Od maja 2012 r. funkcjonuje w Częstochowie program na rzecz dzieci i młodzieży „Profilaktyka poprzez sport”. W jego zakresie tworzone są liczne projekty i programy profilaktyczne mające na celu promowanie aktywnych form spędzania wolnego czasu oraz służące poprawie funkcjonowania bazy sportowo-rekreacyjnej miasta. Realizują je jednostki organizacyjne miasta, podejmujące działania profilaktyczne na rzecz dzieci i młodzieży oraz organizacje pozarządowe wyłonione w otwartych konkursach ofert.
W roku 2012 utworzono i oddano do użytku kompleks sportowy z dwoma boiskami, bieżnię lekkoatletyczną i skocznię przy Szkole Podstawowej Nr 31, z którego korzysta dziennie około 900 osób – dzieci, młodzieży oraz ich rodziców i opiekunów. W roku 2013 zaplanowano podobną adaptację dwóch obiektów sportowych, jednego przy Zespole Szkół im. Władysława Stanisława Reymonta, drugiego przy Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. Stefana Żeromskiego.
Powyższe działania są wynikiem diagnozy sytuacji rodzin w Częstochowie, z której wynika, że szczególnym oddziaływaniem należy objąć dzieci i młodzieży z dzielnic Ostatni Grosz, Raków, Północ i Stare Miasto, tworząc odpowiednie warunki do ich aktywności fizycznej oraz rozwijania talentów w różnych dziedzinach sportu i rekreacji.
Wiele uwagi i troski wymagają dzieci i młodzież z rodzin ubogich, zagrożonych niedostosowaniem społecznym i uzależnieniami. Istotne jest przedstawienie alternatywnych, atrakcyjnych dla młodzieży sposobów na spędzanie wolnego czasu. Szczególne znaczenie ma uprawianie sportu, hobby, rozwijanie zainteresowań czy uczestnictwo w różnorodnych formach aktywności społecznej, dlatego słusznym wydaje się rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych oraz dalsza poprawa funkcjonowania bazy sportowo-rekreacyjnej w różnych dzielnicach naszego miasta.
Zauważalna jest przy tym coraz większa tendencja młodych ludzi, aby wolny czas spędzać na boisku, hali sportowej, czy siłowni i coraz większa świadomość faktu, że dobra kondycja i sprawność fizyczna dodaje pewności siebie, stwarzając lepsze możliwości rozwoju osobowego, a w perspektywie zawodowego.
Priorytetem programu „Profilaktyka poprzez sport” jest kreowanie zdrowego i bezpiecznego stylu życia, szeroko pojęta profilaktyka uzależnień, wytworzenie motywacji do samorozwoju poprzez sport, atrakcyjne formy przekazu wiedzy podczas zajęć pozalekcyjnych oraz wyeliminowanie negatywnych postaw wobec rówieśników. Program tworzy warunki do przybliżenia młodym ludziom wartości niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w społeczności lokalnej oraz kreowania ich kultury osobistej. Jest on także narzędziem służącym utrzymywaniu właściwego poziomu zdrowia wśród jego uczestników.
Promowanie wśród dzieci i młodzieży aktywnych form spędzania czasu wolnego, to również współpraca z organizacjami pozarządowymi. W roku 2012, w ramach otwartego konkursu ofert, osiemnaście organizacji pozarządowych złożyło oferty, z których siedem otrzymało dofinansowanie na łączną kwotę 38.600 zł. Zadanie realizowane było przez: Częstochowski Klub Sportowy „Budowlani”, ISD AJD Częstochowa, Klub Sportowy Raków Częstochowa, Klub Uczelniany AZS Politechniki Częstochowskiej, Uczniowski Klub Sportowy „Mustaf”, Częstochowskie Towarzystwo Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych “Powrót z U” oraz Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. W ramach zadania prowadzone były pozalekcyjne zajęcia sportowe jako element oddziaływań profilaktycznych, imprezy sportowo-rekreacyjne realizowane w ramach zajęć pozaszkolnych oraz imprezy adresowane do środowisk dotkniętych i zagrożonych uzależnieniem od substancji psychoaktywnych.
W 2012 program „Profilaktyka poprzez sport” promowany był na łamach lokalnej prasy przez Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. Powstał cykl publikacji upowszechniających działania na rzecz propagowania sportu, ze szczególnym zaakcentowaniem przedsięwzięć realizowanych dla osób niepełnosprawnych.
Na promowanie wśród dzieci, młodzieży i innych osób aktywnych form spędzania czasu wolnego poprzez realizację projektów i programów profilaktycznych oraz rozszerzenie oferty i poprawę funkcjonowania bazy sportowo-rekreacyjnej w 2012 roku, przeznaczono łączną kwotę 1.167.000 zł, z czego 700.000 zł na działania inwestycyjne (modernizacja boiska sportowego), a pozostałą kwotę na działania profilaktyczne, m. in. dofinansowanie wymienionych wyżej ofert organizacji pozarządowych, organizację pozalekcyjnych zajęć sportowych, wypoczynek letni dla stu dzieci z rodzin zagrożonych patologiami społecznymi w Gdańsku-Świbnie w dwóch turnusach oraz kolonie integracyjne w ramach współpracy miast Częstochowy i Pforzheim dla dwudziestoosobowej grupy młodzieży polskiej i niemieckiej z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym wraz z opiekunami. Wspierano również pracę środowiskową oraz dożywianie dzieci i młodzieży w 25 placówkach wsparcia dziennego.
W roku 2013 został ogłoszony kolejny otwarty konkurs ofert na realizację programu na rzecz dzieci i młodzieży „Profilaktyka poprzez sport”. Złożono osom ofert, z których pięć otrzymało dofinansowanie na łączna kwotę 60.000 zł. Zadanie realizowane jest przez Klub Sportowy „Kmicic”, Częstochowski Klub Sportowy „Budowlani”, Stowarzyszenie Sportowa Częstochowa, Uczniowski Klub Sportowy „Żeromski” oraz ISD AJD Częstochowa. W ramach zadania prowadzone będą pozalekcyjne zajęcia sportowe, zajęcia ogólnorozwojowe i psychologiczne, rekreacyjne oraz edukacja profilaktyczna promująca zdrowy styl życia. Zaplanowana jest również promocja medialna realizowanego zadania.
W roku bieżącym, kwota przeznaczona na realizację programu „Profilaktyka poprzez sport”, jest zbliżona do ubiegłorocznej, tj. przekracza milion złotych i w podobnych proporcjach zostanie przeznaczona na działania inwestycyjne i profilaktyczne. W ramach działań profilaktycznych m. in. dofinansowano oferty organizacji pozarządowych, zorganizowano wypoczynek zimowy dla 40 dzieci z rodzin zagrożonych patologiami społecznym w Zakopanem oraz wypoczynek letni dla stu dzieci w Jastrzębiej Górze.
r