Interwencje sejmowe posła Szymona Giżyńskiego
Interpelacja posła Szymona Giżyńskiego do Ministra Skarbu Państwa w sprawie odpowiedzialności polskiego rządu za dotrzymanie pakietu socjalnego i gwarancje dziesięcioletniego zatrudnienia załogi ISD Huty Częstochowa sp. z o.o.
Szanowny Panie Ministrze! Właściciel ISD Huty Częstochowa sp. z o.o. przedstawił w ostatnich dniach ultimatum załodze: zgoda na dobrowolne odejście z pracy (przy negocjowanej wysokości odpraw) 1500 osób albo postawienie w stan upadłości całego przedsiębiorstwa, co oznaczałoby pozbawienie pracy wszystkich zatrudnionych, czyli 3000 osób.
Stroną sprzedającą w 2005 r. Hutę Stali Częstochowa sp. z o.o. w ręce spółki ISD z Donbasu był polski rząd, w jego imieniu – minister skarbu. Integralną częścią umowy sprzedaży częstochowskiej huty był pakiet socjalny z gwarancją 10-letniego zatrudnienia dla jej załogi. Gwarantem pakietu socjalnego wraz z zabezpieczonym tym samym okresem 10-letniego zatrudnienia pracowników pozostaje polski rząd i minister skarbu, także na dzisiaj gdy warunki umowy sprzedaży Huty Stali Częstochowa sp. z o.o. z 2005 r. przychodzi egzekwować wobec właścicieli ISD Huty Częstochowa sp. z o.o.
Ponieważ groźba zwolnienia z pracy 1500 pracowników częstochowskiej huty, a w przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa – utraty pracy przez 3-tysięczną załogę niesie ze sobą katastrofalne skutki dla częstochowskich hutników i ich rodzin, ale także dla całej społeczności Częstochowy i okręgu częstochowskiego, kieruję do Pana Ministra pytanie:
Jak polski rząd mocą swych praw i autorytetu, jako gwarant umowy sprzedaży Huty Stali Częstochowa sp. z o.o. z 2005 r., chce wyegzekwować od właścicieli ISD Huty Częstochowa sp. z o.o. integralne z umową, a na dzisiaj zagrożone, gwarancje pakietu socjalnego, w tym dziesięcioletniego zatrudnienia dla jej pracowników.
Warszawa, 23 maja 2013 r.
Odpowiedź Ministerstwa Skarbu Państwa
W odpowiedzi na pismo z dnia 5 czerwca 2013 r. (nr SPS-023-18252/13) dotyczące interpelacji pana Szymona Giżyńskiego, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie pakietu socjalnego dla załogi ISD Huta Stali Częstochowa sp. z o.o. przedstawiam, co następuje.
W związku z realizacją procesu restrukturyzacji Huty Częstochowa SA (dalej huta) prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 r. o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy (Dz. U. z 2002 r. Nr 213, poz. 1800, ze zm.) majątek produkcyjny huty został wniesiony do spółek zależnych, które następnie podlegały sprzedaży.
W wyniku przetargu przeprowadzonego w 2005 r. przez zarząd huty oraz Zarząd Towarzystwa Finansowego Silesia sp. z o.o. (dalej TFS) nabywcą udziałów ww. spółek oraz Huty Stali Częstochowa sp. z o.o. został Związek Przemysłowy Donbasu (dalej ZPD), obecnie ISD. Stronami umów sprzedaży były odpowiednio huta i TFS.
Jednocześnie ZPD podpisał ze związkami zawodowymi działającymi w spółkach zależnych huty oraz Hucie Stali Częstochowa sp. z o.o. umowę dotyczącą gwarancji pracowniczych i socjalnych dla pracowników tych spółek (pakiet socjalny). Zawierał on m.in. gwarancje dotyczące zatrudnienia wszystkich pracowników spółek objętych pakietem przez 10 lat.
Informacja o pakiecie socjalnym została zawarta w preambule warunkowej zobowiązującej umowy sprzedaży udziałów ww. spółek z dnia 8 lipca 2005 r., a wspólne oświadczenie nabywcy i związków zawodowych potwierdzające uzgodnienie pakietu stanowiło załącznik do umowy. Niewywiązanie się nabywcy z postanowień pakietu socjalnego nie zostało obwarowane w umowie sprzedaży udziałów karami umownymi. Należy podkreślić, że Skarb Państwa, huta i TFS nie byli stronami pakietu socjalnego, a także nie uczestniczyli w procesie negocjacji, które toczyły się wyłącznie pomiędzy związkami zawodowymi i ZPD.
Przedstawiając powyższe, pragnę jednocześnie zapewnić, że w celu ograniczenia negatywnych zjawisk związanych z restrukturyzacją zatrudnienia w firmach znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomiczno-finansowej podejmowane są różnorodne inicjatywy mające za zadanie wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy. Dlatego też swój udział w rozwoju strefy gospodarczej na terenach inwestycyjnych w Częstochowie mają spółki z udziałem Skarbu Państwa, w tym Regionalny Fundusz Gospodarczy SA. Spółka prowadzi m.in. aktywne działania na rzecz pozyskania inwestorów oraz promocji terenów inwestycyjnych we współpracy z miastem Częstochowa.
Mam nadzieję, że przedstawione powyżej wyjaśnienia oraz informacje zostaną uznane za satysfakcjonujące.
Z poważaniem
Rafał Baniak – podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa
Wypowiedź na posiedzeniu Sejmu 24 maja 2013 r.
26 punkt porządku dziennego:
Informacja Rady Ministrów na temat zapowiadanych przez firmy masowych zwolnień pracowników (druk sejmowy nr 1402).
Poseł Szymon Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trwający od kilku lat na rynku europejskim kryzys ekonomiczny przyniósł ponowne odkrycie faktu, iż kapitał ma narodowość, i jednocześnie prawdziwy renesans państwowego interwencjonizmu. Mają na swym koncie wymierne sukcesy w postaci obrony miejsc pracy w swoich krajach, w twardych i zwycięskich pertraktacjach z zagranicznym kapitałem, rządy Francji, Holandii, Włoch czy Niemiec. Czy polski rząd pójdzie tym dobrze przetartym śladem i drogą rozmów i nacisków dyplomatycznych i międzyrządowych i obroni przed zwolnieniem pracowników ISD Huta Częstochowa, co im grozi w najbliższych tygodniach? Czyż nie są swoistym wyzwaniem i jednocześnie przykładem do naśladowania – a’rebours dla polskiego rządu – słowa prezesa Przemysłowego Związku Donbasu Sergiya Taruty, właściciela ISD Huta Częstochowa, cytowane za serwisem Nowosti przez portal Puls Biznesu, iż aby utrzymać stabilną produkcję w zakładach w Ałczewsku na Ukrainie, Przemysłowy Związek Donbasu stworzył program polegający na dostarczaniu półproduktów z Ukrainy do polskich fabryk!?
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Są różne punkty zaczepienia dla polskiego rządu, gdyby zdecydował się pójść taką drogę: rokowań czy rozmów międzynarodowych, dyplomatycznych. Między innymi taki, iż nikt z polskiego rządu nie zdjął roli gwaranta, dla umowy z 2005 r., zatrudnienia dla pracowników częstochowskiej huty na okres 10 lat, co upływa w roku 2015. Dziękuję uprzejmie.
Wypowiedź na posiedzeniu Sejmu 11 lipca 2013 r.
13 punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Poseł Szymon Giżyński:
Z niedawno wypowiedzianych słów przez Siergieja Tarutę, prezesa Przemysłowego Związku Donbasu, właściciela ISD Huta Częstochowa, wynika, że aby utrzymać miejsca pracy u siebie na Ukrainie, Przemysłowy Związek Donbasu stworzył program dostarczania półproduktów stalowych z zakładu w Ałczewsku na Ukrainie m.in. do Huty Częstochowa, kosztem likwidowanych miejsc pracy w naszej polskiej częstochowskiej hucie. Dlaczego na ten oczywisty akt interwencjonizmu i protekcjonizmu, zresztą całkowicie naturalny, polski rząd w celu obrony miejsc pracy w Częstochowie nie odpowiada naciskami dyplomatycznymi i międzyrządowymi na stronę ukraińską i rosyjską, czyli na czynniki właścicielskie, jeżeli chodzi o częstochowską hutę? Takie działania w podobnych sytuacjach są już utrwaloną praktyką wszystkich rządów w Unii Europejskiej.
Odnosząc się już bezpośrednio do pańskiego wystąpienia przed chwilą, mam pytanie: Dlaczego Ministerstwo Skarbu Państwa nie poczuwa się dzisiaj do roli gwaranta pakietu socjalnego dla pracowników Huty Częstochowa, skoro w 2005 r. spółki sprzedające majątek częstochowskiej huty w imieniu Skarbu Państwa, czyli Towarzystwo Finansowe Silesia i Huta Częstochowa SA, były spółkami Skarbu Państwa? Dziękuję uprzejmie.
Odpowiedź Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa –Rafała Baniaka:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, jeżeli chodzi o działania rządu w odniesieniu do inwestora ukraińskiego, ma pan inną wiedzę niż ja, ponieważ wiem, że używane były w tym celu kanały dyplomatyczne. Natomiast pamiętajmy, że mamy do czynienia z inwestorem prywatnym, na którego działanie ma wpływ również dyplomacja ukraińska, choć zakładam, że jest to wpływ umiarkowany.
,Jeżeli chodzi o nadzór nad wykonaniem zobowiązań z procesu prywatyzacji, rzeczywiście regionalny fundusz gwarancyjny taki obowiązek miał. Oczywiście sprawdzaliśmy w tamtym okresie zachowanie funduszu, który zatwierdził i pozytywnie ocenił jednego z uznanych doradców, jeżeli chodzi o wykonane zobowiązania. Być może tajemnicą poliszynela, o czym mówiłem wcześniej, jest to, że ludzie, którzy zatwierdzali te zobowiązania, w części pracują dzisiaj na rzecz ISD. Myślę, że pan poseł ma znakomicie lepszą wiedzę ode mnie w tej sprawie i będę wdzięczny, jeżeli pan tą wiedzą się podzieli, bo, powtarzam, ludzie, którzy doprowadzili do finalizacji procesu sprzedaży, nadzorowali ten proces, dzisiaj pracują po stronie kupującego.
Jeżeli chodzi o pakiet socjalny, który był wynegocjowany, był to akt absolutnie autonomiczny, poza Skarbem Państwa i nawet poza samym RFG. Stronami umowy są inwestor, nowy pracodawca i odpowiednio reprezentowana strona społeczna. I tam mamy do czynienia z deklaracją woli inwestora co do zapewnienia okresu, w którym nie dojdzie do zwolnień. Jak rozumiem, w związku z informacją, że 1500 pracowników ma stracić pracę w Hucie Częstochowa, dzisiaj dochodzi do jednostronnego wypowiedzenia tej deklaracji woli. Według tego, co jest w naszej informacji, nie występują żadne sankcje w umowie wobec inwestora za wypowiedzenie tego pakietu, a więc tutaj możliwości działania czy to ministra, czy dzisiejszego zarządu RFG są bardzo, bardzo ograniczone, żeby nie powiedzieć: żadne. Dziękuję bardzo.
Wypowiedź na posiedzeniu Sejmu 24 lipca 2013 r.
17 punkt porządku dziennego:
Przedstawiony przez prezesa Rady Ministrów dokument: ?Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2012 r.? (druk nr 1412) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki (druk nr 1480).
Poseł Szymon Giżyński:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jednym z głównych założeń, a z perspektywy kilkunastu lat nie ma co do tego żadnych wątpliwości, tzw. reformy administracyjnej kraju z 1998 r. była trwała deprecjacja cywilizacyjnej pozycji i roli Częstochowy w skali Polski i Europy. Częstochowa, 13. miasto w Polsce, wskutek tzw. reformy z 1998 r. spośród wszystkich byłych miast wojewódzkich mocą żelaznej logiki zaplanowanej krzywdy ucierpiała i straciła najwięcej: mieszkańców, miejsc pracy, instytucji administracyjnych i finansowych, przedsiębiorstw państwowych i prywatnych. Degradacja cywilizacyjna Częstochowy trwa nadal i jest powodowana także brakiem instytucjonalnych możliwości zapobieżenia dramatycznym skutkom takich wydarzeń jak wszczęty już proces zwalniania z pracy 1500 pracowników ISD Huty Częstochowa, czyli redukcji zatrudnienia w tej rosyjsko-ukraińskiej firmie o 50%.
W tym kontekście, ale także w odniesieniu do fatalnych wskaźników sytuujących Częstochowę i inne powiaty byłego województwa częstochowskiego wśród obszarów obecnego województwa śląskiego (Dzwonek) o największej stopie bezrobocia, pragnę zapytać pana ministra: Kiedy rząd wyrazi zgodę na postulat zawarty w pilnie sformułowanym wniosku Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – objęcia jej granicami nowych terenów na obszarze Częstochowy? Dziękuję uprzejmie.
r