPT, potem został wybrany wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej. Od czerwca 1981 był uczestnikiem w KPN. 13 XII 1981 został internowany w obozie w Zabrzu-Zaborzu, skąd 1 IV 1982 został zwolniony – prosto do szpitala. Za udział w demonstracji 17 X 1982 ponownie został internowany 22 X 1982 w obozie w Zabrzu-Zaborzu, skąd zwolniono go 13 XII 1982. W latach 1983-1984 miał częste rewizje w domu, był zatrzymywany na 48 godzin. Gołdy był rozpracowywany przez SB w ramach SOS/SOR krypt. „Doręczyciel” oraz SOR krypt. „Nadawca”. Od 1984 przebywał na rencie inwalidzkiej.
W sierpniu 1985 wyjechał z żoną do Australii, zamieszkali w Hobart (na Tasmanii). Od 1986 był przewodniczącym Komitetu Filii w Hobart Biura Informacyjnego NSZZ „Solidarność” w Australii z siedzibą w Sydney, od IX 1986 współzałożycielem Stowarzyszenia Przyjaciół Solidarności w Hobart, od 1987 przewodniczącym Komitetu „Solidarności” w Hobart, jednocześnie organizował pomoc dla częstochowskich działaczy„Solidarności”. W lutym 1989 Regionalna Komisja Koordynacyjna NSZZ „Solidarność” w Częstochowie mianowała go pełnomocnikiem na Australię, co ogłoszono w biuletynie podziemnym „Wytrwamy”. Od 1991 był członkiem KPN.
W sierpniu 1995 powrócił do kraju, od 1995 przebywał na emeryturze. W kraju był członkiem organizacji kombatanckich: Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Antykomunistyczny Związek Więźniów Politycznych 1939-1956, Związek Solidarności Polskich Kombatantów, Stowarzyszenie Polskich Kombatantów w Kraju „Antyk”, Stowarzyszenie Polskich b. Więźniów Politycznych, Stowarzyszenie Więzionych, Internowanych i Represjonowanych „WIR”. Był członkiem Prawa i Sprawiedliwości, w 2000 kandydat do Rady Miasta z listy PiS. Przyznano mu odznaczenia: Krzyż Partyzancki, Krzyż pamiątkowy „Semper Fidelis”, Krzyż Armii Krajowej, Odznaka Weterana Walk o Niepodległość, Krzyż Walki o Niepodległość, Krzyż Więźnia Politycznego. Zmarł 19 X 2012 r. w Częstochowie. Pochowany został na cmentarzu Kule.
Wojciech Rotarski