WACŁAW JAN PRZEŹDZIECKI (1883 – 1964) GEN. BRYG. WP


Przebywali w Częstochowie

Ur. 15.07.1883 w Leśmierzu w pow. Łęczyca, z ojca Jana i matki Matyldy z domu Kleinszmit-Zarzyckiej. Majątek ziemski dziadka po jego śmierci zarekwirowany został przez władze rosyjskie skutkiem, czego ojciec pozbawiony dochodów zatrudnił się w miejscowej cukrowni. W 1903 młody Przeździecki ukończył Wyższą Szkołę Rzemieślniczą w Łodzi, skąd udał się do Charkowa na wyższe studia w Instytucie Technologicznym. Po roku został wydalony za przynależność do organizacji niepodległościowej. Od 1904 przebywał w szkole wojskowej w Kazaniu. Po jej ukończeniu w 1906 otrzymał stopień podporucznika z przydziałem do 260. pp w Batumie, w którym został adiutantem w batalionie szkoły podoficerskiej. W V/1909 awansował na porucznika i powierzono mu dowództwo oddziału zwiadowczego a X/1913 oddziału łączności. W 1913 był już kapitanem. Rok później wyruszył z pułkiem na I wojnę światową. Najpierw dowodził kompanią a następnie batalionem. Na froncie w Prusach został ciężko ranny i uznany za niezdolnego do służby liniowej. V/1915 przybył do Warszawy pracując w komisji wojskowej. W 1917 awansował na kapitana. W III/1917 był organizatorem Związku Wojskowych Polaków w Niżnym Nowogrodzie, a w VI/1917 na zjeździe w Piotrogradzie wybrano go na wiceprezesa Wojskowego Komitetu Wykonawczego. Uczestniczył w organizowaniu polskich formacji wojskowych w Rosji. Od 1.10.17 był w I Korpusie Polskim. I/1918 został aresztowany w Mińsku Lit. i osadzony w więzieniu. Po tygodniu uciekł i znalazł się ponownie w I Korpusie, awansując na podpułkownika i następnie na pułkownika. Po rozwiązaniu Korpusu przybył do Warszawy. 23.10.1918 gen. T. Rozwadowski powierzył Przeździeckiemu funkcję szefa Oddziału I a od 18.12. Oddziału VII. W styczniu 1919 przeniesiony został do jednostki w Wielkopolsce. Kolejno pełnił zadania: oficera do zleceń specjalnych, dowódca 5p. strzelców, inspektor w 2 dyw. piechoty strzelców wielkopolskich, od 9.07.19 dowódca tej dywizji zajmując z nią zachodnią część Prus. Od III/1920 walczył przeciwko bolszewikom w 12. dywizji piechoty, którą dowodził do zakończenia działań. 1921-22 ukończył kurs w Wyższej Szkole Wojennej, zajmując różne stanowiska w Inspektoracie Armii w Warszawie. 21.08.26 objął dowództwo 21. dyw. piechoty górskiej w Bielsku-Białej. Rok później awansował do stopnia gen. brygady. Dowodził dywizją do 12.10.35. Po przejściu w 1936 w stan spoczynku osiadł w Natolinie. W 1939 ochotniczo organizował formacje rezerwowe. Po kapitulacji przekroczył granicę Litwy i został internowany, a następnie przekazany oddz. Armii Czerwonej i osadzony w Kozielsku. W październiku przewieziono go na rozkaz Berii do Moskwy, który proponował Przeździeckiemu tworzenie polskiej armii u boku Armii Czerwonej. Przeździecki uwarunkował przyjęcie propozycji od uzyskania w tej sprawie rozkazu od rządu polskiego na emigracji. Rozmowy przerwano a więźnia przekazano do Griazowca. Od polskich władz wojskowych otrzymał rozkaz wyjazdu do W. Brytanii. Od 1942 do 1947 przebywał w Palestynie. Jego kilkakrotne prośby o przyjęcie do służby wojskowej nie spełniły się. Jako piłsudczyk nie mógł liczyć na przychylność. Zmarł 29.06.1964 w W. Brytanii w Penley. Posiadał odznaczenia: Krzyż Virtuti Militari 5 kl., Krzyż Orderu Polonia Restituta 3 kl., Krzyż Niepodległości, Krzyż Walecznych trzykrotnie.
Grupowa wizyta gen. W. Przeździeckiego. Raczej do rzadkości należały grupowe pielgrzymki oficerów z jednej jednostki z udziałem ich dowódcy. W księdze pamiątkowej został utrwalony następujący wpis: “W dniu 9 listopada 1934 roku zwiedzali klasztor Jasno-Górski oficerowie 1-szej Dywizji Górskiej w liczbie 16-tu pod przewodnictwem Dowódcy Dywizji Pana Generała Wacława Przeździeckiego”. (Podpis dowódcy i pozostałych oficerów).
Źródło: Polski Słownik Biograficzny Jasnogórska Księga Pamiątkowa

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *