Rozmowa z członkami Zarządu Częstochowskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego
Sp. z o.o. w Sobuczynie, Janem Szymą – Prezesem i Jerzym Gułą – Wiceprezesem
W roku 2005 została podana informacja o uzyskaniu dotacji z Unii Europejskiej dla Częstochowskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego. Jak wygląda realizacja zadań, na które przyznano środki finansowe?
Jan Szyma: Muszę cofnąć się do 2004 roku, kiedy to został opracowany projekt, a w zasadzie koncepcja budowy Zakładu Zagospodarowania Odpadów. Wynika to zarówno z przyjętego przez Radę Miasta Częstochowy Planu Gospodarki Odpadami, jak i “Wieloletniego Planu Inwestycyjnego CzPK” oraz zgłoszenia do programu województwa śląskiego “Partner” i WPI dla miasta Częstochowy. Z uwagi na stosunkowo krótki czas na zgłoszenie projektu wybraliśmy wariant zatytułowany “Zaprojektuj i wybuduj”. Jednak do zgłoszenia projektu w sierpniu 2004 roku Urząd Marszałkowski woj. śląskiego wymagał zarówno koncepcji tzw. programu funkcjonaln- użytkowego (PFU), studium wykonalności, raportu oddziaływania na środowisko, decyzji o warunkach lokalizacyjnych itp. Projekt budowy Zakładu Zagospodarowania Odpadów został pomyślnie oceniony zarówno od strony formalnej jak i przez Panel Ekspertów, oceniający walory techniczno-ekonomiczne.
Regionalny Komitet Sterujący zarekomendował projekt Zarządowi Województwa Śląskiego, który na jego realizację przyznał 14,2 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach ZPORR (Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego). Całe zadanie budowy ZZO to wartość netto ok. 5 mln euro.
Z końcem maja 2005 roku Zarząd CzPK podpisał umowę z Wojewodą Śląskim na współfinansowanie tego zadania, co pozwoliło na przeprowadzenie przetargów inwestycyjnych. Dokonano wyboru Inspektora Nadzoru, a obecnie zbliżamy się do rozstrzygnięcia procedury negocjacyjnej i wyboru wykonawcy projektu oraz inwestycji “pod klucz”.
Zakład Zagospodarowania Odpadów będzie się składał z:
– sortowni o wydajności 30.000 Mg/zm/rok
– kompostowni o wydajności 20.000 Mg/zm/rok
– stacji rozdrabniania wielkich gabarytów
– stacji przerobu gruzu budowlanego
i Punktu Przechowywania Odpadów Niebezpiecznych tzw. MPZON (Miejski Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych).
W listopadzie 2005 roku CzPK podało informację o zbiórce takich odpadów, odbyła się nawet na ten temat konferencja prasowa z udziałem Prezydenta Miasta Częstochowy. Czy coś z tego wyszło? Czytelnicy oczekują na informację.
Jerzy Guła: Zapowiadana publicznie akcja zbierania odpadów niebezpiecznych została uruchomiona. Efekty tej zbiórki możemy jeszcze oglądać w MPZON zorganizowanym
w Sobuczynie. Samochód “Polonez-Truck” odbierał codziennie od mieszkańców różne rodzaje odpadów niebezpiecznych, które do tej pory były przywożone w strumieniu odpadów komunalnych i trafiały na składowisko odpadów w Sobuczynie.
Jakie to rodzaje odpadów? Może poda Pan przykłady.
Jerzy Guła: Do odpadów niebezpiecznych, które należy wydzielać z odpadów komunalnych, należą zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne np.: żelazka, suszarki, telewizory, komputery, telefony, radioodbiorniki, kalkulatory, pralki, lodówki, baterie i akumulatory ołowiowe, ale też przeterminowane leki, lampy fluorescencyjne, termometry i inne odpady zawierające rtęć, resztki farb i rozpuszczalników w opakowaniach, kwasy, alkalia, zużyte oleje silnikowe, przekładniowe oraz hydrauliczne w opakowaniach, filtry olejowe.
Powyższe odpady niebezpieczne nie powinny trafiać na składowisko odpadów, gdyż mogą spowodować skażenie środowiska naturalnego i są zagrożeniem dla ludzi.
Odpady niebezpieczne odbierane są od mieszkańców Częstochowy nieodpłatnie.
W marcu 2006 roku odpady niebezpieczne odbierać będziemy tylko w soboty i tak będzie do końca roku. Opracowany został harmonogram na 2006 rok, wskazujący dzielnice, ulice oraz dni i godziny, w których pojawi się samochód odbierający odpady niebezpieczne.
Wszyscy mieszkańcy Częstochowy zostaną wcześniej poinformowani. Wydrukowano 50 tys. ulotek reklamowych z harmonogramem odbioru odpadów niebezpiecznych w 2006 roku.
W dalszym ciągu częstochowianie nie ponoszą żadnych kosztów, proszeni są natomiast o oddawanie niebezpiecznych odpadów.
Powróćmy jeszcze do roku 2005. Proszę powiedzieć Czytelnikom “GCz”, jak Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne rozwiązało problemy ochrony środowiska.
Jan Szyma: Składowisko odpadów w Sobuczynie znajduje się na terenie Gminy Poczesna. W przyszłym roku będzie dwudziestolecie składowania odpadów w tym rejonie. Dotychczasowa technologia utylizacji polega na warstwowym składowaniu odpadów i przesypywaniu materiałem inercyjnym. Maksymalna wysokość wysypiska nie może przekraczać 18 m. Na składowisku odpadów pracuje nowoczesny kompaktor “Bomag” o nacisku 32 ton, który zagęszcza odpady i w ten sposób wydłuża żywotność składowiska.
Każdy pojazd opuszczający teren zakładu musi przejechać przez automatyczną myjkę najazdową szwajcarskiej firmy MOBY-DICK, na której oczyszczone zostaje podwozie i koła pojazdu. Żaden środek transportu kołowego nie opuści składowiska, gdy nie zostanie oczyszczony. Na składowisku została wykonana instalacja, która zbiera gaz składowiskowy zwany biogazem. W wyniku zawartej umowy z firmą ENER-G Polska pozyskiwany biogaz spala się w pochodni, a docelowo będzie przetwarzany na energię elektryczną i odprowadzany do sieci miejskiej. Planujemy zainstalowanie trzech generatorów gazowych o łącznej mocy 2,7 MW. W CzPK prowadzony jest ciągły monitoring składowiska wraz z pomiarami stanu wód podziemnych. Monitoring prowadzi instytucja zewnętrzna.
Na bieżąco uzupełniany jest pas zieleni ochronnej wokół docelowego obszaru zakładu.
W roku 2005 poddaliśmy ocenie konkursowej nasze zadania inwestycyjne i plany docelowe, co zaowocowało otrzymaniem pierwszego miejsca w VI edycji Międzynarodowego Konkursu
w dziedzinie ochrony środowiska. Otrzymaliśmy tytuł Międzynarodowy Mistrz Ekologii “EKO 2005”, pokonując przedstawicieli Czech, Słowacji, Węgier i Polski. Nagroda została wręczona 2. grudnia 2005 roku przez Przewodniczącego Międzynarodowego Jury Pana Josefa Byrtusa – Konsula Generalnego Czech. Innym przykładem może być nagroda Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Katowicach, który docenił efekty działań związanych z dbałością o środowisko. Jako Spółka byliśmy jedyną wyróżnioną wśród grupy samorządowców.
Słyszeliśmy też o wyróżnieniu w konkursie “Czysty biznes”, w kategorii zarządzania środowiskiem.
Jerzy Guła: W roku 2004 przystąpiliśmy do opracowania, a następnie wdrożenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania (ISO 9001, ISO 14001, PN 18001) w zakresie zarządzania jakością, środowiskiem oraz bezpieczeństwem i higieną pracy. Wspólnie z firmą “System” wdrożyliśmy w sierpniu 2005 roku cały system zarządzania. Odbyło się wiele szkoleń, powołany został zespół specjalistów. Pełnomocnikiem ZSZ został wiceprezes Jerzy Guła. Czterech pracowników Spółki uzyskało Certyfikatory Auditora wewnętrznego. Przeprowadzono do tej pory trzy audity wewnętrzne oraz jeden audit zewnętrzny.
Audit zewnętrzny przeprowadziło Polskie Centrum Badań i Certyfikacji, co zaowocowało nadaniem certyfikatu międzynarodowego. Jesteśmy pierwszą spółką miasta posiadającą pełny Certyfikat Zintegrowanego Systemu Zarządzania. Wdrożenie Zintegrowanego Systemu Zarządzania to nowoczesny sposób prowadzenia Spółki, gdzie pracownicy przestrzegają zasad i norm międzynarodowych, co znacznie ułatwia komunikację zarówno wewnętrzną, jak i na zewnątrz Spółki. Wiadomo przecież, że współpracujemy z wieloma podmiotami gospodarczymi. Uroczyste wręczenie Certyfikatu ZSZ odbyło się 21. lutego 2006 roku. Proces wdrażania ZSZ wymagał podniesienia kwalifikacji pracowników Spółki. Pracownicy Spółki uczestniczą w różnych szkoleniach i konferencjach krajowych i międzynarodowych z zakresu ochrony środowiska. Zarząd CzPK posiada wymagane Certyfikaty w zakresie gospodarki odpadami, pracownicy kończą studia podyplomowe oraz kursy kwalifikacyjne. Wysoki poziom wykształcenia pracowników owocuje w codziennym wykonywaniu odpowiedzialnych zadań i podejmowania decyzji. CzPK należy do wielu stowarzyszeń branżowych, takich jak:
– Krajowa Izba Gospodarki Odpadami (KIGO),
– Regionalna Izba Przemysłowo-Handlowa (RIPH),
– Krajowe Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast (KFDZOM),
– Stowarzyszenie Polskich Wynalazców i Racjonalizatorów (SPWiR).
Nasze osiągnięcia w dziedzinie ochrony środowiska prezentujemy na wielu konferencjach i spotkaniach branżowych min:
– IV Międzynarodowa Konferencja nt. Zagospodarowania odpadów w państwach Europy
Środkowej – Ostrawa 2004
– Konferencja ekologiczna: Segregacja, recykling, odzysk odpadów komunalnych
– edukacja młodego pokolenia Europejczyków, Częstochowa 2004
– XII Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Techniczna, Poraj 2005
Co nowego mogą Panowie powiedzieć z myślą o przyszłości działań w zakresie zagospodarowania odpadów i ochrony środowiska?
Jan Szyma: W roku 2006 rozpoczynamy budowę Zakładu Zagospodarowania Odpadów, rozpocznie się selektywna zbiórka odpadów w Częstochowie i gminach północnej części województwa śląskiego. Ale myślimy też o przyszłości. Chcemy przystąpić do rekultywacji istniejących składowisk, jak też przygotować nowe składowiska. Selektywna zbiórka odpadów przyczyni się do znacznego odzysku. Ponowne wykorzystanie odpadów, inaczej mówiąc surowców, tj. opakowań szklanych, plastikowych, tekturowych, aluminiowych, elementów stalowych spowoduje, że trafią one nie na składowisko, ale do ponownego przetworzenia. Na składowisko odpadów trafiać będzie obojętny balast nie zagrażający środowisku, ludziom i zwierzętom. Zmieni się technologia zagospodarowania odpadów, przez to poprawią się warunki pracy pracowników, a mieszkańcy miast i gmin będą rozróżniać surowce od odpadów, w tym też odpady niebezpieczne. Nowoczesne technologie sortowania, kompostowania i przerobu odpadów wymagają nowych form zarządzania, dlatego wdrożyliśmy Zintegrowany System Zarządzania i pragniemy wdrożyć kolejny system zarządzania środowiskiem “EMAS”, poprawić system informatyczny w Spółce, doposażyć park sprzętowo-maszynowy itp.
A co otrzyma Gmina Poczesna?
Jan Szyma: Współpraca z Gminą Poczesna i z mieszkańcami układa się poprawnie. Istnieją sporne sytuacje, ale staramy się rozwiązywać je zgodnie z normami prawa, mając na uwadze dobro mieszkańców. Nasze starania mające na celu zmianę dotychczasowej technologii utylizacji odpadów przyczynią się do dalszej poprawy środowiska i warunków życia mieszkańców okolicznych wsi wokół naszego zakładu. Nowoczesny Zakład Zagospodarowania Odpadów stworzy dodatkowe miejsca pracy. Natomiast wytwarzana z biogazu energia elektryczna i cieplna może być dodatkową ofertą na zagospodarowanie okolicznych terenów, które nadają się na działalność produkcyjną i magazynową. Gmina Poczesna z tytułu istnienia Częstochowskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego otrzymuje rocznie ponad 3 mln zł (opłata za środowisko, podatek od nieruchomości i środków transportu, za korzystanie z hałdy kopalnianej itp.). Wspieramy także lokalne instytucje kulturalno-oświatowe. Dbamy, żeby Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne było jak najlepiej oceniane przez mieszkańców Gminy Poczesna, żeby znajomość jego starań owocowała dobrą współpracą.
Jak działalność Spółki CzPK ocenia właściciel, czyli Prezydent Miasta Częstochowy?
Jerzy Guła: Spółka CzPK corocznie przedkłada właścicielowi informację o swojej działalności wraz z wynikami ekonomicznymi. Budżet Spółki jest corocznie oceniany zarówno przez Radę Nadzorczą, jak i biegłego zewnętrznego rewidenta. Zgromadzenie Wspólników, które tworzy Prezydent Miasta Częstochowy, pozytywnie ocenia działania Zarządu Spółki, a wypracowany przez Spółkę zysk przeznacza na zadania inwestycyjne z zakresu ochrony środowiska, co pośrednio służy poprawie warunków życia mieszkańców Gminy Poczesna, a szczególnie tych z okolic przyległych do naszej Spółki.
Na zakończenie pragniemy złożyć życzenia dalszej pomyślności dla Częstochowskiego Przedsiębiorstwa Komunalnego i szybkiego uruchomienia Zakładu Zagospodarowania Odpadów, gratulujemy otrzymanych nagród i certyfikatów i życzymy dalszej aktywności w dziedzinie ochrony środowiska.
Dziękujemy za rozmowę.
Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o.
ul. Konwaliowa 1, Sobuczyna, 42-263 Wrzosowa
Tel.:034 327 53 20
Fax.: 034 327 52 66
e-mail:czpk@zeto.czest.pl
UG