W sierpniu urodzili się
19 sierpnia 1883 r.
Urodził się w Częstochowie Jacek Mieczysław Mierzejewski, malarz, grafik, rysownik, ilustrator książek. Był synem Wacława i Teodozji z Mizgalskich. W 1904 roku rozpoczął studia w ASP w Krakowie pod kierunkiem Floriana Cynka, Leona Wyczółkowskiego.
W 1908 roku przeniósł się do szkoły Józefa Mehoffera. Cztery lata później uzyskał zagraniczne stypendium artystyczne i wyjechał do Francji. Niestety, gwałtowny atak choroby uniemożliwił artyście dalszy pobyt stypendialny. Wrócił do Krakowa. Po powrocie do kraju powstały obrazy: “Idylla rybacka” (1913), “Rybacy” (inna nazwa “Port bretoński”, 1914), “Wawel” (1917).
W 1917 roku został członkiem grupy Ekspresjonistów Polskich. Najbardziej charakterystyczne dla twórczości Mierzejewskiego były portrety i martwe natury. Pod koniec życia powstało wiele cennych obrazów Jacka Mierzejewskiego m.in.: “Umarlak” (1916), “Pogrzeb” (1918-1923), “Idylla” (1925). Artysta zmarł 28 lutego 1925 roku w wieku 42 lat.
25 sierpnia 1890 r.
Urodził się w Iwanowicach koło Częstochowy Stefan Jędrkiewicz, malarz. Był synem Jana i Anastazji z Teichmanów. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u prof. Teodora Axentowicza. Malował portrety, pejzaże i obrazy religijne. Wykonywał także w kościołach polichromie m.in.: w kościele w Warcie koło Sieradza, w kościele NMP Królowej Polski w Tomaszowie Mazowieckim. Zmarł w Warszawie w wieku 66 lat. Obrazy jego znajdują się w wielu polskich kościołach.
29 sierpnia 1892 r.
Urodził się w Częstochowie Władysław Nagłowski, drukarz i wydawca. Był synem znanego drukarza i księgarza Tomasza Antoniego Nagłowskiego. Uczył się zawodu u swego ojca, a także przebywał na praktyce zawodowej w firmie wydawniczej w Paryżu. Po śmierci ojca, Władysław oraz jego młodszy brat Jan utworzyli spółkę – “Wł. Nagłowski i S-ka”. Przy Al. NMP 35 uruchomili księgarnię, w której sprzedawali książki własnej produkcji oraz innych drukarń. Przejęli po ojcu również introligatornię.
Od momentu śmierci brata Jana, zamordowanego przez hitlerowców, firmę prowadził dalej samodzielnie Władysław. Wydawał książki o tematyce regionalnej, a także drukował książki dla dzieci i młodzieży. Spod prasy Władysława Nagłowskiego wyszła również książka Zofii Kossak-Szczuckiej “Z otchłani”. Władysław Nagłowski zmarł 16 czerwca 1968 roku i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie.
W sierpniu odeszli
7 sierpnia 1991 r.
Zmarła w Warszawie znana i wszechstronnie utalentowana aktorka teatralna i filmowa, Kalina Jędrusik-Dygat. Urodziła się 5 lutego 1931 roku w Gnaszynie koło Częstochowy (obecnie dzielnica Częstochowy). W 1953 roku ukończyła krakowską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną. Po ukończeniu sudiów wyjechała do Gdańska i rozpoczęła pracę w Teatrze “Wybrzeże”. Debiutowała w sztuce A. de Musseta “Nie igra się z miłością”. Po przyjeździe do Warszawy w 1955 roku, związała się z teatrami: Narodowym, Współczesnym, Komedii, Rozmaitości i Polskim. Wielkie uznanie zdobyła występując w “Kabarecie Starszych Panów”, telewizyjnym programie Jerzego Wasowskiego i Jeremiego Przybory. Na początku lat sześćdziesiątych okrzyknięta została pierwszą gwiazdą polskiej telewizji. Nagradzano ją Złotymi i Srebrnymi Maskami.
Kalina Jędrusik zagrała także w wielu polskich filmach m.in.: “Jak być kochaną” W. Hasa (1963), w “Upale” K. Kutza (1964), w “Jowicie” J. Morgensterna (1967), w “Jeziorze Bodeńskim” J. Zaorskiego (1985), w “Dziewczętach z Nowolipek” B.Sass (1986), “Ziemi obiecanej” A. Wajdy (1974).
Niestety, pogarszający się stan zdrowia aktorki powodował, że z biegiem lat coraz mniej grała. Oddalała się od filmu i teatru. Odeszła w wieku 60 lat. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim. Kalina Jędrusik-Dygat w 1988 roku za działalność artystyczną, została uhonorowana odznaką “Zasłużony Działacz Kultury”.
15 sierpnia 1601 r.
Zmarł Mikołaj z Wilkowiecka, autor pism religijnych, tłumacz, paulin. Urodził się ok. 1524 roku. Był synem Jana, współdziedzica Wilkowiecka. W 1538 roku podjął studia na Uniwersytecie Krakowskim. Po wstąpieniu do Zakonu OO. Paulinów przyjął imię Mikołaj. W 1568 roku wydał w Krakowie pracę w języku polskim pt. “Historyja o Obrazie w Częstochowie”. W tym samym roku wyjechał do Rzymu, gdzie przebywał do 1575 roku. Po powrocie z Włoch, ogłosił drukiem “Historyję o św. Annie” i “Historyję o św. Stanisławie” (z “Roczników” Jana Długosza). W 1577 roku Mikołaj podjął wykłady w nowo otwartym na Jasnej Górze studium biblijnym, a dwa lata później w 1579 roku został przeorem Jasnogórskiego Klasztoru.
(Ponieważ w różnych źródłach są podane inne daty śmierci Mikołaja z Wikowiecka przytaczamy: “Wielka Encyklopedia PWN” – Warszawa 2003 r. podaje datę śmierci 15 sierpnia, natomiast “Polski Słownik Biograficzny” tom 21 datę 15 marca)
15 sierpnia 1996 r.
Zmarł prof. Janusz Witold Elsner, wybitny autorytet naukowy, specjalista z dziedziny mechaniki płynów. Urodził się 29 października 1928 roku w Warszawie. W 1959 roku ukończył Politechnikę Częstochowską, z którą związał swoje późniejsze życie zawodowe. W latach 1972 – 1977 był wicedyrektorem, a od 1977 dyrektorem Instytutu Maszyn Cieplnych Politechniki Częstochowskiej. Przez sześć lat od 1984 – 1990 roku w uczelni tej pełnił funkcję rektora. Był członkiem Polskiej Akademii Nauk oraz European Mechanics Society – EUROMECH. Należał również do kolegium redakcyjnego czasopisma “Mechanika Teoretyczna i Stosowana”.
Profesor Janusz Elsner uzyskał dwa patenty, opublikował ponad sto pięćdziesiąt artykułów i prac, a także kilka ważnych, cennych i nowatorskich monografii naukowych.
Janusz Witold Elsner zmarł w wieku 68 lat i spoczął na cmentarzu Kule. Od kilku lat nazwisko Profesora nosi jedna z ulic naszego miasta.
17 sierpnia 2004 r.
Zginął tragicznie w Tatrach Zygmunt Łęski, człowiek o wielkich wartościach moralnych, oddany patriota, żołnierz Armii Krajowej, więzień w czasach stalinowskich. Od 1939 roku Zygmunt Łęski był harcerzem Szarych Szeregów. Nosił pseudonim “Młody”. Uczestniczył w wielu akcjach dywersyjnych, później także i zbrojnych. W 1944 roku stał się żołnierzem oddziału Armii Krajowej dowodzonego przez Jerzego Kurpińskiego “Ponurego”. Oddział stacjonował w lasach niedaleko Częstochowy, pod Złotym Potokiem. Gdy wybuchło Powstanie Warszawskie, Zygmunt Łęski brał udział w marszu 7.Dywizji Piechoty AK na odsiecz stolicy.
Ten wyjątkowy człowiek wpisał się w życie nas wszystkich odwagą, patriotyzmem, mądrością. Był przyjacielem, duchowym opiekunem i wychowawcą wielu pokoleń młodzieży. Losy młodych ludzi nigdy nie były Mu obojętne. Z wielkim zaangażowaniem pracował z dziećmi specjalnej troski. Przez długie lata był nauczycielem w Szkole Podstawowej nr11 w Częstochowie. Na co dzień okazywał innym serdeczność, życzliwość, zrozumienie i pomoc.
Zygmunt Łęski działał w PTTK jako przewodnik turystyczny, otaczał opieką szkolne koła krajoznawcze. W 1990 roku, w pierwszych wolnych wyborach, został wybrany na radnego I kadencji Rady Miasta. Pracował w Komisji Edukacji oraz Komisji Sportu i Turystyki. Był także autorem książki pt.: “ZHP w Częstochowie i Kłobucku”. Książka ukazuje losy częstochowskich i kłobuckich harcerzy.
Zygmunt Łęski spoczął na cmentarzu Kule.
Opracowała
BARBARA SZYMAŃSKA