W ubiegłym tygodniu (02-05.10) odbył się IV Zjazd Światowego Związku Żydów Częstochowian i ich Potomków. Inauguracji dokonał Zygmunt Rolat – częstochowianin żydowskiego pochodzenia, mieszkający od lat w Stanach Zjednoczonych.
Podczas wtorkowej konferencji obok gościa honorowego zasiadł prezydent miasta, Krzysztof Matyjaszczyk. Pokrótce omówiono program zjazdu i jego następstwa, wśród których wymieniono odnowienie i otoczenie opieką cmentarza żydowskiego przy ul. Złotej.
Termin zjazdu nieprzypadkowo pokrył się z otwarciem odrestaurowanej Filharmonii Częstochowskiej. Tuż przed występem Vadima Repnina, pochodzącego z Syberii znakomitego skrzypka, Zygmunt Rolat przyjął tytuł Honorowego Obywatela Miasta Częstochowy. Gmach natomiast zyskał imię Bronisława Hubermana – polskiego skrzypka i pedagoga wywodzącego się z rodziny żydowskiej.
W IV Zjeździe wzięło udział ok. 200 osób m.in. z Francji, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Austrii, Izraela, USA i Australii. Uczestnicy odwiedzili miejsca przypominające obecność lokalnej ludności żydowskiej jeszcze sprzed II wojny światowej, a także złożyli kwiaty pod pomnikiem Umschlagplatzu, skąd pojmanych wywożono wagonami do Treblinki.
W organizacji pomogła także Akademia im. Jana Długosza, która zorganizowała niemal całodniową konferencję pt. „Tożsamość kontra stereotypy: Polacy i Żydzi”, na której w gronie wielu uczelnianych wykładowców głos zabrali Samanta i Jeffrey Rolat.
Zygmunt Rolat część swojego dzieciństwa spędził w częstochowskim getcie, a po jego likwidacji w obozie pracy Hasag Pelcery. Po wojnie wyjechał do USA, gdzie ukończył studia prawnicze i otworzył firmę transportową. Mimo, że na co dzień mieszka w Nowym Jorku usilnie pracuje nad integracją rozproszonych na emigracji częstochowskich Żydów. Ciężko zliczyć jego zasługi dla miasta. Wspomógł m.in. badania dotyczące dziejów Częstochowy, wydanie książek i albumów o historii miasta i sfinansowanie pomnika upamiętniającego więźniów transportowanych do Treblinki przy ul. Strażackiej. Teraz powstaje fundacja, która ma zająć się renowacją kirkutu. Są już pierwsi chętni, aby wesprzeć tą inicjatywę, a sądząc po realizacji wcześniejszych planów, na pierwsze efekty nie trzeba będzie długo czekać.
AG