Na terenie byłego województwa częstochowskiego utworzono 23 rezerwaty chroniące unikalne wartości przyrodnicze. W byłym województwie katowickim funkcjonowało 13 rezerwatów przyrody.
“W góry, w góry, miły bracie, tam przygoda czeka na Cię…” – tak trochę grafomańsko namiawiał na łamach “Wędrowca”, w końcu XIX w., Walery Radzikowski młodzież do wyjazdu w Tatry. Wspinaczka skalna miała być szkołą hartu dla młodzieży, przygotowującej się do walki zbrojnej o Niepodległość.