WŁADYSŁAW TATARKIEWICZ (1886 – 1980)


Przebywali w Częstochowie

Filozof, historyk filozofii i sztuki. Ur. 3.04.1886 w Warszawie, z ojca Franciszka Ksawerego i matki Marii z Brzezińskich. 1903-1905 studiował psychologię, filozofię i prawo na Uniwersytecie Warszawskim. 1905 – 1912 dalsze studia filozoficzne w Zurychu, Paryżu, Lwowie, Berlinie i Marburgu, na którym za pracę “Spór o Platona” otrzymał doktorat. W latach 1915 – 1919 kierownik Katedry Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. 2.08.1919 poślubił Teresę Potworowską. 1919-1921 był wykładowcą filozofii na Uniwersytecie w Wilnie. 1921-1923 prof. estetyki i nowszej historii sztuki (XVII – XVIII) na Uniwersytecie Poznańskim. 1923-1958 kierownik III Katedry Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, red. “Przeglądu Filozoficznego”. Od 1938 członek redakcji “Revue Internationale de Philosophie”. 1939-1944 był wykładowcą tajnego nauczania na Uniwersytecie Warszawskim. 1945-1947 wykładowca na Uniwesytecie Jagiellońskim i Politechnice Krakowskiej historii, filozofii i historii sztuki oraz estetyki. 1929 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Był też wykładowcą etyki (1974) na uniwersytecie w Lozannie. W badaniach naukowych koncentrował się głównie na zagadnieniach estetyki i historii filozofii, a także na historii sztuki tej nowszej, głównie polskiej (architektura i rzeźba). Jest autorem licznych prac z zakresu etyki. Był wybitnym pedagogiem, co zostało utrwalone podczas długoletniej działalności naukowej i dydaktycznej. Wygłaszał w wielu naukowych ośrodkach zagranicznych odczyty na temat filozofii i historii sztuki, przyczyniając się w poważnym stopniu do popularyzacji osiągnięć nauki polskiej. W bibliografii prac Wł. Tatarkiewicza znajduje się ponad 140 pozycji. Oto najważniejsze i bardziej znane tytuły: 1931 “Historia filozofii”, 1941 “O szczęściu”, 1951 “Skupienie i marzenie. Studia z zakresu estetyki, 1957 “Łazienki Warszawskie”, 1960 “Historia estetyki”, 1975 “Dzieje sześciu pojęć”. Posiadał tytuły naukowe doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Był członkiem towarzystw naukowych: 1928 Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, 1930-1951 Polskiej Akademii Umiejętności, 1930 Comite International de l’Historia de l’Art…, członek honorowy Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 1933-1945 Przewodniczący Zarz. Głównego Tow. Nauczycieli Szkół Wyższych i Średnich, 1956 członek Polskiej Akademii Nauk. Odznaczony: 1966 nagroda państwowa I stopnia, Krzyż Komandorski Francuskiej Legii Honorowej. Cytaty uczonego: “Z domu wyniosłem poczucie hierarchiczności i zachowałem je na całe życie, a także poczucie, że nigdy i nigdzie nie należy mi się pierwsze miejsce”; “…gdyby następne życie miało być takie samo jak obecne, to nie jestem go ciekawy; gdyby zaś miało być inne, to bym się lękał, że będzie złe, bo niemało wszelkiej nędzy widziałem dookoła”. Władysław Tatarkiewicz nie był pupilem stalinowskiej władzy w Polsce. Jego wykłady na Uniwersytecie Warszawskim były zawieszone. Często zmieniał z konieczności uczelnie. Zmarł 4 sierpnia 1980 w Warszawie.
Pobyt Władysława Tatarkiewicza w Częstochowie jest udokumentowany. W księdze pamiątkowej z sygn. 401 str. 24 istnieje następujący wpis dokonany ręką profesora: “Naucz. matematyki szkół męskich w Częstochowie”. Wiadomo, że prof. wówczas uczył w gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza. Drugi wpis do księgi figuruje z datą 18.02.1951. Ten pobyt być może wiąże się z gromadzeniem materiału do książki pt.”O sztuce polskiej XVII-XVIII wieku, wydanej przez PWN w Warszawie 1966. W pracy tej w rozdziale “Architektura Jasnej Góry w XVII i XVIII wieku autor poświęcił 42 strony (150-192) W dzielnicy Wyczerpy Dolne jedną z ulic poświęcono zasłużonemu uczonemu.
Źródła m.in. WEP

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *