Profilaktyka może uchronić przed poważnymi konsekwencjami
wirusowego zapalenia wątroby. WZW A i B powiedz NIE!
W dniach od 15 do 26 kwietnia br. odbędzie się XXVI edycja ogólnopolskiej akcji Żółty Tydzień. Jej ideą jest edukacja na temat zagrożeń związanych z wirusowym zapaleniem wątroby typu A (WZW A) i typu B (WZW B) oraz popularyzacja szczepień ochronnych, jako skutecznej profilaktyki tych chorób. Adresy punktów szczepień biorących udział
w akcji można znaleźć na stronie www.zoltytydzien.pl.
Mnie to nie dotyczy …
Często wyjeżdżasz, jadasz posiłki w przypadkowych miejscach, pijesz napoje z kostką lodu, ćwiczysz w siłowni, uprawiasz sport, korzystasz z zabiegów kosmetycznych, planujesz zabieg medyczny? W każdej z tych sytuacji, których często nie da się uniknąć, istnieje prawdopodobieństwo zakażenia się wirusowymi zapaleniami wątroby typu A i typu B. Nie należy lekceważyć tego ryzyka i warto jak najwcześniej pomyśleć o odpowiedniej profilaktyce.
Warto skorzystać ze szczepień w ramach akcji Żółty Tydzień, którą adresujemy w tym roku zwłaszcza do osób planujących zabiegi medyczne, które zwykle wiążą się z ryzykiem naruszenia ciągłości skóry. Jak zauważa prof. Janusz Ślusarczyk z Katedry i Zakładu Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – „Nigdy nie wiemy kiedy nastąpi życiowa sytuacja zmuszająca nas do korzystania z usług służby zdrowia, kiedy czeka nas zabieg medyczny, a nadal jest to największe narażenie na zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby typu B.”
Czy obecnie istnieje duże ryzyko zakażenia wirusowymi zapaleniami wątroby?
Wirusowe zapalenia wątroby typu A i typu B to jedne z najczęściej występujących chorób zakaźnych na świecie, które nadal stanowią poważne i realne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi1,2. Wirus zagraża każdemu, kto nie jest zaszczepiony, dlatego tak ważną rolę odgrywa wiedza na temat choroby, świadomość, w jaki sposób można jej uniknąć oraz przekonanie
o zaletach skorzystania ze szczepień, które skutecznie zabezpieczą i uodpornią organizm.
WZW A, zwane potocznie przez pacjentów żółtaczką pokarmową, to choroba, która występuje praktycznie na całym świecie. Do zakażenia może dojść poprzez bezpośredni kontakt z chorą osobą lub przez spożycie skażonej wirusem żywności lub wody3.
„Aby uchronić się przed zakażeniem WZW typu A można zastosować różne metody profilaktyczne, z których oczywiście najlepszą jest szczepienie. Obecnie w Polsce WZW A jest najczęściej „przywożone” z podróży o klimacie gorącym, w których standardy sanitarne nie zawsze są wysokie – informuje prof. Janusz Ślusarczyk. Narażenie występuje najczęściej przez spożywanie posiłków przygotowanych w nieodpowiednich warunkach, zwykle dla wielu osób lub przez zakażony napój. Dlatego ważne jest picie napojów butelkowanych, a przed spożyciem
np. owoców należy je dokładnie umyć. Należy w ogóle uważać na jedzenie: stosować zasadę jedzenia posiłków gotowanych lub pieczonych i ograniczać produkty surowe.”
Stuprocentowej gwarancji ochrony nie daje nawet zakwaterowanie w ekskluzywnym hotelu
i zachowanie podstawowych zasad higieny, ponieważ do zakażenia wystarczy umycie rąk
w zainfekowanej wodzie lub spożycie jej w postaci lodu w drinku4.
Do zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu B, zwanym potocznie przez pacjentów żółtaczką wszczepienną, wystarczy zaledwie kropla krwi5, dlatego niebezpieczne dla naszego zdrowia mogą być zabiegi wykonywane w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych czy salonie tatuażu. Duże ryzyko zakażenia niosą też kontakty seksualne z osobą zakażoną wirusem HBV2,5.
„W tej chwili w Polsce na ostre WZW typu B chorują ludzie dorośli, powyżej 26 roku życia, nieobjęci programem szczepień obowiązkowych. Należy podkreślić, że większość obecnie rozpoznawanych przypadków stanowią zakażenia przewlekłe, w których zakażenie wirusem nastąpiło wcześniej. Nadal większość zachorowań na ostre WZW typu B w Polsce (58%) miało związek z zabiegiem medycznym. Natomiast innymi najczęstszymi drogami zakażenia były kontakty seksualne, przyjmowanie dożylnie narkotyków oraz tatuaże. Ale w niemal
1/3 przypadków droga zakażenia pozostaje nieznana – podkreśla prof. Janusz Ślusarczyk.”
Nie odkładaj szczepienia na później
Punkty szczepień biorące udział w akcji Żółty Tydzień oferują szczepionkę skojarzoną, uodparniającą przeciwko obu typom wirusa (standardowy schemat szczepienia składa się
z 3 dawek – pierwszą podaje się w dowolnie wybranym terminie, drugą dawkę po upływie
1 miesiąca, a trzecią po upływie 6 miesięcy od podania pierwszej dawki)6,8 oraz szczepionki monowalentne, czyli takie, które chronią przed jednym z typów wirusa.
W przypadku WZW typu A podaje się szczepionkę w 2 dawkach w odstępie 6-12 miesięcy6. Podstawowy schemat szczepienia przeciwko WZW typu B obejmuje 3 dawki, drugą po miesiącu od pierwszego szczepienia, a trzecią po 6 miesiącach od pierwszej dawki7. Należy pamiętać,
że tylko przyjęcie pełnego cyklu szczepienia zapewnia długotrwałą ochronę przed zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu A4 i typu B9.
„W Polsce obowiązkowe szczepienia objęły wszystkie dzieci urodzone od 1996, a więc można przyjąć, że w 100% jest uodporniona populacja do 26 r. ż. Natomiast osoby starsze są uodpornione w około 15-20%. By uodpornić całą populację w wieku 25 – 75 lat należałoby zaszczepić około 15 mln osób.” – podsumowuje prof. Janusz Ślusarczyk.
Więcej informacji na temat profilaktyki wirusowych zapaleń wątroby oraz adresy punktów szczepień biorących udział w akcji Żółty Tydzień znajdują się na stronie www.zoltytydzien.pl.
r