22 stycznia 2016 r. w Muzeum Produkcji Zapałek w Częstochowie, przy ul. ul. Ogrodowej 68, odbędzie się prezentacja książki pt.: „Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z Polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki” pod redakcją prof. dr hab. Bolesława Orłowskiego.
Czterotomowy słownik został wydany przez Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk, przy współpracy Instytutu Pamięci Narodowej.
W Słowniku prezentujemy rzetelne informacje o najważniejszych Polakach, którzy zaistnieli – często w skali ponadkrajowej – w rozwoju szeroko pojętych nauk przyrodniczych, ścisłych i techniki. Podstawowym kryterium doboru prezentowanych w nim postaci jest oryginalność i innowacyjność dokonań. Czytelnicy i Użytkownicy Słownika będą bez wątpienia zdumieni wagą i skalą przedstawionych na jego łamach polskich osiągnięć.
prof. dr hab. Bolesław Orłowski, członek Rady IPN
Książka jest bardzo obszerna, mieści się w czterech tomach po kilkaset stron każdy, co nie powinno czytelnika […] niepokoić. Trzeba bowiem uważnie przeczytać tytuł, a zwłaszcza jego drugą część, aby zdać sobie sprawę, że to nie jest tylko opis „polskiego wkładu” w technikę oraz nauki matematyczno-fizyczne i przyrodnicze. Jest to przede wszystkim słownik biograficzny zawierający biogramy osób, które w ciągu swego życia tego rodzaju wyjątkowy wkład wniosły. Objętość dzieła świadczy nota bene głównie o tym, że uwzględniono i odnaleziono wiele postaci, które były częstokroć mało znane lub całkowicie zapomniane. Przywrócono je naszej pamięci i przywrócono należne im miejsce w polskiej narracji historycznej. […]
Biogramy są – mimo różnorodności – jednolite w swoim układzie, kompozycji i zwięzłości. Utrzymanie owej jednolitości nie było łatwą sprawą, bowiem słownik biograficzny – niejako z natury rzeczy – ma bardzo wielu autorów o różnych preferencjach akademickich, różnych zainteresowaniach, specjalnościach naukowych i temperamentach badawczych.
Nie mam wątpliwości, że omawiana książka pod redakcją Bolesława Orłowskiego jest dziełem o wysokiej jakości naukowej, a ponadto jest również dziełem bardzo cennym zarówno jako dokument, jak i źródło naukowej informacji. Wyrażam także przekonanie, że wartości humanistyczne czterotomowego opus magnum spowodują, iż będzie ono powitane i czytane przez szerszy krąg czytelników, nie ograniczający się do samych tylko naukowców i historyków nauki.
Prof. dr hab. Władysław Findeisen
Trzeba […] uświadomić współczesnym pokoleniom – zafascynowanym techniką i nowoczesnością – że wśród ludzi, którzy wprowadzali świat na drogę postępu i torowali nieprzetarte szlaki, ważną rolę odgrywali również Polacy. To istotny element budowania świadomości narodowej, a także dumy z naszych osiągnięć, niejednokrotnie podważanej przez niezbyt dobrze poinformowanych malkontentów. I tę rolę znakomicie spełni Słownik, bogate źródło fachowej, dokładnie sprawdzonej, naukowo opracowanej informacji. Nie tylko dla badaczy przeszłości, ale również dla szeroko rozumianej opinii publicznej. Będzie on z pewnością podstawą i punktem odniesienia dla przyszłych historyków nauki, został bowiem przygotowany przez świetnych fachowców, których w Polsce – niestety – nie ma zbyt wielu. Tym większa zasługa Profesora Orłowskiego, że potrafił ich zgromadzić i nakłonić do pracy nad tym naprawdę fundamentalnym dziełem. Jestem doprawdy pod wrażeniem ogromu pracy i jej rezultatów. Chwała również Instytutowi Historii Nauki PAN, na którego barkach spoczywało organizacyjne i finansowe wsparcie całego projektu.
Prof. dr hab. Andrzej Białas
r