ZUS wyjaśnia
Jakie formalności należy załatwić, aby przejść z renty na emeryturę?
– Od 1 stycznia bieżącego, 2006 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje emerytury osobom, które mają renty z tytułu niezdolności do pracy i osiągną powszechny wiek emerytalny: 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn – wyjaśnia mgr Ewa Jęczmyk, rzecznik częstochowskiego Oddziału ZUS. – Emerytura przyznawana jest z urzędu, a więc osoba zainteresowana nie musi występować o jej przyznanie.
A jeśli ktoś, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ma prawo do emerytury wcześniejszej?
– Emerytury z urzędu nie dostanie rencista, który skończył wiek uprawniający do wcześniejszej emerytury, czyli 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna. Wiekiem uprawniającym do automatycznego przejścia z renty na emeryturę jest, wymieniony już poprzednio, powszechny wiek emerytalny: 60 i 65 lat, pierwszy dla kobiet, drugi dla mężczyzn.
Czy wystarczy osiągnięcie wieku, czy też przewidywane są jeszcze inne warunki?
– Dodatkowym warunkiem jest ubezpieczenie emerytalne i rentowe w ZUS, któremu rencista musiał podlegać.
Przez jaki okres powinien mu podlegać?
– Nie ma znaczenia, jak długo płacił składki. Ważne, że przez jakikolwiek okres na przestrzeni swojej kariery zawodowej podlegał ubezpieczeniu społecznemu.
Od kiedy przyznawana jest emerytura po rencie? Od jakiej daty ustala się przejście z renty na emeryturę?
– Emeryturę przyznaje się od dnia osiągnięcia przez rencistę wieku uprawniającego do emerytury, nie wcześniej jednak niż od 1 stycznia 2006 r. Prawo do pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy ustaje z dniem przyznania prawa do emerytury.
Czy osoba, która przeszła z renty na emeryturę, może pracować zarobkowo, dorabiać do przyznanej emerytury?
– Osoba, której zamiast dotychczasowej renty z tytułu niezdolności do pracy przyznano z urzędu emeryturę, może ją pobierać bez względu na wysokość osiąganego przychodu z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jak również nie ma znaczenia, czy dotychczasowe zatrudnienie jest kontynuowane.
Jak ustala się emeryturę po rencie?
– Emeryturę z urzędu ZUS wylicza tak samo, jak każdej osobie przechodzącej na to świadczenie. Bierze pod uwagę tak zwaną kwotę bazową oraz okresy składkowe i nieskładkowe. Emeryturę przyznaną z urzędu ZUS oblicza od podstawy wymiaru renty.
Czy świadczenie może być przeliczone, jeżeli zainteresowana osoba zwróci się w tej sprawie, bo uważa, że to będzie dla niej korzystniejsze?
– Na wniosek osoby, której przyznano emeryturę z urzędu, świadczenie może być ponownie obliczone od podstawy wymiaru składki z 10 kolejnych lat kalendarzowych, wybranych z ostatnich 20 lat, poprzedzających rok zgłoszenia wniosku albo z dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku.
Obliczenia opierają się wówczas na nowej kwocie bazowej?
– W przypadku zgłoszenia wniosku w takiej sprawie, do obliczenia podstawy wymiaru i wysokości emerytury przyjmuję się kwotę bazową z miesiąca zgłoszenia wniosku.
Ponieważ rencista nie musi mieć wymaganego stażu pracy, wyliczona wysokość emerytury może być niska. Nowe świadczenie może okazać się niższe od pobieranej dotychczas renty. Co wówczas?
– Może się tak zdarzyć. Obliczona emerytura nie może być jednak niższa od pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy. Jeżeli jest to jednak osoba uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, i nie ma okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, emerytura przyznana z urzędu nie może być podwyższona do kwoty najniższej emerytury.
Czy te nowe emerytury po rencie będą waloryzowane?
– Oczywiście, będą podlegały waloryzacji.
Dziękuję za wyjaśnienia.
/sz/