DYMITR JERZY WIŚNIOWIECKI KSIĄŻĘ (1631 – 1682)


Przebywali w Częstochowie

Pisząc o Dymitrze Wiśniowieckim należy uprzedzić Czytelnika, że w historii Rzeczypospolitej, na kresach, dwóch Wiśniowieckich posiadało imię Dymitr. W celu uniknięcia ewentualnych pomyłek mogących prowadzić do nieporozumień przybliżmy najpierw w kilku zdaniach tego, w biografii którego związków z Polską jest niewiele. Zdobył duży rozgłos wśród Kozaków. Służył różnym panom, w tym carowi moskiewskiemu. Na jednej z wysp dnieprzańskich o nazwie Mała Chorytyca zbudował fortecę, która uniemożliwiła Tatarom przeprawy przez rzekę. Na czele równych sobie mołojców rozpoczął zuchwałe wyprawy przeciw Tatarom i Turkom. W 1563 zaangażował się w walki w Hospodarstwie Mołdawskim, lecz został schwytany i wydany w ręce Turkom. Zmarł w Stambule od wyrafinowanych tortur w 1542. Drugi Dymitr Wiśniowiecki z rodu książęcego, syn Janusza był najpierw strażnikiem Korony od 1658. Od 1660 pełnił funkcję wojewody bełskiego. Hetmanem polnym koronnym został w 1667, a w 1676 był hetmanem wielkim koronnym. Urząd wojewody krakowskiego piastował od 1678 a w 1680 został krakowskim kasztelanem. Uczestnik wojen i wielu bitew. W 1655 został pobity przez Szwedów pod Wojniczem. Klęska była prawdopodobnie przyczyną przejścia pod opiekę Karola Gustawa. Wkrótce jednak zdradził Szwedów angażując się w walkach przeciw niedawnemu, krótkotrwałemu sojusznikowi. Uczestniczył w bitwie pod Kleckiem (1657) i wielu innych. Walczył przeciwko Rosji. Miał osobisty udział i zasługi w zwycięskiej bitwie przeciw Turkom pod Chocimiem. Walczył też skutecznie przeciw Jerzemu II Rakoczemu w 1657. Postać Rakoczego warto przypomnieć z uwagi na wyjątkowo haniebną postawę wobec Polski. Oto bowiem 6.12.1656 Jerzy II Rakoczy doprowadził w miejscowości Radnot (obecnie Irnut w Rumunii) do sojuszu, w którym udział wzięły: Szwecja, Brandenburgia, Siedmiogród (którego Rakoczy był rządzącym księciem) i Zaporoże Chmielnickiego. Założeniem uczestników spisku był planowany rozbiór Polski. Zbrojna napaść wojskowa Rakoczego na Polskę w 1675 została powstrzymana przez wojska St. Czarnieckiego, J. Lubomirskiego i S. Sapiehy (udział Dymitra Wiśniowieckiego). Wszystkie formacje Rakoczego zostały rozbite i skapitulowały, 22 lipca 1675, pod Czarnym Ostrowiem. Przywódca – agresor zmarł z odniesionych ran. Za panowania Sobieskiego był Wiśniowiecki w opozycji, sabotując królewską politykę przymierza z Francją i Szwecją. Utrudniał realizację planów powiększenia polskiej armii. Dążył do detronizacji Sobieskiego i oddania tronu Karolowi V Leopoldowi. Być może postawa, którą demonstrował była wynikiem niezadowolenia z faktu, że przed konwencją w 1668 były przesłanki do osadzenia Dymitra Wiśniowieckiego na tronie polskim. Pobyt księcia na Jasnej Górze. Cytujemy zapis w 6. tomie wydawnictwa Studia Claromontana: “Złożony osobiście w księdze jasnogórskiego bractwa Aniołów Stróżów podpis… także hetmana wielkiego koronnego Dymitra Wiśniowieckiego, stronnika króla i innych przedstawicieli rodu świadczy, że i on sam był szczególnie związany z Jasną Górą”.

ROMAN WINIAREK

Podziel się:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *