Złoty Medal Gloria Artis dla Jerzego Kędziory

10 marca 2023 roku z rąk wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego, posła Szymona Giżyńskiego, najwyżej rangi odznaczenie w dziedzinie kultury – Złoty Medal Gloria Artis – odebrał uznany w kraju i za granicą wybitny częstochowski artysta Jerzy Kędziora.

Uroczystość odbyła się w Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie podczas wystawy prac artysty pt. ,,Przyziemieni w napięciu”, gdzie prezentowane są dzieła Jerzego Kędziory  cyklu ,,Sportowcy”, przygotowanego na olimpiadę w Tokio. Wiceminister Szymon Giżyński gratulując artyście zaszczytnego wyróżnienia, podkreślił mistrzowski geniusz Jerzego Kędziory.

– Jestem tutaj z powodu decyzji Pana premiera Piotra Glińskiego, który, myślę, że ma do twórczości Pana Jerzego Kędziory, również, jak ja stosunek bardzo osobisty. Powiedział  Pan kiedyś, że to, co Pan wcześniej robił było zapowiedzią czy zrębem rzeźby artysty monumentalnego. Zostały potem, w skutek różnych okoliczności – balansjery; zostało coś w powietrzu. Ja się z tym nie zgadzam, bo jest i  pozostanie Pan w historii polskiej i światowej sztuki twórcą właśnie na wskroś monumentalnym. Przecież trudno odmówić monumentalizmu i godności pomnikowi ks. Jerzego Popiełuszki, czy wszystkim przedstawionym tu w galerii rzeźbom. Co z tego, że fruwają one w przestworzach, tym bardziej poruszają dramatyzmem życia. To są postaci kumulujące tragizm, ale także godność istnienia.  To wszystko mówi o nas, o naszych powinnościach wobec Ojczyzny; jej losach i wielkości. Pan to w swym wielkim dziele opisuje i czyni z tego całość. To jest Pańskie opus magnum – monumentalizm całościowy i kompletny.  Muszę osobiście Panu podziękować, bo kiedy patrzę na Pana dzieła, twórczość, to wiem, że sztuka współczesna, współczesna rzeźba istnieje – powiedział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, poseł na Sejm RP Szymon Giżyński.

Jerzy Kędziora ps. JotKa urodził się  5 września 1947 w Częstochowie. To światowej sławy rzeźbiarz i medalier, projektant wnętrz, terenów zielonych i zurbanizowanych. Laureat wielu nagród, autor rozlicznych realizacji prezentowanych w Polsce i na świecie. Tworzy przede wszystkim rzeźbiarskie cykle, np.: „Legendarni woje”, „Budowanie gniazda”, „Między niebem a ziemią”, „Poczet polskich postaci legendarnych i prehistorycznych”. Najbardziej znanym i rozpoznawalnym cyklem pozostają Rzeźby balansujące – postaci o nadnaturalnej wielkości, zawieszone w niewyobrażalnych pozycjach na linach. Ważą kilkadziesiąt kilogramów, a sprawiają wrażenie unoszących się w powietrzu wbrew prawom fizyki.

W 2022 roku artysta obchodził swoje jubileusze: 75 lat od urodzin i 50 lat od uzyskania dyplomu artysty rzeźbiarza. Kumulacja tych okoliczności poskutkowała różnymi formami obchodów odbywających się pod tytułem 85 między jubileuszowych dób w balansie, w tym – na zakończenie – wystawy przygotowanej przez MGS.

Przyziemieni w napięciu to prezentacja kilkunastu rzeźb z cyklu Sportowcy. Założeniem kuratorskim jest ujawnienie, choć nie całkiem wprost, procesu powstawania rzeźb – od projektu do efektu. Celowi temu posłużyć ma nieco teatralna scenografia, użycie świateł / cieni oraz zachęta dla widzów do interakcji. Wbrew powszechnym obyczajom – rzeźby mogą być dotykane, poruszane. Odkryją w ten sposób część swoich tajemnic.
Kuratorem wystawy jest Anna Paleczek-Szumlas.

Zdjęcia Kacper Staszczyk