KSIĄDZ BISKUP TEODOR KUBINA
(1880–1951)
Największą siłą społeczną jest miłość.
Bp Teodor Kubina
Ksiądz Teodor Filip Kubina to pierwszy biskup nowo utworzonej w 1925 roku diecezji częstochowskiej. Posługę biskupią pełnił przez dwadzieścia pięć lat (1926–1951). Był wielkim społecznikiem, całkowicie oddanym pracy dla innych. Spoglądał na świat rozumem, ale i sercem. Wiele miejsca poświęcał sprawom społecznym. W swoich homiliach i listach pasterskich zauważał trudną sytuację robotników i ich rodzin. Jego życie wypełnione było odpowiedzialnością i potrzebą działania, często w trudnych czasach. Dzieła, które pozostawił godne są pamięci i szacunku.
Teodor Kubina na świat przyszedł 16 kwietnia 1880 roku w Świętochłowicach na Górnym Śląsku. Ojciec przyszłego biskupa, Maciej, był górnikiem, natomiast matka, Joanna, wychowywała i opiekowała się dziewięciorgiem dzieci. Teodor dzieciństwo spędził w rodzinnej miejscowości, gdzie pobierał naukę w szkole powszechnej. Edukację kontynuował w gimnazjum w Królewskiej Hucie (ob. Chorzów). Po maturze podjął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Niebawem, w celu dalszego kształcenia się, nieprzeciętnie uzdolniony student Kubina wyjechał do Rzymu. Studiował na uniwersytetach: Angelicum i Gregorianum. W 1906 roku przyjął święcenia kapłańskie. Po zakończonej nauce powrócił do kraju z doktoratami z filozofii i teologii.
Swoją pracę duszpasterską ks. Kubina rozpoczął najpierw jako wikariusz w Mikołowie, a następnie w Królewskiej Hucie. Obowiązki wikariusza pełnił także w Kołobrzegu i Berlinie. Po kilku latach zamieszkał ponownie na Śląsku. Został proboszczem parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Katowicach. Wiele inicjatyw, dzięki zaangażowaniu i sprawności księdza proboszcza, zawdzięcza swoje powodzenie. Powołał do życia m.in. Towarzystwo Katolickie dla polskich robotników, zorganizował kuchnię dla ubogich przy kościele NMP, opiekował się młodzieżą polską, organizując specjalnie dla niej wykłady, odczyty, prelekcje z zakresu historii i kultury polskiej. Aktywnie działał także w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz w Towarzystwie Czytelni Ludowych.
W dniu 14 grudnia 1925 roku papież Pius XI mianował ks. dr. Teodora Kubinę biskupem diecezji częstochowskiej. Konsekracja odbyła się 2 lutego 1926 roku na Jasnej Górze. Dokonał jej metropolita krakowski abp Adam Stefan Sapieha. Dewizą działalności nowego biskupa były słowa Chrystusa: „Żal mi ludu”.
Biskup Kubina jako pierwszy ordynariusz częstochowski położył mocne i trwałe fundamenty pod budowę i rozwój nowej diecezji. Utworzył wkrótce Częstochowskie Seminarium Duchowne, ulokowane w Krakowie, które działalność rozpoczęło od roku akademickiego 1926/1927. Powołał do życia Akcję Katolicką oraz Związek Instytucji i Stowarzyszeń Dobroczynnych „Caritas”. Mocno zaangażował się w dzieło dokończenia budowy Katedry Świętej Rodziny. Dał się również poznać jako gorliwy propagator prasy katolickiej. Założył w Częstochowie trzy czasopisma: „Wiadomości Diecezjalne”, „Niedzielę” i „Czyn Katolicki”. Z jego polecenia ukazywał się także „Kalendarz Jasnogórski”.
Okres drugiej wojny światowej przebył w Częstochowie. Organizował życie religijne, stałą pomoc charytatywną dla najbardziej potrzebujących. Przeciwstawiał się zniesieniu świąt kościelnych, ograniczaniu nauczania religii, więzieniu księży.
Biskup Teodor Kubina zmarł 13 lutego 1951 roku w Częstochowie.
Barbara Szymańska
Źródła:
- Bajor A., Żmigrodzki Z. Tygodnik katolicki „Niedziela”1926–1931, Częstochowa 2002
- Związek J., ks. Dzieje diecezji częstochowskiej w okresie II Rzeczypospolitej, Częstochowa 1990
Fot. 1 Biskup Teodor Kubina, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Teodor_Kubina.jpg
Fot. 2 Ulica Biskupa Teodora Kubiny położona nieopodal Jasnej Góry