Józef Tadeusz Natali (06.04.1921 – 27.06.2008)
Józef Tadeusz Natali (06.04.1921 – 27.06.2008)
Józef Tadeusz Natali przyszedł na świat 6 kwietnia 1921 r. we Lwowie, jako syn Leona i Barbary. W 1938 r. został absolwentem Szkoły Ekonomiczno-Handlowej, w sekretariacie której następnie rozpoczął pracę.
Po napaści Związku Sowieckiego na Polskę, od strony wschodniej, we wrześniu 1939 r. jego ojciec (starszy przodownik Policji Państwowej) został wywieziony na Syberię w okolice Magadanu. Tam też został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w 1940 r. W tym samym roku Józefa Natali wraz matką, a także dwiema jego siostrami, Urszulą i Krystyną wywieziono do Kazachstanu. Z kolei jego dwóch braci Kazimierza i Stanisława wzięto do niemieckiej niewoli.
Józef Tadeusz oraz jego siostry zostali ocaleni dzięki pomocy generała Władysława Andersa – ewakuowano ich do Iranu wraz Armią Andersa.. Z kolei matka zmarła w wieku 47 lat z powodu głodu. W 1944 r. ukończył szkołę podchorążych broni pancernej, po czym rozpoczął służbę w 6 pułku pancernym Dzieci Lwowskich, należącego do 2 Dywizji Pancernej II Korpusu Polskiego. Przebył cały szlak od Monte Cassino do Bolonii. Uczestniczył w bitwie o Piedimonte (20-25 maja 1944). W wyniku najechania na minę przez czołg, w którym się znajdował, doznał ciężkich ran.
Po wojnie piastował stanowisko adiutanta ds. kultury w prowincji Macerata, organizując wszelką pomoc dla ludności cywilnej. W 1946 r. wyemigrował do Wielkiej Brytanii, będąc w ochronie sztabu gen. Andersa. Następnie, po demobilizacji, zaczął pracować pod Londynem. Stęskniony za Ojczyzną, powrócił do Polski w 1948 r. Na krótko osiedlił się w kieleckim mieszkaniu swojego brata Stanisława. W Kielcach pracował też jako kierowca.
Następnie przeprowadził się do Częstochowy, gdzie znalazł zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Przemysłu Wapienniczego i Spółdzielni Mieszkaniowej „Nasza Praca”. Pracował także społecznie, będąc członkiem rady nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz przewodniczącym zespołu orzekającego w sprawach spornych między ZUS-em a ubezpieczonymi. Ponadto sprawował funkcję kierownika Ośrodka Społeczno-Wychowawczego Spółdzielni Mieszkaniowej „Nasza Praca”, zakładając „Giełdę staroci”, z której dochód przeznaczany był na pomoc dzieciom w szkołach osiedlowych.
Był członkiem Związku Kombatantów i Inwalidów Wojennych. Działał w Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Chętnie brał udział w spotkaniach z młodzieżą w Zespole Szkół im. Władysława Andersa, podczas których wspominał czasy wojenne. Co roku uczestniczył w zjazdach Kresowian i Kombatantów na Jasnej Górze.
Zmarł 27 czerwca 2008 r. w Częstochowie. Pochowany na cmentarzu Św. Rocha. Uhonorowany wojskowymi odznaczeniami, m.in. Krzyżem Monte Cassino, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1945, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi. Otrzymał też odznakę Zasłużonego dla Województwa Częstochowskiego. W czasie służby dla Rzeczypospolitej dostąpił zaszczytu awansu na stopień kapitana Wojska Polskiego.
NORBERT GIŻYŃSKI